Zasłonak sarni
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak sarni |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius hinnuleus Fr. Ber. bayer. bot. Ges. 27: 216 (1947) | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
.jpg)
.jpg)
Zasłonak sarni, zasłonak żółtopomarańczowy (Cortinarius hinnuleus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go Elias Fries w 1947 r. Synonimów ma ponad 20. Według Index Fungorum są nimi m.in. wszystkie formy i odmiany[2].
Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1981 r., Władysław Wojewoda w 1999 r. opisywał ten gatunek pod nazwą zasłonak żółtopomarańczowy[3].
Morfologia
Średnica 2–7 cm, początkowo stożkowaty, potem łukowaty, w końcu płaskowypukły z tępym garbem i popękanym brzegiem. Powierzchnia matowa, gładka lub promieniście włókienkowata. Jest silnie higrofaniczny; w stanie suchym jest jasnoochrowożółty z ciemniejszym środkiem, w stanie wilgotnym ma barwę od czerwonej do czerwonobrązowej. Brzeg długo podwinięty, u młodych owocników połączony z trzonem białą zasnówką[4].
Szeroko przyrośnięte, szerokie, grube, u młodych owocników jasnopomarańczowobrązowe, u starszych ciemnopomarańczowobrązowe. Ostrza białawe[4].
Wysokość 4–9 cm, grubość 0,7–1,5 cm, cylindryczny, sprężysty, pełny, nieco pogrubiony u podstawy. Poniżej białawej strefy pierścieniowej jest czerwonobrązowy z licznymi, rozproszonymi resztkami białej zasnówki[4].
Cienki, o barwie od kremowej do jasnobrązowej, ziemistym zapachu i cierpkim smaku[4].
Elipsoidalne, o rozmiarach 7–8 × 4–4.75 µm, o bardzo delikatnie brodawkowanej powierzchni. Wysyp zarodników rdzawobrunatny[5].
Występowanie i siedlisko
Najliczniejsze stanowiska tego gatunku podano w Europie. Jest tutaj szeroko rozprzestrzeniony. Ponadto podano jego występowanie w Ameryce Północnej i Rosji[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano dość liczne stanowiska[3]. Aktualne stanowiska w Polsce podaje internetowy atlas grzybów[7].
Grzyb mykoryzowy. Rośnie na ziemi, w lasach iglastych, mieszanych i liściastych, głównie pod świerkami, bukami, topolami, wierzbami. Owocniki wytwarza od sierpnia do listopada[4].
Przypisy
- 1 2 Index Fungorum [online] [dostęp 2018-01-10] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2018-01-10] (ang.).
- 1 2 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 175, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 319, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Cortinarius hinnuleus [online], First nature [dostęp 2018-01-10].
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-01-10].
- ↑ Stanowiska zasłonaka żółtopomarańczowego ''Cortinarius himmeleus'' w Polsce [online] [dostęp 2018-01-10].