Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów

Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów
Beauftragter der Bundesregierung für Kultur und Medien
Logo
Państwo

 Niemcy

Staatsminister für Kultur und Medien[1]

Wolfram Weimer

brak współrzędnych
Strona internetowa

Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów (niem. Beauftragter der Bundesregierung für Kultur und Medien, BKM)[1] – urząd działający przy rządzie federalnym Niemiec, odpowiedzialny za koordynację krajowej polityki kulturalnej i medialnej oraz za reprezentację Republiki Federalnej Niemiec w tych dziedzinach na arenie międzynarodowej. Funkcja ta sprawowana jest w randze ministra stanu w Urzędzie Kanclerza Federalnego[2].

Organizacja i struktura

Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów urzęduje w Kancelarii Federalnej. W wykonywaniu obowiązków wspiera go około 470 pracowników zlokalizowanych w Berlinie i Bonn[2].

Struktura organizacyjna urzędu obejmuje pięć głównych wydziałów[2]:

  • K1 – Sprawy centralne, kultura i prawo: zajmuje się kwestiami budżetowymi, prawnymi, personalnymi oraz administracją wewnętrzną. W tym wydziale koordynowane są również działania w zakresie zrównoważonego rozwoju w kulturze i mediach.
  • K2 – Wspieranie sztuki i kultury: odpowiedzialny za wsparcie artystyczne w podziale na dziedziny, takie jak muzyka, literatura czy sztuki sceniczne.
  • K3 – Media, film i współpraca międzynarodowa: obejmuje politykę medialną i filmową oraz sprawy związane z międzynarodową i europejską współpracą kulturalną.
  • K4 – Kultura pamięci: prowadzi działania w zakresie upamiętniania zbrodni reżimu nazistowskiego, analizowania spuścizny dyktatury SED, wspiera muzea i archiwa historyczne, a także zajmuje się tematyką kolonialną.
  • K5 – Kultura i społeczeństwo; ochrona zabytków i dóbr kultury: odpowiada za kwestie dotyczące polityki kulturalnej, edukacji kulturalnej, różnorodności, partycypacji, ochrony zabytków oraz kultury budowlanej.

Zakres działalności

Choć zgodnie z niemiecką konstytucją za kulturę odpowiadają przede wszystkim kraje związkowe i samorządy, rząd federalny – poprzez BKM – wspiera projekty i instytucje o ogólnokrajowym znaczeniu. W budżecie urzędu przeznaczono na ten cel około 2,3 miliarda euro[3].

Do kluczowych zadań należą[4][5]:

  • Wspieranie kultury i sztuki – promocja projektów artystycznych oraz ochrona dziedzictwa kulturowego o znaczeniu narodowym,
  • Ochrona zabytków i dóbr kultury – zaangażowanie w konserwację i udostępnianie dziedzictwa przyszłym pokoleniom,
  • Polityka medialna – działania w zakresie wolności prasy, pluralizmu mediów, a także wsparcie dla branży filmowej i Deutsche Welle,
  • Pamięć historyczna – upamiętnianie zbrodni narodowego socjalizmu, Holokaustu, dyktatury SED oraz kolonializmu,
  • Międzynarodowa współpraca kulturalna – reprezentowanie Niemiec w instytucjach UE oraz wspieranie kulturalnej wymiany transgranicznej.

Polityka pamięci

Urząd odgrywa ważną rolę w kształtowaniu kultury pamięci. Wspiera upamiętnianie zbrodni narodowosocjalistycznych i Holokaustu, wspomaga działania mające na celu rozliczenie się z dyktaturą SED w NRD oraz uwzględnia pamięć o kolonializmie. BKM promuje otwartą, dynamiczną pamięć historyczną, która odzwierciedla różnorodność współczesnego społeczeństwa niemieckiego, również z uwzględnieniem doświadczeń migrantów[6].

Międzynarodowa współpraca

Pełnomocnik reprezentuje Niemcy na forum międzynarodowym, m.in. w Radzie Ministrów UE ds. Kultury i Mediów. Bierze udział w opracowywaniu europejskich regulacji, pracach budżetowych oraz inicjatywach kulturalnych. Urząd wspiera także wymianę kulturalną z krajami spoza Unii Europejskiej poprzez finansowanie instytucji, stypendiów oraz nagród wspierających międzynarodowy dialog kulturalny[7].

Lista pełnomocników

Nr. Imię i nazwisko Okres urzędowania Partia
od do
1 Michael Naumann 1999 2000 Socjaldemokratyczna Partia Niemiec
2 Julian Nida-Rümelin 2001 2002 Socjaldemokratyczna Partia Niemiec
3 Christina Weiss 2002 2005 bezpartyjna
4 Bernd Neumann 2005 2013 Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
5 Monika Grütters 2013 2021 Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna
6 Claudia Roth 2021 2025 Sojusz 90/Zieloni
7 Wolfram Weimer 2025 teraz bezpartyjny

Przypisy

  1. 1 2 Deutsche Behörden und Einrichtungen: Bezeichnungen, Abkürzungen, Akronyme zusammengestellt vom Sprachendienst des Auswärtigen Amts [online], Auswärtiges Amt [dostęp 2025-05-09] (niem.).
  2. 1 2 3 ORGANISATION [online] [dostęp 2025-05-08].
  3. KUNST UND KULTURFÖRDERUNG [online] [dostęp 2025-05-08].
  4. DENKMAL- UND KULTURGUTSCHUTZ [online] [dostęp 2025-05-08].
  5. FILM UND MEDIEN [online] [dostęp 2025-05-08].
  6. AUFARBEITEN UND ERINNERN [online] [dostęp 2025-05-08].
  7. EUROPA UND DIE WELT [online] [dostęp 2025-05-08].