Zasłonak pomarańczowy
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak pomarańczowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius eufulmineus Rob. Henry Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 67(3): 306 (1952) [1951] | |
Zasłonak pomarańczowy (Cortinarius eufulmineus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1952 r. Robert Henry we Francji[1]. Synonimy[2]:
- Cortinarius eufulmineus var. brunneopurpuraceus (Chevassut & Rob. Henry) Bidaud, Eyssart. & Reumaux 2003
- Cortinarius eufulmineus var. testudineus Bidaud & Consiglio 2000
- Cortinarius fulmineus f. brunneopurpuraceus Chevassut & Rob. Henry 1978
- Phlegmacium eufulmineum (Rob. Henry) M.M. Moser 1960
Nazwę polską zarekomendował w 2003 r. Władysław Wojewoda[3]. W internetowym atlasie grzybów ma nazwę zasłonak brązowordzawy[4].
Morfologia
Średnica 6–12 cm, początkowo półkulisty, następnie wypukły, w końcu płasko-wypukły do rozpostartego. Brzeg regularny, podwinięty, szybko wyprostowujący się, z nieznacznie wystającym obrzeżem. Powierzchnia błyszcząca, w stanie wilgotnym śluzowata, w stanie suchym matowa i sucha, z licznymi resztkami osłony całkowitej i mniej lub bardziej szerokimi miedzianobrązowymi płytkami na ochrowożółtym, żółtopomarańczowym tle, na środku kapelusza miedzianobrązowym. Pod działaniem KOH czerwonobrązowy[5].
Gęste, o szerokości do 7 mm, przyrośnięte, nierówne, z licznymi blaszeczkami, początkowo jasnożółte, po dojrzeniu żelaziste. Ostrza nieregularne, tej samej barwy[5].
Wysokość 7–10 cm, grubość 2–4 cm, sztywny, z obrzeżoną bulwą o szerokości do 6 cm. Powierzchnia włóknista, cytrynowożółta z czerwonobrązowym obrzeżeniem bulwy. Osłona obfita, nietrwała, jasnożółta[5].
Gruby, włóknisty, w kontakcie z powietrzem jasnożółty. Smak i zapach lewie wyczuwalny[5].
- Cechy mikroskopowe
Bazydiospory rdzawoobrązowe o wymiarach 11,8–14,0 × 6,5–8,2 μm, Q= 1,6–2,1, migdałkowate, brodawkowate lub o kształcie zbliżonym do cytryny, z gęstymi, szerokimi brodawkami. W 2% roztworze KOH płowożółte. Skórka kapelusza zbudowana z nitkowatych, żelowanych strzępek zmieszanych ze strzępkami cylindrycznymi o średnicy do 6 µm, septowanych, ze sprzążkami[5].
Występowanie i siedlisko
Znane są jego stanowiska w Europie i Ameryce Północnej[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski jego stanowiska podała Flisińska w 1997[3] i 2004[4].
Naziemny grzyb mykoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach, wśród liści[3].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-03-30] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2025-03-30] (ang.).
- 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 172, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 Aktualne stanowiska ''Cortinarius eufulmineus'' w Polsce [online] [dostęp 2025-03-30].
- 1 2 3 4 5 Cortinarius eufulmineus [online], Fichas Micológicas [dostęp 2025-03-30] (hiszp.).
- ↑ Występowanie cortinarius eufulmineus na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-03-30].