Bazylika Świętych Marcelina i Piotra w Seligenstadt
| kościół parafialny, bazylika mniejsza | |||||||||||
![]() Widok z południowego wschodu | |||||||||||
| Państwo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||||||||||
| Miejscowość | |||||||||||
| Wyznanie | |||||||||||
| Kościół | |||||||||||
| Diecezja | |||||||||||
| Bazylika mniejsza • nadający tytuł |
od 27 maja 1925 | ||||||||||
| Wezwanie | |||||||||||
| Wspomnienie liturgiczne | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Położenie na mapie Hesji ![]() | |||||||||||
Położenie na mapie Niemiec ![]() | |||||||||||
| Strona internetowa | |||||||||||
Bazylika Świętych Marcelina i Piotra (niem. Basilika St. Marcellinus und Petrus) – rzymskokatolicka świątynia znajdująca się w niemieckim mieście Seligenstadt. Do 1803 kościół klasztorny zakonu benedyktynów, następnie kościół parafialny, w 1925 wyniesiony do godności bazyliki mniejszej.
Historia
Opactwo benedyktynów zostało założone w 828 roku przez Einharda, uczonego na dworze Karola Wielkiego[1], który sprowadził tutaj relikwie świętych męczenników Marcelina i Piotra. Na jego zlecenie w latach 830–835 wzniesiono kościół klasztorny, który stał się ośrodkiem pielgrzymkowym. Z tego powodu wkrótce miejsce to nazwano Saligunstatt, czyli miasto błogosławione, co z czasem przekształciło się w dzisiejsze Seligenstadt[2]. Opactwo podlegało bezpośrednio władzy cesarskiej[1]. W XIII wieku wzniesiono nowe prezbiterium świątyni[3].
Kompleks został zniszczony podczas wojny trzydziestoletniej. Pod koniec XVII wieku rozpoczęto stopniową przebudowę w stylu barokowym. W 1803 roku, podczas okupacji napoleońskiej, placówkę zsekularyzowano[1]. W XIX wieku fasadę kościoła przebudowano w stylu neoromańskim[4].
27 maja 1925 roku papież Pius XI wyniósł świątynię do godności bazyliki mniejszej[5]. W latach 1982–1983 przebudowano wnętrze, dostosowując je do wymogów soboru watykańskiego II[3].
Architektura i wyposażenie
Świątynia romańska, trójnawowa, z transeptem. Korpus nawowy przykrywa płaski, drewniany strop. Dwuwieżowa fasada reprezentuje styl neoromański[3].
Ołtarz główny został wykonany ok. 1715 roku wraz z dwoma ołtarzami bocznymi na podstawie projektu Johanna Maximilliana von Welscha dla klasztoru kartuzów pod Moguncją, w Seligenstadt ustawiono go w 1792 roku. Pierwotnie poświęcony był on Świętej Trójcy, do dnia dzisiejszego zachowała się jedynie rzeźba gołębicy symbolizującej Ducha Świętego. W dolnej części ołtarza ustawiono figury Ojców Kościoła: Augustyna, Grzegorza, Ambrożego i Hieronima, a w górnej: Hrabana Maura, św. Jana Chrzciciela, św. Józefa z Dzieciątkiem Jezus i św. Bonifacego. Do sklepienia podwieszono romański krucyfiks z postacią ubranego w szatę i złotą koronę Jezusa Chrystusa, który obecny wygląd uzyskał po remoncie z 1907 roku. Pod ołtarzem posoborowym ustawiono bogato zdobiony relikwiarz śś. Marcelina i Piotra, wykonany ze srebrnej blachy około 1680 roku. Prezbiterium jest oddzielone od nawy głównej pozłacaną żelazną kratą z 1725 roku, ufundowaną przez opata Petera IV Schultheisa na pamiątkę 900-lecia założenia klasztoru, zainstalowaną w miejscu dawnego lektorium[3].
Organy wykonało w 1981 roku przedsiębiorstwo Wilbrand, z powodu awaryjności tegoż instrumentu planowana jest jego wymiana na nowy[6][7]. Na wieżach kościoła zawieszono łącznie sześć dzwonów. Dane dzwonów[8]:
| Imię | Waga | Średnica | Ton | Rok odlania | Ludwisarnia |
|---|---|---|---|---|---|
| Benedikt | 410 kg | 86 cm | b' | 1999 | Rincker, Sinn |
| Laurentius | 650 kg | 98 cm | as' | 1950 | Otto, Brema-Hemelingen |
| Bartholomäus | 1300 kg | 110 cm | f' | 1925 | |
| Johannes | 1600 kg | 127 cm | es' | ||
| Maria | 2100 kg | 144 cm | des' | ||
| Marcellinus & Petrus | 3300 kg | 174 cm | b0 |
Galeria
Widok na kompleks z lotu ptaka
Widok ze wschodu
Widok z południowego zachodu
Fasada
Wnętrze
Prezbiterium
Ambona
Empora i organy
Przypisy
- 1 2 3 Geschichte | Kloster Seligenstadt | Staatliche Schlösser und Gärten Hessen [online], www.schloesser-hessen.de [dostęp 2024-11-11].
- ↑ Infos zu Seligenstadt - europäischer freundeskreis seligenstadt e.V. [online], www.efs-seligenstadt.de [dostęp 2024-11-11].
- 1 2 3 4 Einhardbasilika | Pfarrei St. Marcellinus und Petrus Seligenstadt [online], bistummainz.de [dostęp 2024-11-11].
- ↑ Von Kuppeln, Kleeblattkonchen und dem Kelch des Löwen [online], www.katholisch.de [dostęp 2024-11-11] (niem.).
- ↑ Basilika SS. Marcellinus und Petrus 🇩🇪 [online], GCatholic [dostęp 2024-11-11].
- ↑ Ein 2022 gegründeter Verein will der altehrwürdigen Basilika eine Orgel spendieren [online], www.op-online.de, 24 grudnia 2022 [dostęp 2024-11-11] (niem.).
- ↑ Pfeifen aus England für 1200 Jahre alte Basilika [online], FAZ.NET, 27 grudnia 2023 [dostęp 2024-11-11] (niem.).
- ↑ Glockenfreunde | Pfarrei St. Marcellinus und Petrus Seligenstadt [online], bistummainz.de [dostęp 2024-11-11].


