Anna Bogdanowicz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość |
polska |
| Dzieci |
Antoni, Stanisław |
| Odznaczenia | |
 | |
Anna Bogdanowicz z domu Wrońska[2] (ur. 16 sierpnia 1904 w Jaśle[1], zm. 14 czerwca 1943 w Auschwitz[1]) – polska nauczycielka[2], Sprawiedliwa wśród Narodów Świata[3][4].
Urodziła się 16 sierpnia 1904 roku w Jaśle[2][1]. Była absolwentką Prywatnego Seminarium Nauczycielskiego w Jaśle[4]. W II Rzeczypospolitej pracowała jako nauczycielka[4]. Przed wybuchem II wojny światowej zamieszkała w Kielcach[1]. Miała męża Marcelego i dwóch synów: Antoniego oraz Stanisława[1].
W czasie okupacji niemieckiej w Polsce, w 1942 roku, pomogła w ucieczce z niemieckiego getta dla Żydów w Jaśle, swojej przyjaciółce Sarze Diller[2]. 14 sierpnia 1942 r. Anna pojechała z Sarą pociągiem do Kielc[2]. Pomogła również w uzyskaniu fałszywego dowodu tożsamości dla Sary, znalezieniu pracy, zdobyciu żywności[2]. Znalazła mieszkanie u znajomych, małżeństwa Gościejów[2][1]. Annie Bogdanowicz pomagał doktor Julian Ney[4]. Anna współpracowała również z komórką legalizacyjną, która dostarczała fałszywe dokumenty do getta w Kielcach[2].
Niemcy w październiku 1942 roku w Jaśle aresztowali osoby zaangażowane w ucieczkę Sary[1], wśród nich także doktora Juliana Neya[4], którego zamordowali w więzieniu w Jaśle[3].
Anna Bogdanowicz znalazła dla przyjaciółki nową kryjówkę, w leśniczówce, niedaleko Kielc[4]. 6 listopada 1942 roku Anna Bogdanowicz, wraz z mężem i 11-letnim synem Antonim, została aresztowana przez okupantów niemieckich i oskarżona o pomoc w zorganizowaniu ucieczki Sary Diller[1]. Jej mąż Marceli Bogdanowicz wraz synem zostali zwolnieni po przesłuchaniu. Annę osadzono w więzieniu w Kielcach[1].
16 grudnia 1942 roku została przewieziona do obozu koncentracyjnego w Auschwitz[1]. Zmarła w obozie, według oficjalnych danych, na tyfus 14 czerwca 1943 roku[4][1]. Nosiła numer obozowy w Auschwitz 27226[5].
Wcześniej zdążyła ostrzec przyjaciółkę, która wyjechała do Krakowa a następnie do Warszawy, gdzie ukrywała się pod fałszywym nazwiskiem[4]. Sara Diller we wrześniu 1943 roku (jako Maria Helena Solecka) wyjechała na przymusowe roboty do Austrii, gdzie pracowała jako służąca w miejscowości Bludenz[4]. W maju 1946 roku wyjechała do Izraela[4].
W 1982 roku Sara Diller opublikowała w czasopiśmie „Polityka” artykuł o Annie Bogdanowicz, pod tytułem: Zginęła z mojego powodu[3].
19 września 1983 roku Instytut Yad Vashem nadał Annie Bogdanowicz tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[2][1].
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Bogdanowicz Anna. ompio.pl. [dostęp 2024-09-27].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Edyta Krężołek, Tomasz Gonet: Bogdanowicz Anna z domu Wrońska. zyciezazycie.pl. [dostęp 2024-09-27].
- 1 2 3 Magdalena Leszczyńska: Bogdanowicz Anna. Historia Anny Bogdanowicz. sprawiedliwi.org.pl. [dostęp 2024-09-27].
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Anna Kruszyńska: Anna Bogdanowicz bohaterką kolejnego odcinka cyklu IPN "Nie tylko Ulmowie". dzieje.pl, 2024-04-12. [dostęp 2024-09-27].
- ↑ Anna Bogdanowicz i Julian Ney - zamordowani za pomoc Żydom. pamiecitozsamosc.pl. [dostęp 2024-09-27].