Barszcz wołyński

Barszcz wołyński z mięsem, fasolą i kapustą. (zdj. poglądowe)

Barszcz wołyński[1][2], jedna z odmian czerwonego barszczu gotowana w Polsce i na Ukrainie[3], jego wersje to m.in barszcz czernihowski, połtawski, podlaski[4]. Gotowany jest m.in na podkarpaciu, gdzie na kuchnię podkarpacką wpłynęła ludność napływowa ze wschodu, która w różnych okresach zasiedlała te ziemie[5].

Barszcz w obecnych wersjach powstał za czasów panowania Piotra I, który w ramach przeprowadzanych reform, polecił zasadzić pomidory, a także ziemniaki, (które zastąpiły stosowaną wówczas brukiew i rzepę). Warzywa te na stałe wpisały się w różne przepisy na barszcz nazywany ogólnie ukraińskim[6].

Istnieje kilka wersji barszczu ale jedno łączy je wszystkie – barszcz wołyński i inne odmiany przygotowuje się na bazie buraczków czerwonych i kapusty z dodatkiem białej fasoli i ziemniaków[5]. Obecnie istnieje około 30 przepisów na barszcz. Jego smak i stosowane składniki, jest uzależniony od miejsca na Ukrainie, w którym powstaje. Na zachodzie barszcz jest bardziej słodki (w porównaniu do wschodu), i jest gotowany bez kapusty, bardzo podobny do swojego polskiego odpowiednika[6].

To co różni polskie barszcze czerwone, od tych z krajów zza wschodniej granicy to m.in brak kapusty. Polskie barszcze czerwone są też zdecydowanie mniej mięsne – mięso może, ale nie musi być, podczas gdy w krajach na wschodzie, w okresach braku postu, jest ono podstawowym składnikiem[7].

Uznany za tradycyjny ukraiński barszcz, z buraków czerwonych, kapusty, ziemniaków i fasoli, z dodatkiem mięsa, przyprawiany czosnkiem, (oraz sposób jego gotowania), został wpisany na listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO[8].

Przygotowanie

Mięso ugotowane zostaje poprzedniego dnia, oddzielone od kości i pokrojone w kostkę. Na wywarze, po ugotowaniu mięsa zostaje ugotowana poszatkowana drobno kapusta, pokrojona włoszczyzna oraz obrane i pokrojone w grubą kostkę ziemniaki. Po ugotowaniu do miękkości warzyw zostaje dodana ugotowana wcześniej fasola, oraz ugotowane i obrane buraki ( pokrojone w paski ) i przyprawy. Po zdjęciu z ognia zostaje zaprawiony śmietaną i zostaje dodane pokrojone mięso[1][9]. Zupa najlepiej smakuje posypana zieleniną i ponownie podgrzewana, a zwłaszcza następnego dnia[10][11][1].

Barszcz czernichowski

Zupa z większą różnorodnością smaków, na bazie buraczków czerwonych i kapusty, białej fasoli i ziemniaków oraz z dodatkiem większej ilości różnych warzyw[12]

Barszcz połtawski

Na bazie buraczków czerwonych i kapusty, z mięsem drobiowym, bez fasoli, podawany z kluseczkami z mąki pszennej lub gryczanej[6][13].

Barszcz podlaski

Barszcz podlaski jest przygotowywany na bazie buraczków czerwonych i kapusty, z dużą ilością warzyw i wędlin, które podnoszą wartość odżywczą zupy. Często służy jako jednodaniowy obiad[14].

Barszcz odeski

Gotowany i podawany z gęsiną[6].

Barszcz lwowski

Gotowany i podawany z kiełbasą[6].

Przypisy

  1. 1 2 3 Zupy i sosy (Kiewnarska, 1929)/Barszcz wołyński - Wikiźródła, wolna biblioteka [online], pl.wikisource.org [dostęp 2024-07-08] (pol.).
  2. Red Borscht (Barszcz Czerwony) – one version of millions [online], At the Polish table, 13 listopada 2012 [dostęp 2024-07-08] (ang.).
  3. Barszcz wołyński | pierwszy potrawa | ludowy kuchnia | Turystyczny Kobryn [online], ikobrin.ru [dostęp 2024-07-08].
  4. Barszcz kresowy [online], Jadłonomia · wegańskie przepisy nie tylko dla wegan, 2018 [dostęp 2024-07-08] (pol.).
  5. 1 2 Trzeci Talerz - podkarpacki blog kulinarny: Barszcz wołyński [online], 24 kwietnia 2016 [dostęp 2024-07-08].
  6. 1 2 3 4 5 Barszcz ukraiński - tradycyjny przepis - Best-Market.pl [online] [dostęp 2024-07-09] (ros.).
  7. Barszcz kresowy [online], Jadłonomia · wegańskie przepisy nie tylko dla wegan, 2018 [dostęp 2024-07-09] (pol.).
  8. Anna Wolska, Ukraina: Barszcz ukraiński zderusyfikowany [online], www.euractiv.pl, 1 lipca 2022 [dostęp 2024-07-08] (pol.).
  9. Gdy za oknem ziąb, zjedz pożywną i sycąca zupę [online], m.elblag.net [dostęp 2024-07-08] (pol.).
  10. Przyślij przepis. Barszcz wołyński [online], Przyślij przepis [dostęp 2024-07-08].
  11. Barszcz wołyński - Prosty Przepis i Składniki [online], ugotuj.to [dostęp 2024-07-08] (pol.).
  12. Przyślij przepis. Barszcz czernichowski [online] [dostęp 2024-07-09].
  13. Barszcz połtawski | pierwszy potrawa | ludowy kuchnia | Turystyczny Kobryn [online], ikobrin.ru [dostęp 2024-07-09].
  14. Smakowity barszcz buraczany po podlasku [online], beszamel.se.pl [dostęp 2024-07-09] (pol.).

Bibliografia

  • Zupy i sosy. Towarzystwo Wydawnicze „BLUSZCZ“. 1929. Druk Zakłady Graf. Tow. Wyd. „BLUSZCZ” Warszawa, Rymarska 8.