Żulin (województwo lubelskie)

Żulin

wieś
Stacja kolejowa Żulin
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	krasnostawski
Gmina	Łopiennik Górny
Wysokość	182 m n.p.m.
Liczba ludności (2021)	327[1][2]
Strefa numeracyjna	82
Kod pocztowy	22-351[3]
Tablice rejestracyjne	LKS
SIMC	0105390[4]
Położenie na mapie gminy Łopiennik Górny Żulin
Położenie na mapie Polski Żulin
Położenie na mapie województwa lubelskiego Żulin
Położenie na mapie powiatu krasnostawskiego Żulin
51°04′21″N 23°11′19″E/51,072500 23,188611[5]

Żulin – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie krasnostawskim, w gminie Łopiennik Górny^[4][6].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa chełmskiego.

Wieś stanowi sołectwo gminy Łopiennik Górny^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 354 mieszkańców^[8].

Żulin położony jest na południowo-zachodnim krańcu Polesia Wołyńskiego w Obniżeniu Dorohuckim. Od wschodu graniczy z Działami Grabowieckimi należącymi do Wyżyny Lubelskiej.

Przez południową część miejscowości przepływa niewielka rzeka Rejka – prawy dopływ Wieprza. Ze względu na przeprowadzone regulacje, niewielki przepływ oraz stosunkowo dużą odległość od gospodarstw, nie stanowi zagrożenia hydrologicznego. We wschodniej części, u podnóży wzniesień Działów Grabowieckich, znajdują się tereny podmokłe, które są źródłem niewielkiego cieku, lewego dopływu Rejki, o długości 3,6 km, powierzchni zlewni 10,78 km² i średnim przepływie ok. 50l/s. Rzeka zasila w wodę kompleks kilku stawów rybnych leżących u jej ujścia.

Pierwsza historyczna wzmianka o tej miejscowości pochodzi z 1409 r., kiedy właścicielem wsi był Pieczo^[9]. Za wierną służbę Władysław Warneńczyk nadał Żulin bojarowi litewskiemu Janowi Niemirowiczowi, jak wspominają dokumenty z 1443 roku^[10]. Następnie ziemia ta stanowiła majątek rodzinny rodu Żulińskich, a w późniejszych latach należały kolejno do Łubieńskich, Krasińskich, oraz Budnych. W styczniu 1913 Ludwika z Krasińskich Czartoryska sprzedała za milion rubli dobra Żulin Nikodemowi Budnemu z Jastkowa^[11]. Ostatni właściciel wsi, Jan Budny, utracił majątek w 1940 r.

Podczas II wojny światowej, w czerwcu 1944 r. odbyło się masowe aresztowanie mieszkańców wsi, stanowiące odwet za działalność partyzancką na tym terenie. Zginęło wtedy 156 mężczyzn, którzy zostali rozstrzelani w Kumowej Dolinie, niedaleko Chełma. Obok budynku Szkoły Podstawowej w Żulinie znajduje się pomnik, wystawiony przez okolicznych mieszkańców dla upamiętnienia ofiar.

Miejscowość w przeszłości i obecnie jest siedzibą następujących parafii:^[12]

W miejscowości znajduje się Niepubliczna Szkoła Podstawowa, utrzymywana przez Stowarzyszenie Rozwoju Wsi Wola Żulińska, Żulin, Zagrody i Czechów Kąt.

W miejscowości mieściły się:

• Papiernia
• Smolarnia
• Krochmalnia
• Fabryka drożdży
• 3 młyny wodne
• Gorzelnia

W Żulinie znajduje się kilka ciekawych obiektów:

• gródek średniowieczny o wymiarach 35m x 35m, wzniesiony na wzgórzu o wys. 240 m n.p.m., w południowo-wschodniej części wsi;
• kopiec, położony w dawnym parku dworskim, mierzący ok. 2,5 m wysokości i 12 m średnicy;
• drewniany Kościół pw. Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski w Żulinie, wzniesiony w latach 1906-1909 jako cerkiew prawosławna - obecnie administracyjnie przypisany do miejscowości Zagrody (powiat chełmski) - siedziba Parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Żulinie
• cmentarz parafialny z kilkoma zabytkowymi nagrobkami z XIX w.;
• zabytkowy młyn wodny z XIX w.;
• stawy żulińskie - kompleks kilku stawów malowniczo rozmieszczonych na terenie wsi.

• Szlak Stawów Kańskich

• Żulin
• Żulinki

• Ciekawe miejsca – Żulin [online], Gminny Ośrodek Kultury w Łopienniku Górnym [dostęp 2021-04-26] .
• Parafia pw. MB Królowej Polski w Żulinie
• Szkoła Podstawowa w Żulinie. zulinszkola.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-09)].