Agata Bielik-Robson
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia |
6 czerwca 1966 |
|---|---|
| Doktor habilitowana | |
| Specjalność: filozofia religii, teoria kultury, współczesna filozofia podmiotu | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1995 |
| Profesor | |
| uczelnia | |
| jednostka | |
Agata Bielik-Robson, Agata Bielik-Michalska (ur. 6 czerwca 1966[1] w Warszawie[2][3]) – polska filozofka i publicystka. Zajmuje się filozofią podmiotowości, postsekularyzmem, myślą judaistyczną oraz wpływem psychoanalizy i formacji romantycznej na filozofię.
Życiorys
Córka Mirosława, doktora elektroniki jądrowej[4] zatrudnionego na Wydziale Badań Termonuklearnych (od 1997 Wydział Fizyki i Technologii Plazmy)[5] Instytutu Badań Jądrowych w Otwocku-Świerku i przedsiębiorczyni z wykształceniem biologicznym[6][7]. Jej ojciec pochodził z łódzkiej rodziny kolejarskiej[8] i miał korzenie na Morawach, w odróżnieniu od swojego ojca nie przystąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[7]; jej matka wywodziła się z warszawskiej burżuazji pochodzenia żydowskiego, zdeklasowanej do inteligencji[8]. Dorastała w domu rodziny ze strony matki w Aninie[6][8]. W 1972 została ochrzczona przez opiekunkę w parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bukowinie Tatrzańskiej[8], w drugiej połowie lat 70. jej katechetą w parafii Matki Bożej Królowej Polski w Aninie był ks. Jerzy Popiełuszko[8]. Lato 1980 spędziła u rodziny matki w Dearborn w stanie Michigan, gdzie według własnej relacji jej poglądy polityczne ukształtowała lektura Archipelagu GUŁag Aleksandra Sołżenicyna, a po powrocie do kraju uczestniczyła u boku matki w demonstracjach opozycyjnych[6][8]. Absolwentka IX Liceum Ogólnokształcącego im. Klementyny Hoffmanowej[9] w Warszawie. Przez większość lat 80. pracowała w firmie deratyzacyjnej swojej matki[8]. Uczestniczyła w działalności Pomarańczowej Alternatywy, Totartu i pisma „brulion”, finansowanego wówczas przez Centralną Agencję Wywiadowczą za pośrednictwem Ireny Lasoty[8]. Ukończyła filozofię na Uniwersytecie Warszawskim (1989).
Po studiach podjęła pracę w Zakładzie Filozofii Kultury Polskiej Akademii Nauk pod kierownictwem Katarzyny Rosner. W 1990/1991 dzięki stypendium Fundacji Batorego studiowała filozofię na Uniwersytecie Oksfordzkim, gdzie była słuchaczką seminarium Leszka Kołakowskiego z filozofii Barucha Spinozy w All Souls College. Po powrocie rozpoczęła studia doktoranckie w PAN, po czym w 1992 wyjechała w ramach stypendium im. Josepha Conrada udzielonego przez ambasadę Wielkiej Brytanii w Warszawie do Goldsmiths na Uniwersytecie Londyńskim[8]. W 1993 weszła w skład redakcji kwartalnika „Res Publica Nowa”[8]. W 1995 doktoryzowała się w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN broniąc pracy poświęconej kryzysowi podmiotu we współczesnej filozofii[2][3][10]. Gościła na Uniwersytecie Yale, gdzie nawiązała kontakt z krytykiem literackim Haroldem Bloomem i na Uniwersytecie Chicagowskim[11].
W 1999 opuściła „Res Publikę Nową” na tle sprzeciwu wobec publikacji tekstu Bożeny Umińskiej o antysemityzmie Stefana Żeromskiego[8][12]. Współpracowała następnie jako publicystka z „Życiem”, „Dziennikiem” i „Krytyką Polityczną”[12].
Pracuje na Wydziale Teologii Uniwersytetu w Nottingham, gdzie jest profesorem studiów żydowskich oraz w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN. Wykłada w Collegium Civitas, Szkole Nauk Społecznych i Ośrodku Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego. Członkini Stowarzyszenia Naukowego Collegium Invisibile[13].
Do wypromowanych przez nią w IFiS PAN doktorów należą Zofia Król (2011) i Kuba Mikurda (2011)[14].
Publikacje
Autorskie
- Na drugim brzegu nihilizmu. Filozofia współczesna w poszukiwaniu nowego podmiotu, IFiS PAN, Warszawa 1997.
- Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, Universitas, Kraków 2000.
- Duch powierzchni. Rewizja romantyczna i filozofia, Universitas, Kraków 2004 (nominacja do Nagrody im. Jana Długosza 2005[15])
- Życie i cała reszta. Marshalla Bermana marksizm romantyczny, [w:] Marshall Berman, Wszystko, co stałe rozpływa się w powietrzu, tłum. Marcin Szuster, Universitas, Kraków 2006.
- Romantyzm, niedokończony projekt. Eseje, Universitas, Kraków 2008.
- "Na pustyni" – kryptoteologie późnej nowoczesności, Universitas, Kraków 2008.
- The Saving Lie: Harold Bloom and Deconstruction, Northwestern University Press, 2011.
- Bielik-Robson. Żyj i pozwól żyć. Rozmawia Michał Sutowski, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2012.
- Kłopot z chrześcijaństwem. Wieczne gnicie, apokaliptyczny ogień, praca (z Tadeuszem Bartosiem), Warszawa 2013.
- Deus otiosus. Nowoczesność w perspektywie postsekularnej (red., z Maciejem A. Sosnowskim), Warszawa 2013.
- Polska wspólnota fantazmatyczna, [w:] Kim są Polacy, Biblioteka Gazety Wyborczej, Warszawa, 2013.
Tłumaczenia
- Harold Bloom, Lęk przed wpływem. Teoria poezji (z Marcinem Szustrem), Universitas, Kraków 2002.
Życie prywatne
W 1994 wyszła za poznanego na Goldsmiths brytyjskiego studenta socjologii Garry'ego Robsona, uzyskując prawo do stałego pobytu w Wielkiej Brytanii[8]. W 1999 związała się z publicystą Cezarym Michalskim, którego spotkała w 1994 jako dyrektora redakcji kulturalnej TVP1 występując w programie „Pegaz”[8][16]. Mieszka w Aninie[6].
Przypisy
- ↑ Jan Hartman, Agacie i Kazi in honorem [online], polityka.pl, 2016 [dostęp 2022-01-24] (pol.).
- 1 2 Agata Bielik-Robson [online], The International Writing Program, 2 stycznia 2019 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-02] (ang.).
- 1 2 Autorzy. Bielik-Robson Agata [online], tekstualia.pl, 14 lutego 2021 [dostęp 2021-02-14] [zarchiwizowane z adresu 2021-02-14].
- ↑ Dr Mirosław Józef Bielik, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2025-04-22].
- ↑ Danuta Chmielewska, Eryk Infeld, Paweł Żuprański (red.), Annual Report 1996, Otwock: Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana, 1997, s. 11, 91, 105, 111.
- 1 2 3 4 Rozmowy istotne Heli Bertz, „Magazyn Literacki „Książki”” (2), 6 marca 2024.
- 1 2 Agata Bielik-Robson, Tata, król rzeczy niepotrzebnych [online], wyborcza.pl, 18 czerwca 2015 [zarchiwizowane z adresu 2025-04-22].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Bielik-Robson 2012 ↓.
- ↑ Tomasz Sypniewski, Świat nie jest prosty. Polityka nie jest prosta. Demokracja nie jest prosta. Rozmowa z Agatą Bielik-Robson. - IX Liceum Ogólnokształcące im. Klementyny Hoffmanowej [online], hoffmanowa.pl, 11 kwietnia 2020 [dostęp 2025-04-11].
- ↑ Agata Bielik-Robson [online], iwp.uiowa.edu [dostęp 2025-04-21].
- ↑ Agata Bielik-Robson, Uwolniłam się od polskości, Magdalena Miecznicka (red.) [online], kultura.dziennik.pl, 21 lutego 2009.
- 1 2 Filip Memches, Niewolnica wolności [online], rp.pl, 24 listopada 2012.
- ↑ Lista tutorów Collegium Invisibile [online], ci.edu.pl [zarchiwizowane z adresu 2013-05-07].
- ↑ Prace doktorskie w dziedzinie filozofii – Instytut Filozofii i Socjologii PAN [online], polaczonebiblioteki.uw.edu.pl [dostęp 2025-04-22].
- ↑ Znamy nominacje do Nagrody im. Jana Długosza [online], Instytut Książki, 22 września 2005 [zarchiwizowane z adresu 2017-10-01].
- ↑ Huncwot.com, Chcesz nieskończoności? – rozmowa z Agatą Bielik-Robson – Kwartalnik Przekrój [online], przekroj.pl [dostęp 2023-05-06] (pol.).
Bibliografia
- Agata Bielik-Robson, Żyj i pozwól żyć, Michał Sutowski (red.), Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2012.
Linki zewnętrzne
- Dr hab. Agata Bielik-Michalska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2011-03-10].
- Agata Bielik-Robson, Uwolniłam się od polskości [online], Dziennik.pl, 21 lutego 2009 [zarchiwizowane z adresu 2009-02-24].
