Ålesund
| gmina | |||
 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Region | |||
| Siedziba |
Ålesund | ||
| Kod statystyczny |
1504 | ||
| Powierzchnia |
98,18 km² | ||
| Populacja (2013) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
482,5 os./km² | ||
Adres urzędu: Keiser Wilhelmsgate 116003 ÅLESUND | |||
Położenie na mapie okręgu | |||
| Strona internetowa | |||
Ålesund – portowe miasto handlowe położone na zachodnim wybrzeżu Norwegii, u ujścia kilku fiordów do Morza Norweskiego: w tym Grytafjorden, Ellingsøyfjorden i Sulafjorden, w regionie Møre og Romsdal. Położone na półwyspie i kilku wyspach, tworzących dogodny port.
Obecnie centrum rybołówstwa Norwegii, mieści się tutaj wiele zakładów przetwórczych. Ośrodek turystyczny oraz miejsce zawijania wielu promów pasażerskich, głównie z Wysp Brytyjskich, ale także z Ameryki Północnej. Na pobliskiej wyspie Vigra znajduje się port lotniczy Ålesund-Vigra.
W mieście rozwinął się przemysł rybny, włókienniczy, meblarski oraz obuwniczy[1].
Historia
Początki miasta wiążą się z powstaniem osady przy naturalnej przystani pomiędzy wyspami Aspøy i Nørvøya. W 1793 roku Ålesund, będące częścią Borgund, uzyskało ograniczone przywileje ladested[2][3]. Pełne prawa ladested miejscowość uzyskała w 1837 roku[3], zaś w 1848 prawa miejskie jako kjøpstad[2].
W 1825 miasto liczyło ok. 330 mieszkańców. Szybki rozwój nastąpił w momencie, gdy stało się centrum połowu dorszy, które w postaci sztokfiszy eksportowano pod koniec XIX wieku nawet do Hiszpanii; w połowie XX wieku nadal duży ośrodek rybołówstwa i przetwórstwa rybnego, pracującego na rynki południowoeuropejskie. W końcu XIX w. liczyło 8,4 tys. mieszkańców. W 1904 drewniane miasto doszczętnie spłonęło; kompleksową odbudowę w duchu architektury secesyjnej rozpoczęto rok później. Ok. 1925 liczyło 11,6 tys. mieszkańców, w 1960 – 18,9 tys.
Ålesund jest 389. norweską gminą pod względem powierzchni.
Demografia
Według danych z roku 2005 gminę zamieszkuje 40 295 osób. Gęstość zaludnienia wynosi 410,42 os./km². Pod względem zaludnienia Ålesund zajmuje 18. miejsce wśród norweskich gmin.
| ludność stan na 1 stycznia 2005 | |||
| kobiety | mężczyźni | razem | |
|---|---|---|---|
| osób | 19 893 | 20 402 | 40 295 |
| % | 49,37% | 50,63% | 100% |
| wykształcenie stan na 1 października 2004 | ||||
| podst. | średnie | wyższe | niezn. | |
|---|---|---|---|---|
| osób | 5346 | 18 300 | 7385 | 671 |
| % | 16,86% | 57,73% | 23,3% | 2,12% |
Edukacja
Według danych z 1 października 2004:
- liczba szkół podstawowych (norw. grunnskolar): 21
- liczba uczniów szkół podstawowych: 5458
Sport
- Aalesunds FK - klub piłkarski
Władze gminy
Według danych na rok 2011 administratorem gminy (norw. rådmann) jest Olaug Flø Brekke, natomiast burmistrzem (norw. ordfører, d. borgermester) jest Bjørn Tømmerdal.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Ålesund, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2024-11-28].
- 1 2 Kilder til Ålesunds historie [online], www.aalesundhistorielag.org [dostęp 2020-09-17].
- 1 2 John Stokkan, Geir Thorsnæs, Morten Olsen Haugen, Ålesund [online], Store norske leksikon, 29 lipca 2020 [dostęp 2020-09-17] (norw. bokmål).
Bibliografia
- dane liczbowe: Statistisk sentralbyrå
- dane adresowe i dotyczące władz: Kommunenøkkelen