Zawisak borowiec

Zawisak borowiec

Sphinx pinastri
Linnaeus, 1758
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	motyle
Rodzina	zawisakowate
Podrodzina	Sphinginae
Rodzaj	Sphinx
Gatunek	zawisak borowiec

Zawisak borowiec^[1] (Sphinx pinastri syn. Hyloicus pinastri) – gatunek motyla z rodziny zawisakowatych.

Rójka

Motyle latają wieczorami w czerwcu i lipcu, głównie w borach.

Wygląd

Rozpiętość skrzydeł 6–9 cm, barwa szaro-brunatna, przednie skrzydła wąskie, stożkowato zakończony odwłok, na przednich skrzydłach dwa ciemne paski, czułki grzebykowate u samca większe i wyraźniejsze, odwłok pokryty na przemian czarnymi i białymi paskami, gąsienica jest naga zielona lub brązowa z żółtymi i czerwonymi paskami na grzbiecie, błyszcząca powłoka skórna i czerwone oczy, na 8 segmencie wyrostek w postaci rogu, poczwarka typu zamkniętego brunatna, wielkości 30–40 mm, szerokości 10–11 mm.

• 
• 
• 
  Sphinx pinastri ♂
• 
  Sphinx pinastri ♂△
• 
  Sphinx pinastri ♀
• 
  Sphinx pinastri ♀ △

Pokarm

W sierpniu i październiku gąsienice intensywnie żerują na igłach sosny, czasem świerka, jodły i modrzewia.

Rozród

Samica składa jaja pojedynczo lub po kilka sztuk na igłach, młode gąsienice intensywnie żerują, szybko rosną, już w październiku schodzą do gleby, przepoczwarzają się na głębokości około 3–4 cm, stadium poczwarki trwa stosunkowo długo, nowe motyle lęgną się dopiero w czerwcu i lipcu następnego roku, część poczwarek może przelegiwać jeszcze rok.

Znaczenie

W leśnictwie jest szkodnikiem przede wszystkim sosny, bardzo rzadko występuje masowo, po jego gradacji pojawia się licznie barczatka sosnówka.

• Zawisakowate Polski

• David J. Carter, Brian Hargreaves: Raupen und Schmetterlinge Europas und ihre Futterpflanzen. Blackwell Wissenschaftsverlag 1987, ISBN 3-8263-8139-4.
• Günter Ebert (Hrsg.): Die Schmetterlinge Baden-Württembergs Band 4, Nachtfalter II (Bombycidae, Endromidae, Lasiocampidae, Lemoniidae, Saturniidae, Sphingidae, Drepanidae, Notodontidae, Dilobidae, Lymantriidae, Ctenuchidae, Nolidae). Ulmer Verlag Stuttgart 1994. ISBN 3-8001-3474-8.
• Manfred Koch: Wir bestimmen. Schmetterlinge. Band 2. Bären, Spinner, Schwärmer und Bohrer Deutschlands, Neumann Verlag Radebeul 2. Auflage 1964
• A. R. Pittaway: The Hawkmoths of the western Palaearctic. Harley Books 1993, ISBN 0-946589-21-6.
• Hans-JosefH.J. Weidemann Hans-JosefH.J., Nachtfalter, Spinner und Schwärmer, JochenJ. Köhler, Augsburg: Naturbuch-Verlag, 1996, ISBN 3-89440-128-1, OCLC 64652780 . Brak numerów stron w książce