Zoe z Rzymu
| męczennica | |
.png) Święta Zoe na wizerunku z XVIII wieku, szkoła portugalska | |
| Data i miejsce śmierci | |
|---|---|
| Czczona przez | |
| Wspomnienie | |
| Atrybuty |
wieniec kwiatowy, pochodnia, gorejące serce, płonący stos, palma męczeństwa, księga |
| Patronka |
niemych, głuchoniemych, dzieci mających trudności w mówieniu |
_(14801560643).jpg)
Zoe z Rzymu, znana również jako Zoja z Rzymu[1] (zm. 5 lipca 286[2] w Rzymie[3]) – rzymska męczennica chrześcijańska z czasów panowania Dioklecjana[3], święta Kościoła katolickiego i prawosławnego[4].
Wspominają o niej jedynie apokryficzne Acta Sebastiani[5] oraz Martyrologium Rzymskie[3].
Żywot
Według tradycji Zoe miała być szlachcianką i małżonką dworzanina Nikostrata[6]. Przez sześć lat nie mogła mówić. Miało się to zmienić po spotkaniu ze św. Sebastianem, który był oficerem w straży cesarskiej[7]. Gdy wzywał przebywających w więzieniu braci Marka i Marcelina (późniejszych męczenników) do wytrwania przy Chrystusie, Zoe będąca pod wrażeniem jego niezłomnej wiary, niemym błaganiem poprosiła go o modlitwę w swojej intencji. Cudownie odzyskawszy mowę, nawróciła się przyjmując wraz z mężem chrzest z rąk Polikarpa[8].
Gdy wybuchły prześladowania, nowo nawróceni chrześcijanie odmówili schronienia się w bezpieczniejszym miejscu i pozostali w Rzymie wraz ze św. Sebastianem, zbierając się potajemnie na nabożeństwach na cesarskim dworze. Zoe miała ponoć szczególne nabożeństwo do Piotra Apostoła. Została pojmana jako jedna z pierwszych, podczas modlitwy na grobie Piotra[3][6], w dzień jego wspomnienia – 29 czerwca. W więzieniu spędziła następne dni, poddawana ciężkim torturom, aż w końcu została umęczona – prawdopodobnie 5 lipca[3] w 286 roku[2][6]. Tradycja mówi, że powieszono ją na gałęzi za włosy nad rozpalonym ogniskiem z obornika[6], przez co udusiła się dymem[9]. Jej ciało wrzucone do Tybru zostało wydobyte i potajemnie pochowane przez chrześcijan.
Wyobrażenie świętej na witrażu z 1903 roku w kościele w Nangis
Św. Zoe na rosyjskiej ikonie z 1913 roku
Męczeństwo św. Zoe na grafice autorstwa Bertiniego
Kult
Relikwie świętej Zoe przechowywane są w bazylice św. Praksedy w Rzymie. Jej wspomnienie w Kościele katolickim obchodzone jest 5 lipca[5], a w cerkwi prawosławnej 18 grudnia. Jest ona uważana za patronkę niemych, głuchoniemych i dzieci mających trudności w mówieniu.
Uwagi
- ↑ liturgia katolicka
- ↑ prawosławna liturgia według kalendarza gregoriańskiego
Przypisy
- ↑ Święta Zoja (Zoe) z Rzymu. [online], prezi.com [dostęp 2025-05-21] (ang.).
- 1 2 Den hellige Zoë av Roma (~286) [online], Den katolske kirke [dostęp 2022-05-08] (norw.).
- 1 2 3 4 5 Martyrologium Rzymskie – 5 lipca [online], msza.net [dostęp 2021-01-11].
- ↑ Martyr Sebastian at Rome, and his companions [online], The Orthodox Church in America [dostęp 2021-01-11] (ang.).
- 1 2 Zoe [online], Deon.pl [dostęp 2021-01-11].
- 1 2 3 4 Saint Zoe of Rome [online], Catholic Saints Info [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ Święty Sebastian - mężny i wierny żołnierz Chrystusa [online], www.piotrskarga.pl [dostęp 2021-01-19] (pol.).
- ↑ Świętych Marka i Marcelina, Braci Męczenników [online], citato.pl [dostęp 2021-01-11] (pol.).
- ↑ 5 lipca - wspomnienie święte Godolewy, męczenniczki, a w Rzymie męczeństwa świętej Zoe [online], pl.m.wikisource.org [dostęp 2021-01-11] (pol.).