Zasłonak dachówkowaty
_Fr_183965.jpg) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak dachówkowaty |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius obtusus (Fr.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 313 (1838) [1836-1838] | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
_Fr_204337.jpg)
_Fr_183966.jpg)
Zasłonak dachówkowaty (Cortinarius obtusus (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go Elias Fries w 1821 r. jako Agaricus obtusus. Ten sam autor w 1838 r. przeniósł go do rodzaju Cortinarius[1]. Synonimy[2]:
- Agaricus obtusus Fr. 1821
- Cortinarius obtusus (Fr.) Fr. 1838 f. obtusus
- Cortinarius obtusus (Fr.) Fr. 1838 var. obtusus
- Cortinarius pseudostriatulus Rob. Henry 1990
- Hydrocybe obtusa (Fr.) Wünsche 1877
- Psathyra fatua e obtusa (Fr.) G. Bertrand 1913
Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1981 r. Synonimy polskie: zasłonak tępy (A. Nespiak 1981) i zasłonak jodoformowy (Władysław Wojewoda 1999)[3].
Morfologia
Średnica 1,5–4,5 cm, początkowo stożkowaty, potem kolejno dzwonkowaty, łukowaty i płasko rozpostarty z tępym lub nieco spiczastym garbem. Brzeg ostry i słabo ząbkowany, u starszych okazów płaski. Jest higrofaniczny. W stanie wilgotnym powierzchnia gładka, błyszcząca, ochrowa do czerwonobrązowej i prawie do środka żłobkowana. W stanie suchym powierzchnia matowa, kremowa[4].
Wąsko przyrośnięte, szerokie i brzuchate, początkowo jasnoochrowe, potem jasnordzawobrązowe. Ostrza w niektórych miejscach białawe[4].
Wysokość 5–8 cm, grubość 4–8 mm, pełny, sprężysty, walcowaty. Powierzchnia gładka, ochrowobrązowa lub pomarańczowobrązowa[4].
Cienki, o barwie od kremowej do czerwonobrązowej. Smak rzodkiewkowy, zapach rzodkwi lub jodoformu[4].
O kształcie od elipsoidalnego do migdałowatego, umiarkowanie brodawkowate, średnio do silnie dekstrynoidalne, o rozmiarach 7,5–9,5 × 4,5–5,5 μm[5].
- Gatunki podobne
Jest wiele podobnych, drobnych gatunków zasłonaków. Zasłonak kasztanowy (Cortinarius castaneus) odróżnia się odcieniem i siedliskiem (rośnie pod dębami)[5]. Zasłonak ostry (Cortinmarius acutus) jest mniejszy i ma wyraźnie spiczasty garb[4].
Występowanie i siedlisko
Znane są jego stanowiska w Ameryce Północnej, Europie, Korei, Japonii i Maroku. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniony; występuje od Hiszpanii przez Anglię, Islandię po północne wybrzeża Półwyspu Skandynawskiego, brak go tylko w Europie Wschodniej[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 10 stanowisk[3].
Grzyb mykoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, wśród mchów, najczęściej pod świerkami[3], ale także pod bukami i brzozami[4].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2018-01-13] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2018-01-13] (ang.).
- 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 181, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 6 7 Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 309, ISBN 978-83-245-9550-1.
- 1 2 Cortinarius obtusus / Cortinaire obtus [online], Mycoquebec [dostęp 2018-01-13] (fr.).
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-01-10].