Aleksander Arkuszyński
 generał brygady | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939–1949 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca drużyny |
| Główne wojny i bitwy |
II wojna światowa, |
| Odznaczenia | |
  _2r_BAR.svg.png){kind=small}  | |
Aleksander Arkuszyński ps. Maj (ur. 27 lutego 1918 w Dąbrowie nad Czarną, zm. 1 kwietnia 2016 w Ksawerowie) – generał brygady Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari, odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Autor książki „Przeciw dwóm wrogom” opisującej dzieje AK i ROAK na terenie swego rejonu.
Życiorys
Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie Trybunalskim. Jako dowódca drużyny 18 pułku piechoty walczył w kampanii wrześniowej. Dostał się do niewoli niemieckiej, z której uciekł i wrócił do domu[1]. Od połowy lutego 1944 pełnił funkcję dowódcy partyzanckiego oddziału „Grom”. W lipcu 1944 w ramach akcji „Burza” został wcielony ze swym oddziałem do 25 pp AK, gdzie został dowódcą plutonu. Był uczestnikiem wielu starć z wrogiem m.in. na Krzyżówkach pod Kawęczynem i Diablej Górze, w Goleszach, Polichnie, Brzustowie, Dąbrówce, Trzech Morgach, Klementynowie, Moszczenicy, Ręcznie, Mierzynie, Małych Końskich, Srocku, Rozprzy, Ojrzeniu, Petrykozach, gajówce Gazomka i Zieleń, Rożenku, Jaworze, Stefanowie, Jastrzębiu. 11 czerwca 1945 na rozkaz majora Adama Trybusa wziął udział w uderzeniu na areszt Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego przy ulicy Wandy Wasilewskiej w Pabianicach, podczas którego uwalniono przetrzymywanych tam byłych żołnierzy AK. W sierpniu 1945 ujawnił się i powrócił do nauki. W 1949 został aresztowany i osądzony pod fałszywymi zarzutami. Po blisko 3-letnim śledztwie Wojewódzki Sąd w Łodzi uniewinnił go[2][3].
Po ukończeniu studiów z dyplomem inżyniera chemii spożywczej, ciągle nagabywany przez służbę bezpieczeństwa, osiadł w końcu w Ksawerowie, gdzie kierował spółdzielnią przetwórstwa warzyw i owoców[2].
24 kwietnia 2008 Prezydent RP Lech Kaczyński awansował go do stopnia generała brygady.
W 2013 w uznaniu wybitnych zasług w pielęgnowaniu pamięci o najnowszej historii Polski, za upowszechnianie wiedzy o działalności Polskiego Państwa Podziemnego w związku z Narodowym Dniem Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” został przez prezydenta Bronisława Komorowskiego odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[4][5]. W 2017 został laureatem nagrody honorowej „Świadek Historii” przyznanej przez Instytut Pamięci Narodowej[6].
Jest honorowym obywatelem Piotrkowa Trybunalskiego i Pabianic.
Zmarł 1 kwietnia 2016 w Ksawerowie w wieku 98 lat[1].
Bibliografia
- Arkuszyński Aleksander „Przeciw dwóm wrogom”, Łódź 1995.
- Kopa Mirosław, Arkuszyński Aleksander, Kępińska-Bazylewicz Halina „Dzieje 25 pp Armii Krajowej”, Łódź 2001.
Przypisy
- 1 2 Zmarł gen. Aleksander Arkuszyński "Maj". piotrkowtrybunalski.naszemiasto.pl. [dostęp 2016-04-01]. (pol.).
- 1 2 Roman Kubiak - My Pabianiczanie. Agencja Dziennikarzy, 2019, s. 9-18, język polski, ISBN 978-83-945659-1-6
- ↑ gen Aleksander Arkuszyński ps. Maj. opocznopowiat.pl. [dostęp 2022-08-20].
- ↑ Order Odrodzenia Polski dla gen. A.Arkuszyńskiego. prezydent.pl. [dostęp 2013-02-28].
- ↑ M.P. z 2013 r. poz. 439
- ↑ VI edycja Nagrody Honorowej „Świadek Historii” – Łódź, 18 października 2018. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 2021-10-26]. (pol.).