25 złotych polskich (1828–1833)

25 złotych polskich (1828–1832)
Państwo

 Królestwo Polskie

Typ monety

moneta obiegowa

Nominał

25 złotych

Rocznik

1828, 1829, 1832, 1833

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

2757 sztuk

Data emisji

1828

Data wycofania

1 maja 1847

Opis fizyczny
Masa

4,9051 g

Średnica

19 mm

Materiał

złoto Au916

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

25 złotych polskich (1828–1833) – moneta dwudziestopięciozłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, zwana również pojedynczym złotym królewskim[1], wprowadzona jako następczyni dwudziestopięciozłotówki bitej w latach 1822–1825, po śmierci cara Aleksandra I, za panowania Mikołaja I. Była bita w złocie, z datą 1828, 1829, 1832 i 1833, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[2]. Była ostatnią dwudziestopięciozłotówką Królestwa Kongresowego[1]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r[3].

Moneta została wybita z otokiem, podobnie jak niektóre inne nominały Królestwa Polskiego okresu autonomii emitowane po 1819–, albo po 1820 r[4].

Awers

Na tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, otokowo napis:

ALEXANDER I CES• ROS•WSKRZESICIEL KRÓL•POLS•1815*

Dookoła znajduje się wypukły otok[5].

Rewers

Na tej stronie umieszczono w wieńcu nominał „25", pod nim napis „ZŁO•POL•” poniżej rok 1828, 1829, 1832 lub 1833, na dole znak intendenta mennicy w Warszawie –

  • F.H. (Fryderyka Hungera 1828, 1829) lub
  • K.G. (Karola Gronaua 1832, 1833)[5].

Całość otoczona napisem:

MIKOŁAY I.CES•WSZ•ROSSYI KRÓL POLSKI PANUJĄCY*

Dookoła znajduje się wypukły otok[5].

Opis

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w złocie próby 916, na krążku o średnicy 18,5 mm, masie 4,9051 grama, z rantem ząbkowanym, z otokiem[5][1]. Według sprawozdań mennicy w latach 1828–1833[6][1] w obieg wypuszczono 2757 dwudziestopięciozłotówek[6].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Zdjęcie
25 złotych polskich 1828 R5[7] 26–120
25 złotych polskich 1829 R4[8] 121–600
25 złotych polskich 1832 R5[9] 26–120
25 złotych polskich 1833 R4[10] 121–600

Moneta była bita w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[11].

Mimo, że w aktach normatywnych nazwą monety był pojedynczy złoty królewski, na rewersie został wybity nominał: 25 złotych polskich. Monety nie stanowiły jednak równowartości 25 złotych polskich w srebrze. Były to w rzeczywistości dwie odrębne waluty złotowe[12]:

  • złoty polski w złocie oraz
  • złoty polski w srebrze.

W okresie powstania listopadowego rozporządzeniem Rządu Narodowego z 31 marca 1831 r. zrezygnowano z bicia zarówno podwójnych– (50-złotówek) jak i pojedynczych złotych królewskich (25-złotówek). Nieliczne powstańcze emisje tych złotych monet zostały antydatowane na rok 1829[13]. Po upadku zrywu 1831 r. powrócono jednak do emisji złotych 25-złotówek (roczniki 1832 i 1833)[14].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 275.
  2. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
  3. ↑ Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  4. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 91–99, ISBN 83-87355-37-2.
  5. 1 2 3 4 Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
  6. 1 2 Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  8. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  9. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  10. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  11. ↑ Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 854.
  12. ↑ Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Carta Blanca sp. z o.o. Grupa Wydawnicza PWN, 2011, s. 234, ISBN 978-83-7705-068-2.
  13. ↑ Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Carta Blanca sp. z o.o. Grupa Wydawnicza PWN, 2011, s. 236, ISBN 978-83-7705-068-2.
  14. ↑ Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 99, ISBN 83-87355-37-2.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.