Zygmunt Morozewicz
| Data i miejsce urodzenia |
28 kwietnia 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
2 stycznia 1953 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
Zygmunt Morozewicz, ps. Zimnicki (ur. 28 kwietnia 1898 w Lubartowie[1], zm. 2 stycznia 1953 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
W czasie I wojny światowej, po złożeniu matury, wstąpił do Legionów Polskich. Służył w 1 pułku ułanów. Jako poddany Królestwa Polskiego odmówił złożenia przysięgi i 20 lipca 1917 roku został skierowany do obozu internowania w Szczypiornie. Pełnił wówczas służbę w szwadronie kadrowym, w stopniu starszego ułana[2][3].
3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1332. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 8 pułk piechoty Legionów[4]. W 1923 roku był oficerem sztabu pułkownika Władysława Bończa-Uzdowskiego, dowódcy piechoty dywizyjnej 3 Dywizji Piechoty Legionów w Zamościu, pozostając oficerem nadetatowym 8 pułku piechoty Legionów[5]. 31 października 1923 roku został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza IV Kursu Normalnego. W trakcie studiów nadal pozostawał oficerem nadetatowym 8 pułku piechoty Legionów[6]. 1 października 1925 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przeniesiony do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie[7]. 3 maja 1926 roku został mianowany kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 roku i 226. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. W maju 1926 roku, w czasie zamachu stanu, stanął po stronie marszałka Józefa Piłsudskiego[9]. W 1928 roku służył w Biurze Ogólno Administracyjnym Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie[10]. Z dniem 1 lutego 1929 roku został przeniesiony do 72 pułku piechoty w Radomiu z równoczesnym przydziałem do Szkoły Podchorążych Piechoty na okres czterech miesięcy[11]. Następnie dowodził kompanią w 72 pułku piechoty. 1 czerwca 1930 roku został przeniesiony do Oddziału I Sztabu Głównego w Warszawie[12][13][14]. 26 stycznia 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do dowództwa Brygady KOP „Podole” w Czortkowie na stanowisko szefa sztabu[15]. 4 lutego 1934 roku został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 32. lokatą w korpusie oficerów piechoty[16]. Na stopień podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 87. lokatą w korpusie oficerów piechoty[17][18]. W tym czasie pełnił służbę w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie na stanowisku wykładowcy przedmiotu taktyka broni połączonych[19].
Do 7 października i od 15 listopada 1941 roku był kierownikiem wyszkolenia w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay. W lipcu 1943 roku był II zastępca kwatermistrza Armii Polskiej na Wschodzie[20]. W czasie kampanii włoskiej był I zastępcą kwatermistrza 2 Korpusu. W 1946 roku, w stopniu pułkownika, był dowódcą Rzutu Likwidacyjnego Dowództwa 2 Korpusu[21]. Po powrocie do Wielkiej Brytanii został prezesem Polskiego Białego Krzyża w Londynie i założycielem polskiego osiedla w Penrhos.
Zmarł 2 stycznia 1953 roku w Londynie. Został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Brompton. Obok niego spoczywa Jadwiga z Łozińskich primo voto Makłowicz secundo voto Morozewicz (1912–2000), pułkownik Pomocniczej Służby Kobiet, harcmistrz Rzeczypospolitej, więzień łagrów sowieckich, działaczka społeczna i niepodległościowa, w 1989 odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[22]. Bezpośrednio przed wybuchem II wojny światowej Jadwiga wyszła za mąż za Waleriana Makłowicza (1908–1940), podporucznika piechoty rezerwy Wojska Polskiego, zamordowanego w Charkowie[23].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 10447[24]
- Krzyż Niepodległości – 2 sierpnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[25][1][26]
- Krzyż Walecznych[18]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928[27]
- Krzyż Oficerski Orderu Imperium Brytyjskiego
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-11-29].
- ↑ CAW ↓, sygn. I.120.1.13 s. 189, 198.
- ↑ Wykaz Legionistów ↓, tu podano, że był kapralem.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 94.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 83, 146, 433.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 140, 376, 1363.
- ↑ Lista oficerów SG 1925 ↓, s. 18.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 18 z 3 maja 1926 roku, s. 129.
- ↑ Porwit 1986 ↓, s. 326.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 139, 218.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 121.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 207.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 60, 422.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 14.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 19.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 5 lutego 1934 roku, s. 71.
- ↑ Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 528.
- 1 2 Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 19.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 453.
- ↑ Rakowski 1943 ↓, s. 45.
- ↑ Morozewicz 1946 ↓, s. 3.
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 97, Nr 6 z 15 grudnia 1989.
- ↑ Franciszek Wasyl. Ormianie w świetle zapowiedzi przedmałżeńskich rodzimej parafii w Kutach : Edycja źródła : Cz. 2 : Lata 1915-1953. „Krakowskie Pismo Kresowe”. 10, s. 187, 2018.
- ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 468.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-11-29].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
Bibliografia
- Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-04)].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Lista oficerów Sztabu Generalnego (stan z dnia 31 grudnia 1925 roku). Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1926.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1931. [dostęp 2016-06-11].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Zygmunt Morozewicz. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-12)].
- Zygmunt Morozewicz: Pismo dowódcy Rzutu Likwidacyjnego Dowództwa 2 Korpusu do ambasadora RP przy Stolicy Apostolskiej. [w:] Ambasada RP przy Stolicy Apostolskiej. Sprawy wojskowe 2 Korpusu, 1946, sygn. sygn. A.44.745/1 [on-line]. IPMS, 1946-12-11. [dostęp 2017-08-11].
- Bronisław Rakowski: Pismo L. 3276/A.G./43 szefa sztabu Armii w sprawie zakończenia żałoby po ś.p. Naczelnym Wodzu. [w:] Rozkazy dzienne dowództwa Armii Polskiej na Wschodzie, 01/01/1943 – 31/12/1943, sygn. sygn. R.10c [on-line]. IPMS, 1943-07-16. [dostęp 2017-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-06)].
- Marian Porwit: Spojrzenia poprzez moje życie. Warszawa: Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, 1986. ISBN 83-07-01535-9.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.