Ziarnojadek czarnogrzbiety

Ziarnojadek czarnogrzbiety
	Sporophila nigrorufa
	(d’Orbigny & Lafresnaye, 1837)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	tanagrowate
Podrodzina	ziarnojadki
Rodzaj	Sporophila
Gatunek	ziarnojadek czarnogrzbiety
Synonimy
	Pyrrhula nigrorufa d’Orbigny & Lafresnaye, 1837;
	Pyrrhula nigrorufa d’Orbigny & Lafresnaye, 1837;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Zasięg występowania
	; w sezonie lęgowym występuje przez cały rok poza sezonem lęgowym

Ziarnojadek czarnogrzbiety^[4] (Sporophila nigrorufa) – gatunek małego ptaka z rodziny tanagrowatych (Thraupidae). Występuje w środkowej części Ameryki Południowej. Obecnie znany jest z dziewięciu stanowisk we wschodniej Boliwii i pięciu na przyległym obszarze w centralno-zachodniej Brazylii^[5]. Narażony na wyginięcie.

Taksonomia

Jako pierwsi gatunek ten opisali Alcide d’Orbigny i Frédéric de Lafresnaye w 1837 roku, nadając mu nazwę Pyrrhula nigrorufa. Holotyp pochodził z prowincji Chiquitos w Boliwii^[2]. Obecnie ziarnojadek czarnogrzbiety jest umieszczany w rodzaju Sporophila^[4]^[6]. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[6].

Morfologia

Długość ciała około 10 cm. Samiec ma czarny wierzch głowy, kark i płaszcz, kontrastujące z cynamonoworudym spodem ciała^[5] i kuprem^[7]. Jaśniejszy na policzkach. Duży czarny dziób^[5]. Samice są oliwkowozielone, podobnie samice wielu innych ziarnojadków^[7].

Występowanie i środowisko

Ziarnojadek czarnogrzbiety rozmnaża się na sezonowo zalewanych łąkach z rozproszonymi krzewami i pojedynczymi drzewami w Boliwii i Brazylii^[3]^[5].

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN ziarnojadek czarnogrzbiety od 2000 roku klasyfikowany jest jako gatunek narażony (VU, Vulnerable); wcześniej, od 1994 roku miał status gatunku zagrożonego (EN, Endangered), a od 1988 roku uznawano go za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji szacowana jest na 600–1700 dorosłych osobników, rozmieszczony plamowo w nie więcej niż kilkunastu lokalizacjach. Szacuje się, że populacja systematycznie maleje z powodu zawężania się i zanikania jego naturalnego siedliska^[3]^[5].

BirdLife International wymienia tylko 4 ostoje ptaków IBA, w których ten gatunek występuje, są to: w Boliwii Park Narodowy Noel Kempff Mercado, Reserva Forestal Alto Paraguá oraz obszary chronione Rios Negro e Aquidauana i Campos do Encanto w Brazylii^[8].

Przypisy

↑ Sporophila nigrorufa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 3 Black-and-tawny Seedeater (Sporophila nigrorufa). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
1 2 3 Sporophila nigrorufa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sporophilinae Ridgway, 1901 (1853) – ziarnojadki - Seedeaters (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-14].
1 2 3 4 5 Species factsheet: Black-and-tawny Seedeater Sporophila nigrorufa. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).
1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-14]. (ang.).
1 2 Black-and-tawny Seedeater. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).
↑ Species factsheet: Black-and-tawny Seedeater Sporophila nigrorufa, Data table and detailed info. BirdLife International. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Sporophila nigrorufa, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] 1 2 3 Black-and-tawny Seedeater (Sporophila nigrorufa). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).

[iucn-3] 1 2 3 Sporophila nigrorufa, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-4] 1 2 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Sporophilinae Ridgway, 1901 (1853) – ziarnojadki - Seedeaters (wersja: 2020-07-29). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-14].

[birdlife-5] 1 2 3 4 5 Species factsheet: Black-and-tawny Seedeater Sporophila nigrorufa. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).

[ioc-6] 1 2 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tanagers and allies. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-14]. (ang.).

[ebird-7] 1 2 Black-and-tawny Seedeater. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).

[birdlife1-8] Species factsheet: Black-and-tawny Seedeater Sporophila nigrorufa, Data table and detailed info. BirdLife International. [dostęp 2021-03-16]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]