Żydowski Obwód Autonomiczny

Żydowski Obwód Autonomiczny
Еврейская автономная область
ייִדישע אויטאָנאָמע געגנט
obwód autonomiczny
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Rosja

Siedziba

Birobidżan

Gubernator

Rostisław Ernstowicz Goldsztejn

Powierzchnia

36 271 km²

Populacja (2021)
 liczba ludności


156 492[1]

 gęstość

4,31 os./km²

Tablice rejestracyjne

79

Strefa czasowa

MSK+7, UTC+11:00

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Strona internetowa

Żydowski Obwód Autonomiczny (ros. Еврейская автономная область, jid. ייִדישע אויטאָנאָמע געגנט Jidisze Ojtonome Gegnt) – terytorium wchodzące w skład Federacji Rosyjskiej, stanowi część Dalekowschodniego Okręgu Federalnego. Od południa graniczy z Chinami (wzdłuż rzeki Amur), na zachodzie z obwodem amurskim, a na wschodzie z Krajem Chabarowskim.

Historia

Ziemie nad rzeką Amur zamieszkane były w czasach przedhistorycznych przez plemiona Tunguzów. Rosyjska kolonizacja terenów obecnej republiki rozpoczęła się w XVII wieku. Po zajęciu przez wojska rosyjskie region zasiedlany był przez Kozaków, staroobrzędowców, rosyjskich chłopów, a od końca XIX wieku przez Koreańczyków.

W okresie rewolucji bolszewickiej w Rosji ziemie te weszły w skład Republiki Dalekiego Wschodu, która istniała w latach 1920–1922. Później stanowiły część Kraju Chabarowskiego. W 1928 władze radzieckie postanowiły zasiedlić te tereny ludnością żydowską. Był to jeden z planów polityki etnicznej Józefa Stalina, którego celem było przeciwdziałanie szerzącemu się w ZSRR ruchowi syjonistycznemu.

Żydowski Obwód Autonomiczny w składzie Rosyjskiej Federacyjnej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej powstał 7 maja 1934. W latach 30. XX wieku wielu Żydów w ZSRR zmuszono do migracji do siedziby obwodu Birobidżanu. Mimo to Żydzi w Żydowskim Obwodzie Autonomicznym nigdy nie stanowili nawet jednej trzeciej mieszkańców.

Od 1991 Żydowski Obwód Autonomiczny znajduje się w składzie Federacji Rosyjskiej; jako jedyny z pięciu radzieckich obwodów autonomicznych nie awansował do statusu republiki autonomicznej. Utrzymał dawny status i nazwę, pomimo że liczba Żydów jest w nim znikoma.

Geografia

Kraj położony nad rzeką Amur, przy granicy z Chinami. Przez terytorium Żydowskiego OA przechodzi Kolej Transsyberyjska.

Demografia

Według danych z 2005 Rosjanie stanowią 88,8%, Ukraińcy 4,5%, Żydzi 1,8%, inni 4,9%.

Warunki naturalne

Północną i zachodnią część zajmują niewysokie pasma górskie Małego Chinganu i Gór Burejskich (wysokość do 1209 m n.p.m.), na południu i wschodzie płaska, silnie zabagniona Nizina Amursko-Sungaryjska.

Klimat umiarkowany chłodny, kontynentalny. Zaznacza się wyraźny wpływ monsunów. Gęsta sieć hydrograficzna. Największymi rzekami są: Amur, Bira, Kur. Dużą część powierzchni pokrywają naturalne formacje roślinne – lasy iglaste (tajga) i mieszane.

Gospodarka

Rozwinięty przemysł elektrotechniczny, maszynowy i odzieżowy, nadto metalowy, materiałów budowlanych, skórzany, drzewny i spożywczy. Eksploatacja rud ołowiu i cyny, wydobycie surowców skalnych (wapienie, dolomity). Uprawa pszenicy, jęczmienia, owsa, ziemniaków i warzyw. Chów i hodowla bydła, trzody chlewnej i drobiu. Główne ośrodki: Birobidżan, Obłucze, Bira, Leninskoje.

Przypisy

Bibliografia

  • Artur Patek, Birobidżan. Sowiecka ziemia obiecana?, Kraków: Historia Iagellonica, 1997, ISBN 83-906446-8-1, OCLC 830086654.

Linki zewnętrzne