Badister meridionalis

Badister meridionalis
Puel, 1925
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze drapieżne

Rodzina

biegaczowate

Podrodzina

dzierowate

Plemię

Licinini

Podplemię

Licinina

Rodzaj

dreptacz

Podrodzaj

Badister s.str.

Gatunek

Badister (Badister) meridionalis

Synonimy
  • Badister antoinei Puel, 1925
  • Badister kineli Makolski, 1952
  • Badister suturalis Stephens, 1827

Badister meridionalisgatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych. Zamieszkuje Palearktykę od Półwyspu Iberyjskiego i Maroka po Syberię i Indie.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1925 roku przez Louisa Puela na łamach „Miscellanea Entomologica”[1].

Morfologia

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 5,6[2] do 7,5 mm[3].

Głowa jest czarna[2][3], wyraźnie węższa od przedplecza i niewiele od niego dłuższa (nie przekraczająca 1,2-krotności jego długości)[3], wyraźnie dłuższe niż u dreptacza barwnego. U samców długość i szerokość głowy są wyraźnie mniejsze niż u samic[2]. Czułki są żółtoczerwone do czerwonobrązowych z przyciemnionymi na szczytach lub całkowicie członami od drugiego do szóstego, przyciemnionym wierzchem członu pierwszego, a czasem także szczytem członu siódmego[3][2]. Warga górna jest na przedniej krawędzi ostro, V-kształtnie wycięta[3]. Aparat gębowy ma nieco tylko przed szczytem zakrzywione żuwaczki, z których prawa ma wykrojenie na krawędzi zewnętrzno-grzbietowej, a lewa jest niezmodyfikowana[3][4]. Głaszczki są czerwonobrązowe z przyczernionym szczytem ostatniego członu. Ostatni człon głaszczków szczękowych jest spiczasty[3].

Przedplecze jest żółtoczerwone do czerwonego[3][4], nieznacznie bardziej zwężone ku tyłowi niż ku przodowi, o podstawie niemal równej szerokości przedniej krawędzi. Tarczka jest czarna[3]. Pokrywy mają tło żółtoczerwone lub czerwone z czarnym wzorem, typowo w formie pary lekko półksiężycowatych plam o zaokrąglonej przedniej wypustce i ukośnie pod ostrym kątem biegnącej ku szwowi krawędzi wewnętrznej[3][4], jednak plamy te mogą być różnie rozległe, a niekiedy są rozbite na kropkę przednią i tylną. Międzyrzędy są gładkie. Powierzchnie pokryw mają po jednym chetoporze (punkcie szczecinkowym) przytarczkowym i od jednego do trzech (zwykle dwa) chetoporów dyskalnych[3]. Irydyzacja powierzchni pokryw jest bardzo silna, mocniejsza niż u dreptacza barwnego, a ich mikrorzeźba bardzo drobna – na 10 μm długości mieści się pięć do sześciu cienkich rysek poprzecznych o konturach rozmytych nawet przy 150-krotnym powiększeniu. Na wierzchołkowej krawędzi pokryw występują słabo widoczne, bardzo krótkie szczecinki o długości wynoszącej ćwierć szerokości drugiego międzyrzędu[2]. Skrzydła tylnej pary są w pełni wykształcone. Episternity śródtułowia są ciemnobrązowe do czarnych[3][4], a barwa zapiersia i odwłoka jest czarna[3].

Genitalia samca mają edeagus o szerokim, nieco owalnym, dość niesymetrycznym pierścieniu o krótkim i na prawo skrzywionym szczycie, kielniowatej paramerze prawej oraz szerokiej paramerze lewej z zaokrągloną krawędzią bliższą i stopniowo uwypuklonym brzegu szczytowym. Płat środkowy (prącie) jest trochę niesymetryczny, wyraźnie bocznie zafalowany, wyraźnie na szczycie wcięty, zaopatrzony w gładki, dobrzusznie skierowany guzek na wierzchołku. Genitalia samicy mają krótką, szeroką, czapeczkowatą torebkę kopulacyjną i długą, C-kształtną spermatekę ze spiralnie skręconą w lewo częścią odsiebną. Tylne części laterotergitów są niezbyt długie, dzwonkowate i mocno zesklerotyzowane. Wszystkie szczecinki na szczytowych krawędziach spodu laterotergitów skierowane są ku przodowi, mniej lub bardziej prostopadle do tychże krawędzi. Pierwszy gonokoksyt ma kształt trójkątny lub lejkowaty i pozbawiony jest punktowania, drugi zaś jest wyraźnie wypukły, krótszy i słabiej zakrzywiony niż u dreptacza okazałego[2].

Ekologia i występowanie

Owad rozmieszczony na nizinach[3], higrofilny[2]. Zasiedla porośnięte roślinnością wilgotne pobrzeża wód, mokradła i wilgotne łąki[3][5], przy czym preferuje stanowiska otwarte. Postacie dorosłe zimują pod płatami mchów na skrajach lasów[5].

Gatunek palearktyczny[3]. W Europie znany jest z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Bułgarii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Macedonii Północnej oraz europejskiej części Rosji. W Afryce Północnej zamieszkuje Maroko, Algierię i Tunezję. W Azji podawany jest z anatolijskiej części Turcji, Gruzji, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Tadżykistanu, Iranu i północnych Indii[6][7]. Na wschód dociera do obwodu nowosybirskiego[2].

Przypisy

  1. L. Puel. Tableaux analytiques des coléoptères de la faune franco-rhénane (France, Hollande, Belgique, région rhénane, Valais). Famille II. Carabidae Tome II. „Miscellanea Entomologica”. 28, s. 1-32, 1925.
  2. 1 2 3 4 5 6 7 8 Vytautas Tamutis, Maksims Balalaikins, Arvīds Barševskis, Romas Ferenca. Comparative Morphology and Morphometry of Badister (s. str) Species (Coleoptera: Carabidae), Occur in Baltic States, with Notes on Their Distribution in Local Fauna. „Journal of the Entomological Research Society”. 20 (1), s. 21-51, 2018.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 Karel Hůrka: Carabidae of the Czech and Slovak Republics. Zlin: Kabourek, 1996, s. 36-40, 374-382.
  4. 1 2 3 4 Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987, s. 409-418.
  5. 1 2 Bolesław Burakowski, Maciej Mroczkowski, Janina Stefańska, Chrząszcze – Coleoptera. Biegaczowate – Carabidae, część 2, „Katalog Fauny Polski”, 3, 13, Warszawa: Instytut Zoologiczny Polskiej Akademii Nauk, 1974.
  6. M. Baehr, Licinini, [w:] Ivan Löbl, Aleš Smetana (red.), Catalogue of Palaearctic Coleoptera. Volume I. Archostemata - Myxophaga - Adephaga, Stenstrup, Denmark: Apollo Books, 2003, s. 440-441, ISBN 87-88757-73-0.
  7. Wolfgang Lorenz, Badister (Badister) meridionalis Puel, 1925 in: CarabCat, O. Bánki i inni red., Catalogue of Life Checklist, 29 lipca 2021, DOI: 10.48580/dfqf-3dk [dostęp 2024-02-13].