Adam Baczewski
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przyczyna śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
przemysłowiec |
| Narodowość |
polska |
| Rodzice |
Henryk, Gabriela |
| Krewni i powinowaci |
Adam Baczewski (ur. 14 maja 1895 we Lwowie, zm. 1940 w ZSRR) – polski przemysłowiec, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
.jpg)
Urodził się 14 maja 1895 we Lwowie[1]. Był synem Henryka (1864–1930, adwokat, współwłaściciel fabryki wódek J.A. Baczewski) i Gabrieli z domu Zgórskiej (1864–1935, córka Alfreda Zgórskiego)[1]. Uczęszczał do C. K. II Gimnazjum we Lwowie od 1905 do 1906, a potem od 1907 do Prywatnego Gimnazjum im. Adama Mickiewicza we Lwowie, które ukończył w 1913 zdając maturę[2]. Następnie rozpoczął studia na Politechnice Lwowskiej[1].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości podjął służbę w dyplomacji, zostając sekretarzem poselstwa RP w Rzymie[1]. Z dniem 1 listopada 1923 skierowany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych, po czym 31 grudnia tego samego roku zwolniony[1].
W okresie II Rzeczypospolitej on i jego stryjeczny brat Stefan Baczewski (ur. 1892, syn Leopolda, brata Henryka)[3] kierowali rodzinną firmą J.A. Baczewski (nazwa od Józef Adam Baczewski; pełna: „Fabryka wódek, likierów i rossolisów J.A. Baczewski”[4]), którą w przeszłości tworzył także ich dziadek Józef (1829–1911)[5]. Stefan Baczewski od 1922 był współwłaścicielem i naczelnym dyrektorem firmy[6][7]. Adam został współwłaścicielem zakładu w 1923[1]. W 1925 na wystawie spirytusowej w Londynie przedsiębiorstwo zdobyło większość nagród[1].
Działał w organizacjach harcerskich[8]. W 1934 został przewodniczącym okręgowej komisji wyborczej[4].
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD 25 września 1939[7]. Był przetrzymywany we lwowskim więzieniu Brygidki[7]. W 1940 został zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej, opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 71/2-50, oznaczony numerem 122)[9]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni. W ramach zbrodni katyńskiej na terenach ukraińskich został zamordowany także Stefan Baczewski. Według innych źródeł Stefan i Adam Baczewscy zostali przewiezieni do kopalni w Donbasie, gdzie ponieśli śmierć[3], lub że Stefan Baczewski miał zostać zamordowany w ramach zbrodni katyńskiej w Charkowie[10][11] (jednakże zarówno nie wskazała go lista jeńców przetrzymywanych od 1939 do 1940 w obozie w Starobielsku[12], jak też lista ofiar zamordowanych w Charkowie[13]).
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 Księga 2015 ↓, s. 160.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi Gimnazyum im. Mickiewicza we Lwowie za rok szkolny 1912/13. Lwów: 1913, s. 40. [dostęp 2025-02-18].
- 1 2 Ojczyzną wódki jest Polska. kuriergalicyjski.com. [dostęp 2015-03-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (13 marca 2016)].
- 1 2 Księga 2015 ↓, s. 160-161.
- ↑ Irina Kotłobułatowa: Baczewski, Baczewski.... lwow.com.pl. [dostęp 2015-03-23].
- ↑ Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”. Nr 283, s. 8, 8 grudnia 1928.
- 1 2 3 Księga 2015 ↓, s. 161.
- ↑ Historia. baczewski-vodka.pl. [dostęp 2025-02-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2025-02-19)].
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 3. [dostęp 2015-03-23].
- ↑ Grzegorz Hryciuk. Stosunki polsko-ukraińskie w ocenie konsulatu niemieckiego we Lwowie w 1939 roku. „Toruńskie Studia Międzynarodowe”. Nr 1 (2009), s. 20, 2009. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- ↑ Zuzanna Gajowniczek: Ukraiński ślad Katynia. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 1995, s. 217.
- ↑ Andrzej Leszek Szcześniak: Katyń. Lista ofiar i zaginionych jeńców obozów Kozielsk, Ostaszków, Starobielsk. Warszawa: Alfa, 1989, s. 288. ISBN 83-7001-294-9.
- ↑ Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego: Charków. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2003. s. 10. [dostęp 2015-03-13].
Bibliografia
- Grzegorz Hryciuk. Stosunki polsko-ukraińskie w ocenie konsulatu niemieckiego we Lwowie w 1939 roku. „Toruńskie Studia Międzynarodowe”, s. 20, nr 1 (2) z 2009. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
- Die Konsulate der Republik Österreich (1. Republik). W: Rudolf Agstner: Von Kaisern, Konsuln und Kaufleuten Österreich und die Ukraine 1785–2010. Wiedeń: LIT Verlag, 2011, s. 195–196. ISBN 978-3-64350335-0. (niem.).
- Paweł Libera, Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Noty biograficzne. W: Polski Cmentarz Wojenny Kijów-Bykownia. Księga cmentarna. T. I: A-B. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2015, s. 117-323. ISBN 978-83-89474-32-2.