Bathyphantes nigrinus

Bathyphantes nigrinus
(Westring, 1851)
Ilustracja
Samica
Ilustracja
Samiec
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

pająki wyższe

Rodzina

osnuwikowate

Rodzaj

Bathyphantes

Gatunek

Bathyphantes nigrinus

Synonimy
  • Linyphia nigrina Westring, 1851
  • Linyphia pulla Blackwall, 1853
  • Diplostyla nigrina (Westring, 1851)

Bathyphantes nigrinusgatunek pająka z rodziny osnuwikowatych. Zamieszkuje Europę i Syberię.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1851 roku przez Nicolasa Westringa w „Göteborgs Kungliga Vetenskaps och Vitterhets Samhälles Handlingar” pod nazwą Linyphia nigrina[1][2]. W 1882 roku James Henry Emerton umieścił go w rodzaju Diplostyla[3][2]. Do rodzaju Bathyphantes przeniósł go Eugène Simon w 1884 roku[4][2].

Morfologia

Rysunki z publikacji Emertona. 354: samiec w widoku bocznym, 355: opistosoma samicy, 356: bulbus samca, 357 i 358: płytka płciowa samicy

Pająk osiągający od 2,5 do 3 mm długości ciała. Karapaks jest rudobrązowy z przyciemnionymi krawędziami[5], pozbawiony garbka za oczami[6]. Rudobrązowe szczękoczułki mają na przedniej krawędzi bruzdy trzy ząbki, a na tylnej pięć ząbków. Sternum ma prawie czarne ubarwienie. Kolorystyka odnóży jest żółtobrązowa[5], pozbawiona obrączkowania[6]. Opistosoma (odwłok) jest ciemnoszara, zazwyczaj z jasnym wzorem po bokach i na stronie grzbietowej[5] złożonym z poprzecznych pasków lub szewronów[6], a niekiedy z całą stroną grzbietową jasną[5].

Nogogłaszczki samca cechują się robiącym wrażenie kątowo zagiętego zewnętrznym brzegiem paracymbium, prostokątnie zagiętym wierzchołkiem apofizy tegularnej[5], odsiebną wypustką leżącej na radiksie lamelli chudą, długą, zakrzywioną i nierozwidloną oraz tworzącym w odsiebnej części bulbusa długą i grubą spiralę embolusem[6]. Płytka płciowa samicy jest zaopatrzona w wąski i długi trzonek, a bruzda epigynalna jest dłuższa niż szersza[5]. Smukła wypustka tylna (paramula) położonej na grzbietowej ściance przedsionka płytki atrialnej nie jest wydłużona i prosta[6].

Ekologia i występowanie

Pająk zasiedlający cieniste i silnie wilgotne stanowiska w lasach i zadrzewieniach, najczęstszy w olsach[7][8][5]. Bytuje głównie w runie[7][8], ale też w ściółce, wśród mchów i w dolnych partiach podszytu[8]. Osobniki dorosłe są aktywne przez cały rok[5][8], najliczniej jednak występują na przełomie wiosny i lata oraz jesienią[8].

Gatunek palearktyczny. W Europie znany jest z Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Serbii, Macedonii Północnej oraz europejskiej części Rosji[5], w Azji zaś z południowej Syberii[5][2]. Z Ameryki Północnej podawany był błędnie wskutek pomylenia z B. pallidus[6]. Na starym kontynencie pająk ten jest pospolity i miejscami bardzo liczny[5][8].

Przypisy

  1. Nicolas Westring. Förteckning öfver de till närvarande tid Kände, i Sverige förekommande Spindlarter, utgörande ett antal af 253, deraf 132 äro nya för svenska Faunan. „Göteborgs Kungliga Vetenskaps och Vitterhets Samhälles Handlingar”. 2, s. 25-62, 1851.
  2. 1 2 3 4 Norman I. Platnick: Gen. Bathyphantes Menge, 1866. [w:] World Spider Catalog Version 21.5 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2025-02-12].
  3. J.H. Emerton. New England spiders of the family Theridiidae. „Transactions of the Connecticut Academy of Arts and Sciences”. 6, s. 1-86, 1882.
  4. E. Simon: Les arachnides de France. Tome cinquième, deuxième et troisième partie. Paris: Roret, 1884.
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Wolfgang Nentwig, Theo Blick, Daniel Gloor, Ambros Hänggi, Christian Kropf: Bathyphantes nigrinus (Westring, 1851). [w:] Araneae. Spiders of Europe. Version 09.2024 [on-line]. Universität Bern. [dostęp 2025-02-13].
  6. 1 2 3 4 5 6 Wilton Ivie. North American spiders of the genus Bathyphantes (Araneae, Linyphiidae). „American Museum novitates”. 2364, s. 1–70, 1969.
  7. 1 2 Jerzy Prószyński, Wojciech Staręga, Katalog Fauny Polski Tom 16. Część XXXIII. Pająki – Aranei, „Katalog Fauny Polski”, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
  8. 1 2 3 4 5 6 Summary for Bathyphantes nigrinus (Araneae). [w:] Spider and Harvestman Recording Scheme website [on-line]. British Arachnological Society, 2010-2025. [dostęp 2025-02-13].