Akacjoszczur
| Thallomys | |||
| O. Thomas, 1920[1] | |||
![]() Akacjoszczur czarnoogonowy (T. nigricauda) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj |
akacjoszczur | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Mus nigricauda O. Thomas, 1882 | |||
| Gatunki | |||
| |||
Akacjoszczur[2] (Thallomys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).
Rozmieszczenie geograficzne
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 112–165 mm, długość ogona 120–210 mm, długość ucha 16–25 mm, długość tylnej stopy 20–28 mm; masa ciała 32–116 g[4][6].
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1920 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule zatytułowanym Pozycje rodzajowe „Mus” nigricauda, Thos., i woosnami, Schwann, opublikowanym w czasopiśmie „The Annals and magazine of natural history”[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) akacjoszczur czarnoogonowy (T. nigricauda).
Etymologia
Thallomys: gr. θαλλoς thallos ‘gałązka’[7]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’[8].
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[9][6][3][2]:
| Grafika | Gatunek | Autor i rok opisu | Nazwa zwyczajowa[2] | Podgatunki[4][3][6] | Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] | Podstawowe wymiary[4][6][a] | Status IUCN[10] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Thallomys loringi | (E. Heller, 1909) | akacjoszczur sawannowy | gatunek monotypowy | wąsko rozpowszechniony w zachodniej Kenii i skrajnie północnej Tanzanii | DC: 13–16 cm DO: 12–18,3 cm MC: około 80 g |
LC | |
![]() |
Thallomys nigricauda | (O. Thomas, 1882) | akacjoszczur czarnoogonowy | gatunek monotypowy | przybrzeżna zachodnia Angola, Namibia, zachodnia Botswana i północno-zachodnia Południowa Afryka | DC: 11,2–16,5 cm DO: 12,3–19,5 cm MC: 38–85 g |
LC |
![]() |
Thallomys paedulcus | (Sundevall, 1846) | akacjoszczur zaroślowy | gatunek monotypowy | od południowej Etiopii i południowej Somalii przez Afrykę Wschodnią do północno-wschodniej Namibii, Botswany i północno-wschodniej Południowej Afryki | DC: około 13,1 cm DO: 12–18,4 cm MC: 32–116 g |
LC |
| Thallomys shortridgei | O. Thomas & Hinton, 1923 | akacjoszczur dziuplowy | gatunek monotypowy | endemit Południowej Afryki: znany z 2 miejsc (Goodhouse i Upington) na południowym brzegu rzeki Oranje | DC: 14–15 cm DO: 18,3–21 cm MC: brak danych |
DD |
Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.
Opisano również gatunki wymarłe[11]:
- Thallomys debruyni Broom, 1948[12] (Południowa Afryka; pliocen–plejstocen)
- Thallomys jaegeri Wesselman, 1984[13] (Etiopia; pliocen)
- Thallomys laetolilensis Denys, 1987[14] (Tanzania; pliocen)
- Thallomys quadrilobatus Jaeger, 1976[15] (Tanzania; plejstocen)
Uwagi
- ↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała
Przypisy
- 1 2 O. Thomas. The generic Positions of "Mus" nigricauda, Thos., and woosnami, Schwann. „The Annals and magazine of natural history”. Ninth Series. 5 (25), s. 141, 1920. (ang.).
- 1 2 3 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 282. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- 1 2 3 4 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 516. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- 1 2 3 4 5 Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 776–777. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Thallomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-12].
- 1 2 3 4 5 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 331. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 261.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
- ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-02-28]. (ang.).
- ↑ Taxonomy: Thallomys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-02-26]. (ang.).
- ↑ J.S. Zijlstra, Thallomys Thomas, 1920, Hesperomys project (Version 24.9.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2025-02-28] (ang.).
- ↑ R. Broom. Some South African Pliocene and Pleistocene mammals. „Annals of the Transvaal Museum”. 21 (1), s. 34, 1948. (ang.).
- ↑ H.B. Wesselman: The Omo micromammals. Systematics and paleoecology of early man sites from Ethiopia. W: M.K. Hecht & F.S. Szalay (redaktorzy): Contributions to Vertebrate Evolution. Cz. 7. Basel: Karger, 1984, s. 1–219. ISBN 978-3-8055-3935-7. (ang.).
- ↑ Ch. Denys: Fossil rodents (other than Pedetidae) from Laetoli. W: M.D. Leakey & J.M. Harris (redaktorzy): Laetoli: a Pliocene Site in northern Tanzani. London: Oxford Science Publications, 1987, s. 118–170. ISBN 0-19-854441-3. (ang.).
- ↑ J.-J. Jaeger: Les Rongeurs (Mammalia, Rodentia) du Pléistocène inférieur d’Olduvai Bed I (Tanzanie). Iè partie: les Muridés. W: R.J.G. Savage & S.C. Coryndon (redaktorzy): Fossil vertebrates of Africa. London: Academic, 1976, s. 58–120. (fr.).
Bibliografia
- E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).
_juvenile_(7024276597).jpg)
_(6499383531).jpg)
