Zofiborski Cmentarz Parafialny
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
w rozwidleniu 2 dróg: z Domaszewnicy i Kolonii Domaszewskiej do Zofiboru oraz do Stanisławowa |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie |
rzymskokatolickie |
| Stan cmentarza |
czynny |
| Powierzchnia cmentarza |
2,4 ha |
| Liczba grobów |
ponad 1120 nagrobków (3 VI 2017)[1] |
| Liczba kwater cmentarnych |
6 zabudowanych nagrobkami i 1 częściowo |
| Data otwarcia |
1914 r. |
| Zarządca | |
Położenie na mapie gminy Ulan-Majorat ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego ![]() | |
Położenie na mapie powiatu radzyńskiego ![]() | |
Zofiborski Cmentarz Parafialny – cmentarz administrowany przez Parafię św. Zofii w Zofiborze, położony w sąsiedztwie tej miejscowości.
Położenie i ukształtowanie i rozmiary
Założony został na hektarowej działce obecnie należącej do geodezyjnej jednostki ewidencyjnej Kolonia Domaszewska, na południowym zboczu doliny Bystrzycy, przy samej granicy z miejscowością kościelną, w rozwidleniu dwóch dróg powiatowych: północy przez Kolonię Domaszewska (asfaltowa) i dalej do Stanisławowa oraz drogi na zachód przez Zofibór (asfaltowa)[2]. Położony jest 0,6 km w stronę wschodnią od kościoła parafialnego. Pod względem rzeźby terenu cmentarz leży w górnej części zbocza doliny Bystrzycy, opadającego w kierunku północno-północno-wschodnim. W starszej części cmentarza środkowa aleja biegnie od bramy na południo-zachód, ma 125 m przy różnicy wysokości blisko 5 m, po czym na granicy hektarowej działki skręca na południe. Nowsza część cmentarza – ponadhektarowa i dalsza od parkingu – znajduje się na prawie poziomej wierzchowinie[3].
Historia
Aktem erekcyjnym z 17 XI 1914 r. wokół istniejącego podominikańskiego kościoła została utworzona parafia Zofibór – dla mieszkańców Zofiboru, Wólki Domaszewskiej, Domaszewnicy (obecnie też teren Kolonii Domaszewnicy), Kolonii Domaszewskiej, Domaszek, Stanisławowa i innych pobliskich kolonii, a także Świderek i Szczygłów Górnych. Wydarzenie poprzedziły 15-letnie starania mieszkańców okolicznych miejscowości wiejskich. Jeden z warunków powołania nowej wspólnoty parafialnej został spełniony, gdy zarządca dóbr Domaszewnica Mieczysław Czyżewicz aktem notarialnym z 18 I 1914 r. przekazał morgę i 290 prętów [tj. 1 ha] gruntu na założenie cmentarza grzebalnego[4] Od grudnia[5] 1914 r. istnieją księgi metrykalne[6]. Jeszcze w latach 80. cała nekropolia mieściła się na działce o powierzchni 1 ha[7]. Później cmentarz powiększono od południa. Jego nowsza, dopiero zabudowywana część ma powierzchnię 1,35 ha. W 2017 r. liczba nagrobków na hektarowej działce podzielonej na 6 kwater zbliżyła się do 1000[8]. W marcu 2012 r. w nowej części był już ołtarz polowy oraz ok. 30 grobów-nagrobków[9].
Groby bohaterów i męczenników II wojny światowej oraz okresu powojennego
Na cmentarzu znajdują się groby i symboliczne mogiły żołnierzy Wojska Polskiego poległych w wojnie obronnej Polski 1939 r., uczestników powstania warszawskiego, miejscowych partyzantów i osób cywilnych zamęczonych w obozach koncentracyjnych. Wśród nich – rodzina Biernawskich – właścicieli majątku Wólka Domaszewska i Przytulin[10].
Przypisy
- ↑ Ortofotomapa. 7.165.32.25. Stan aktualności: 03.06.2017. W: Geoportal.gov.pl. , [dostęp 2024-10-31]
- ↑ Na podst.: Granice obrębów [Mapa]. W: Informacja Katastralna Powiatu Radzyńskiego > Warstwy , [dostęp 2024-10-30]
- ↑ Na podst.: Mapa topograficzna Polski 1 : 10 000. Ark. 115.443.14. Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Warszawa [przed 1988 r.]. W: , [dostęp 2024-10-30]
- ↑ Jan Rzewuski: Parafia rzymskokatolicka w Łukowie w okresie średniowiecza i w czasach nowożytnych. Łuków 2021. ISBN 978-83-942087-8-3, s. 214-216
- ↑ Jan Rzewuski 2021, s. 217.
- ↑ Parafia Św. Zofii w Zofiborze (Dekanat łukowski II). W: Diecezja Siedlecka > Parafie. , [dostęp 2024-10-30]
- ↑ Na podst.: Mapa topograficzna Polski 1 : 10 000...
- ↑ Ortofotomapa 2017
- ↑ Ortofotomapa. Godło: 7.165.32.25. Stan aktualności: 24.03.2012. W: Geoportal.gov.pl. , [dostęp 2024-10-31]
- ↑ Tajemnice cmentarzy – Zofibór [Tekst i zdjęcia]. Opublikowano 02.04.2015 w: Zastawie i Ziemia Łukowska. , [dostęp 2024-10-30]
_location_map.png)


