50 złotych polskich (1827–1829)

50 złotych polskich (1827–1829)
Państwo

 Królestwo Polskie

Typ monety

moneta obiegowa

Nominał

50 złotych

Rocznik

1827, 1829

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

2189 sztuk

Data emisji

1827

Data wycofania

1 maja 1847

Opis fizyczny
Masa

9,8102 g

Średnica

24 mm

Materiał

złoto Au916

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

50 złotych polskich (1827–1829) – moneta pięćdziesięciozłotowa Królestwa Kongresowego okresu autonomii, zwana również podwójnym złotym królewskim[1], wprowadzona jako następczyni pięćdziesięciozłotówki bitej w latach 1819–1823, po śmierci cara Aleksandra I, za panowania Mikołaja I. Była bita w złocie, z datą 1827 i 1829, według systemu monetarnego opartego na grzywnie kolońskiej[2]. Była ostatnią pięćdziesięciozłotówką Królestwa Kongresowego[1]. Wycofano ją z obiegu 1 maja 1847 r[3].

Moneta została wybita z otokiem, podobnie jak niektóre inne nominały Królestwa Polskiego okresu autonomii emitowane po 1819–, albo po 1820 r[4].

Awers

Na tej stronie umieszczono prawe popiersie cara Aleksandra I, otokowo napis:

ALEXANDER I CES• ROS•WSKRZESICIEL KRÓL•POLS•1815*

Dookoła znajduje się wypukły otok[5].

Rewers

Na tej stronie umieszczono w wieńcu nominał „50", pod nim napis „ZŁO•POL•” poniżej rok 1827 lub 1829, na dole znak intendenta mennicy w Warszawie – F.H. (Fryderyka Hungera). Całość otoczona napisem:

MIKOŁAY I.CES•WSZ•ROSSYI KRÓL POLSKI PANUJĄCY*

Dookoła znajduje się wypukły otok[5].

Opis

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w złocie próby 916, na krążku o średnicy 24 mm, masie 9,8102 grama, z rantem ząbkowanym, z otokiem[5][1]. Według sprawozdań mennicy w latach 1827–1831[6][1] w obieg wypuszczono 2189 pięćdziesięciozłotówek[6].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:

Rocznik Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Zdjęcie
50 złotych polskich 1827 R5[7] 26–120
50 złotych polskich 1829 R3[8] 601–3000

Moneta była bita w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[9].

Mimo, że w aktach normatywnych nazwą monety był podwójny złoty królewski, na rewersie został wybity nominał: 50 złotych polskich. Monety nie stanowiły jednak równowartości 50 złotych polskich w srebrze. Były to w rzeczywistości dwie odrębne waluty złotowe[10]:

  • złoty polski w złocie oraz
  • złoty polski w srebrze.

W okresie powstania listopadowego rozporządzeniem Rządu Narodowego z 31 marca 1831 r. zrezygnowano z bicia zarówno podwójnych– (50-złotówek) jak i pojedynczych złotych królewskich (25-złotówek). Nieliczne powstańcze emisje tych złotych monet zostały antydatowane na rok 1829[11]. Po upadku zrywu 1831 r. powrócono do emisji złotych monet przedpowstaniowych, ale tylko o nominale 25 złotych polskich (roczniki 1832 i 1833)[12].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765-1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 275.
  2. Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 5-8.
  3. Elżbieta Korczyńska, Borys Paszkiewicz, Mennictwo XIX i XX w., Kraków: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Oddział w Krakowie, 1989, s. 365.
  4. Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 91–99, ISBN 83-87355-37-2.
  5. 1 2 3 Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88-99.
  6. 1 2 Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 43.
  7. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  8. Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-05].
  9. Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, Kiev 2003, s. 854.
  10. Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Carta Blanca sp. z o.o. Grupa Wydawnicza PWN, 2011, s. 234, ISBN 978-83-7705-068-2.
  11. Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Carta Blanca sp. z o.o. Grupa Wydawnicza PWN, 2011, s. 236, ISBN 978-83-7705-068-2.
  12. Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 99, ISBN 83-87355-37-2.