Zeta Canis Majoris

Zeta Canis Majoris

ζ CMa
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór	Wielki Pies
Rektascensja	06h 20m 18,792s
Deklinacja	-30° 03′ 48,12″
Paralaksa (π)	0,00900 ± 0,00013″[1]
Odległość	326,4 ± 5,3 ly 111,1 ± 1,6 pc
Wielkość obserwowana	3,00m[1]
Ruch własny (RA)	7,32 ± 0,12 mas/rok
Ruch własny (DEC)	4,03 ± 0,13 mas/rok
Prędkość radialna	32,2 ± 0,9 km/s
Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy	B2,5 V[1]
Masa	8 M☉[2]
Promień	4,6 R☉[2]
Jasność	4020 L☉[2]
Okres obrotu	<9 dni[2]
Prędkość obrotu	>25 km/s[2]
Wiek	~16 mln lat[2]
Temperatura	21 500 K[2]
Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 1 CMa 2MASS: J06201879-3003480 Bonner Durchmusterung: BD CD-30 3038 Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 240 Boss General Catalogue: GC 8170 Katalog Henry’ego Drapera: HD 44402 Katalog Hipparcosa: HIP 30122 Katalog jasnych gwiazd: HR 2282 SAO Star Catalog: SAO 196698 Furud, CPD-30 1217

Zeta Canis Majoris (ζ CMa) – gwiazda w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa, znajdująca się w odległości około 326 lat świetlnych od Słońca.

Gwiazda ta nosi tradycyjną nazwę Furud, wywodzącą się z arabskiego ‏ألفرد‎ al-furud, co oznacza „samotne” gwiazdy. Określenie to było używane dla wielu innych gwiazd, lecz nazwa przylgnęła do Zeta Canis Majoris^[2][3] i obecnie Międzynarodowa Unia Astronomiczna rekomenduje jej użycie na określenie właśnie tej gwiazdy^[4].

Jest to gorąca gwiazda ciągu głównego reprezentująca typ widmowy B. Wypromieniowuje 4020 razy więcej energii niż Słońce, w tym dużą część w zakresie ultrafioletu. Ma promień około 4,6 razy większy niż Słońce i osiem razy większą masę. Wyznaczona prędkość obrotu gwiazdy to 25 km/s, co jest niską wartością dla tego typu i sugeruje, że gwiazda jest obserwowana z Ziemi od strony bieguna. Zeta Canis Majoris jest w połowie swojego trwającego 32 miliony lat życia na ciągu głównym i nadal łączy wodór w hel. Jej masa jest bliska granicy, powyżej której gwiazdy wybuchają jako supernowa, ale Furud może też skończyć życie jako neonowo–tlenowy biały karzeł o dużej masie^[2].

Jest to gwiazda spektroskopowo podwójna, obieg wspólnego środka masy zajmuje gwiazdom 675 dni. Jeżeli towarzysz ma masę około 2 M_☉, to oba składniki dzieli średnio 3,2 au (dystans zmienia się od 1,4 do 5,1 au). Zeta Canis Majoris ma także optycznego towarzysza w odległości około 3 minut kątowych, ale odmienny typ i ruch tej gwiazdy dowodzą, że ich sąsiedztwo jest tylko kwestią przypadku^[2].

• lista gwiazd w gwiazdozbiorze Wielkiego Psa
• lista najjaśniejszych gwiazd w poszczególnych gwiazdozbiorach