Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński

Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński
podpułkownik dyplomowany obserwator podpułkownik dyplomowany obserwator
Data i miejsce urodzenia

27 lub 29 grudnia 1892
Warszawa

Data i miejsce śmierci

12 stycznia 1954
Glasgow

Przebieg służby
Lata służby

do 1945

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

1 Pułk Lotniczy

Stanowiska

zastępca dowódcy pułku

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Kawaler/Dama Honoru i Dewocji – Zakon Maltański (SMOM) Komandor z Gwiazdą Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego Komandor z Gwiazdą Orderu Grobu Świętego Wielki Oficer Orderu Korony Włoch
Grób Zbigniewa Beliny-Prażmowskiego-Kryńskiego na cmentarzu Powązkowskim

Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński (ur. 27 lub 29 grudnia 1892 w Warszawie, zm. 12 stycznia 1954 w Glasgow) – podpułkownik dyplomowany obserwator Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 27[1][2][3][4] lub 29[5][6] grudnia 1892 w Warszawie, w rodzinie Stefana i Wandy z Kryńskich[1]. Ukończył gimnazjum realne w Warszawie oraz wyższe szkoły wojskowe w Warszawie i Paryżu. Od 1914 służył w armii rosyjskiej[1]. Był podporucznikiem Gwardii w Izmaiłowskim Pułku Gwardii[7].

8 grudnia 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika ze starszeństwem od dnia 15 lipca 1916[8] i przydzielony do Szkoły Oficerskiej w Dęblinie[9]. 28 stycznia 1921 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu kapitana, w wojskach lotniczych, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[10]. W 1921 ukończył I Kurs Normalny Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie[2]. Po ukończeniu kursu został skierowany do służby w Departamencie Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 27. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych, a jego oddziałem macierzystym był 1 pułk lotniczy[3]. W następnym roku pełnił służbę w Wyższej Szkole Wojennej, pozostając oficerem nadetatowym 1 pułku lotniczego[11].

7 listopada 1924 został przeniesiony z 1 pułku lotniczego do Wyższej Szkoły Wojennej na stanowisko wykładowcy operacyjnej służby Sztabu Generalnego[12][13]. 1 grudnia 1924 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 8. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych[14]. W 1928 pełnił służbę w Oddziale IV Sztabu Generalnego[15]. 18 czerwca 1930 został zwolniony ze stanowiska delegata Sztabu Głównego przy Dyrekcji PKP Poznań, pozostawiony bez przynależności służbowej z równoczesnym oddaniem do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII[16]. Z dniem 31 grudnia 1930 został przeniesiony w stan spoczynku[17]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I. Był wówczas w „dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I”[6].

16 marca 1932 rozpoczął pracę w Departamencie Polityczno-Ekonomicznym Ministerstwa Spraw Zagranicznych na stanowisku prowizorycznego radcy ministerstwa w VI stopniu służbowym (od 19 stycznia 1933 – radcy ekonomicznego)[4]. Od 1 sierpnia 1933 do 15 października 1934 był kierownikiem Konsulatu RP w Leningradzie[18].

Po kampanii wrześniowej przedostał się do Wielkiej Brytanii w RAF otrzymał numer służbowy P-1185[19]. Od 9 października 1940 przebywał w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay[20]. Podczas pobytu w tym obozie namalował kopię obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, który w Wielkanoc 1941 roku zawieszono w nad ołtarzem głównym kościoła św. Andrzej (obecnie wisi w bocznej kaplicy)[21]. W październiku 1941 roku otrzymał zgodę na opuszczenie obozu i zamieszkanie w okolicach Glasgow[22]. 3 marca 1950 został naturalizowany przez władze brytyjskie, w tym okresie pełniąc funkcję wykładowcy w szkole handlowej (Commercial College) i zamieszkując w Glasgow[23], gdzie zmarł i został skremowany[24].

Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (pod murem IV-18)[25].

Zbigniew Belina-Prażmowski-Kryński 20 czerwca 1920 ożenił się z Zofią z Borzysławskich[1].

Ordery i odznaczenia

7 października 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o przyznanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[28][29].

Uwagi

    Przypisy

    1. 1 2 3 4 5 6 7 Łoza 1938 ↓, s. 594.
    2. 1 2 Spis oficerów 1921 ↓, s. 351, 829.
    3. 1 2 Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 244.
    4. 1 2 3 4 Rocznik Służby Zagranicznej 1933 ↓, s. 63.
    5. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 546.
    6. 1 2 Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 347, 851.
    7. Памяти героев ↓.
    8. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 12 z 19 grudnia 1918, poz. 324.
    9. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 13 z 23 grudnia 1918, poz. 383.
    10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 12 lutego 1921 roku, s. 265.
    11. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 927, 943, 1499.
    12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 119 z 7 listopada 1924 roku, s. 664.
    13. Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 9.
    14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 733.
    15. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 540, 546.
    16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 201.
    17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 17 z 19 grudnia 1930 roku, s. 398.
    18. Rocznik Służby Zagranicznej 1938 ↓, s. 160.
    19. Krzystek 2012 ↓, s. 88.
    20. Kaczmarski 2020 ↓, s. 201.
    21. Kaczmarski 2020 ↓, s. 60.
    22. Kaczmarski 2020 ↓, s. 96.
    23. The Edinburgh Gazette, 25.04.1950
    24. Deaths, „The Glasgow Herald”, 10, 13 stycznia 1954, s. 1 [dostęp 2021-06-20] (ang.).
    25. Cmentarz Stare Powązki: Śreniawa - Borzysławscy, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-06-20].
    26. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 927.
    27. Dziennik Personalny MSWojsk Nr 8/1931, s. 381
    28. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-06-21]..
    29. Łoza 1938 ↓, s. 594, wg autora był odznaczony Medalem Niepodległości.

    Bibliografia