Apollo i Hiacynt (KV 38)
![]() Karel Philips Spierincks – Śmierć Hiacynta. | ||
| Rodzaj |
intermezzo | |
|---|---|---|
| Muzyka |
Wolfgang A. Mozart | |
| Libretto |
Rufinus Widl | |
| Liczba aktów |
3 | |
| Język oryginału |
łacina | |
| Źródło literackie |
mitologia grecka, Owidiusz[1] | |
| Data powstania |
1767 | |
| Prapremiera |
13 maja 1767, Salzburg | |
| ||
Apollo i Hiacynt, KV 38 (Apollo et Hyacinthus) – opera w trzech aktach. Muzykę skomponował Wolfgang Amadeus Mozart, a libretto napisał Rufinus Widl. Prapremiera dzieła miała miejsce w Salzburgu 13 maja 1767 przed rozdaniem nagród na tamtejszym uniwersytecie.
Osoby i typ głosu
| Rola | Typ głosu | Wykonawca |
|---|---|---|
| Oebalus, król | tenor | Mathias Stadler |
| Melia, córka Oebalusa | sopran | Felix Fuchs |
| Hiacynt, syn Oebalusa | sopran | Christian Enzinger |
| Apollon | kontralt | Johann Ernst |
| Zefir | kontralt | Joseph Vonterthon |
| Kapłan I | bas | Joseph Bründl |
| Kapłan II | bas | Jakob Moser |
Treść
Akt I
Podczas gdy król Oebalus czyni przygotowania do złożenia ofiar dla Apolla, a chór wysławia chwałę bóstwa, piorun niszczy ołtarz, a za chwilę zjawia się sam rozgniewany na Zefira Apollo żądający audiencji u króla. Hiacynt, choć domyśla się kto ściągnął gniew boga, będąc przyjacielem Zefira nie chciał jednak zdradzić tajemnicy ojcu.
Akt II
Zazdrosny o Apollina Zefir zranił śmiertelnie Hiacynta podczas igrzysk, co więcej, obwinia on o to boga. Król, który wcześniej chciał wydać Melię za Apolla, zmuszony jest teraz do wygnania bóstwa, co stwarza szanse dla Zefira, który szybko prosi o rękę Melii. Jednak za swoje niecne czyny zostaje przemieniony w wiatr. Melia nadal jednak nie wierzy usprawiedliwiającemu się Apollinowi.
Akt III
Hiacynt w ostatniej chwili życia wyznaje imię zabójcy. Król i jego córka proszą zatem boga o wybaczenie. Ten przyjmuje przeprosiny i bierze Melię za żonę, a samego Hiacynta przemienia w kwiat[1].
Struktura
Prologus
- Intrada
- N. 1 Numen o Latonium
- N. 2 Saepe terrent Numina
- N. 3 Jam Pastor Apollo
Chorus I
- N. 4 Laetari, iocari
- N. 5 En! duos conscipis
- N. 6 Discede crudelis!
Chorus II
- N. 7 Ut navis in aequore luxuriante
- N. 8 Natus cadit, atque Deus
- N. 9 Tandem post turbida fulmina
O operze
Tradycje wystawiania łacińskich dramatów na uniwersytecie w Salzburgu tuż przed rozdaniem nagród są stosunkowo długie i sięgają roku 1617. Toteż powierzenie zadania napisania opery w 1767 roku jedenastoletniemu chłopcu było dla Mozarta także pewnym wyróżnieniem, formą docenienia jego wcześniejszych dokonań, nie mógł jednak, jako dziecko, mieć większego wpływu na jakość i treść libretta Rufinusa Widla. Także wszyscy wykonawcy byli starsi od kompozytora. Mozart jednak mógł zacząć kształtować swój warsztat operowy i wzorował się tutaj na takich kompozytorach operowych jak również mieszkaniec Salzburga Johannes Ernst Erblin, a zwłaszcza Johann Christian Bach i inni. Miejscami słychać już przebłyski geniuszu. Natomiast pewnych problemów przysparza libretto. Zefir bowiem w oryginale Owidiusza kocha się w samym Hiacyncie. Widl chcąc uniknąć dwuznaczności i dodając postać Melii, faktycznej ukochanej Apollina, jednak córki Okeanosa, nie Oebalusa, przyczynił się do dwuznaczności jeszcze większej, tę rolę, choć kobiecą, śpiewał bowiem Felix Fuchs[1].
Opera bywa grana sporadycznie, jako w zasadzie pierwsze dzieło bardzo młodego wówczas Mozarta. W wieku XX została wznowiona w 1932 w Monachium, w 1935 w Salzburgu, a w Polsce w roku 1990 w Warszawskiej Operze Kameralnej[1].
