Badister sodalis

Badister sodalis
(Duftschmid, 1812)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze drapieżne
Rodzina	biegaczowate
Podrodzina	dzierowate
Plemię	Licinini
Podplemię	Licinina
Rodzaj	dreptacz
Podrodzaj	Badister (Trimorphus)
Gatunek	Badister (Trimorphus) sodalis
Synonimy Carabus sodalis Duftschmid, 1812 Badister brunnicollis Letzner, 1851 Badister confinis (Stephens, 1828) Badister humeralis Bonelli, 1813 Badister luteidorsis Roubal, 1917 Badister major Letzner, 1851 Badister scapularis (Stephens, 1828) Badister vittatus Letzner, 1851 Trimorphus confinis Stephens, 1828 Trimorphus scapularis Stephens, 1828 Badister nigrescens Letzner, 1851

Badister sodalis – gatunek chrząszcza z rodziny biegaczowatych i podrodziny dzierowatych.

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1812 roku przez Caspara Erasmusa Duftschmida pod nazwą Carabus sodalis^[1].

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 3,9 do 4,6 mm. Głowa jest brązowoczarna z brązowymi i poprzyciemnianymi czułkami i głaszczkami^[2], wyraźnie węższa od przedplecza^[2][3]. Ostatni człon głaszczków szczękowych jest spiczasty. Warga górna jest na przedniej krawędzi ostro, V-kształtnie wycięta^[2]. Aparat gębowy ma ponadto niesymetryczne żuwaczki, z których prawa ma wykrojenie na krawędzi zewnętrzno-grzbietowej, a lewa jest niezmodyfikowana^[2][3]. Przedplecze jest około 1,3 raza szersze niż dłuższe^[2], brązowoczarne z dość szeroko żółtobrązowo obwiedzionymi krawędziami bocznymi^[2][3]. Pokrywy są węższe niż u B. dorsiger, o gładkich międzyrzędach^[2], ubarwione brązowoczarno z żółtym lub żółtobrązowym wzorem^[2][3], typowo obejmującym wąskie obrzeżenie krawędzi, szew i parę kropek barkowych, niekiedy połączonych poprzecznie, trafiają się jednak okazy o całej przedniej części pokryw żółtobrązowej, a nawet prawie całych pokrywach żółtobrązowych z czarną plamą tylko w okolicy tarczki. Odnóża są żółtobrązowe^[2].

Owad rozmieszczony od nizin po przedgórza^[2]. Zasiedla zacienione i wilgotne stanowiska w lasach liściastych, na pobrzeżach wód stojących (w tym wysychających okresowo bajor) i w zbiorowiskach ruderalnych^[2][4]. Preferuje gleby bagienne i gliniaste. Bytuje pod butwiejącym listowiem i wśród mchów^[4].

Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Azorów, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Bośni i Hercegowiny, Macedonii Północnej oraz europejskiej części Rosji. W Azji podawany jest z zachodniosyberyjskiej części Rosji, anatolijskiej części Turcji, Izraela, Gruzji oraz Iranu^[5][6].