Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów
![]() | |
| Państwo | |
|---|---|
| Staatsminister für Kultur und Medien[1] | |
| Strona internetowa | |
Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów (niem. Beauftragter der Bundesregierung für Kultur und Medien, BKM)[1] – urząd działający przy rządzie federalnym Niemiec, odpowiedzialny za koordynację krajowej polityki kulturalnej i medialnej oraz za reprezentację Republiki Federalnej Niemiec w tych dziedzinach na arenie międzynarodowej. Funkcja ta sprawowana jest w randze ministra stanu w Urzędzie Kanclerza Federalnego[2].
Organizacja i struktura
Pełnomocnik Rządu Federalnego ds. Kultury i Mediów urzęduje w Kancelarii Federalnej. W wykonywaniu obowiązków wspiera go około 470 pracowników zlokalizowanych w Berlinie i Bonn[2].
Struktura organizacyjna urzędu obejmuje pięć głównych wydziałów[2]:
- K1 – Sprawy centralne, kultura i prawo: zajmuje się kwestiami budżetowymi, prawnymi, personalnymi oraz administracją wewnętrzną. W tym wydziale koordynowane są również działania w zakresie zrównoważonego rozwoju w kulturze i mediach.
- K2 – Wspieranie sztuki i kultury: odpowiedzialny za wsparcie artystyczne w podziale na dziedziny, takie jak muzyka, literatura czy sztuki sceniczne.
- K3 – Media, film i współpraca międzynarodowa: obejmuje politykę medialną i filmową oraz sprawy związane z międzynarodową i europejską współpracą kulturalną.
- K4 – Kultura pamięci: prowadzi działania w zakresie upamiętniania zbrodni reżimu nazistowskiego, analizowania spuścizny dyktatury SED, wspiera muzea i archiwa historyczne, a także zajmuje się tematyką kolonialną.
- K5 – Kultura i społeczeństwo; ochrona zabytków i dóbr kultury: odpowiada za kwestie dotyczące polityki kulturalnej, edukacji kulturalnej, różnorodności, partycypacji, ochrony zabytków oraz kultury budowlanej.
Zakres działalności
Choć zgodnie z niemiecką konstytucją za kulturę odpowiadają przede wszystkim kraje związkowe i samorządy, rząd federalny – poprzez BKM – wspiera projekty i instytucje o ogólnokrajowym znaczeniu. W budżecie urzędu przeznaczono na ten cel około 2,3 miliarda euro[3].
Do kluczowych zadań należą[4][5]:
- Wspieranie kultury i sztuki – promocja projektów artystycznych oraz ochrona dziedzictwa kulturowego o znaczeniu narodowym,
- Ochrona zabytków i dóbr kultury – zaangażowanie w konserwację i udostępnianie dziedzictwa przyszłym pokoleniom,
- Polityka medialna – działania w zakresie wolności prasy, pluralizmu mediów, a także wsparcie dla branży filmowej i Deutsche Welle,
- Pamięć historyczna – upamiętnianie zbrodni narodowego socjalizmu, Holokaustu, dyktatury SED oraz kolonializmu,
- Międzynarodowa współpraca kulturalna – reprezentowanie Niemiec w instytucjach UE oraz wspieranie kulturalnej wymiany transgranicznej.
Polityka pamięci
Urząd odgrywa ważną rolę w kształtowaniu kultury pamięci. Wspiera upamiętnianie zbrodni narodowosocjalistycznych i Holokaustu, wspomaga działania mające na celu rozliczenie się z dyktaturą SED w NRD oraz uwzględnia pamięć o kolonializmie. BKM promuje otwartą, dynamiczną pamięć historyczną, która odzwierciedla różnorodność współczesnego społeczeństwa niemieckiego, również z uwzględnieniem doświadczeń migrantów[6].
Międzynarodowa współpraca
Pełnomocnik reprezentuje Niemcy na forum międzynarodowym, m.in. w Radzie Ministrów UE ds. Kultury i Mediów. Bierze udział w opracowywaniu europejskich regulacji, pracach budżetowych oraz inicjatywach kulturalnych. Urząd wspiera także wymianę kulturalną z krajami spoza Unii Europejskiej poprzez finansowanie instytucji, stypendiów oraz nagród wspierających międzynarodowy dialog kulturalny[7].
Lista pełnomocników
| Nr. | Imię i nazwisko | Okres urzędowania | Partia | ||
|---|---|---|---|---|---|
| od | do | ||||
| 1 | Michael Naumann | 1999 | 2000 | Socjaldemokratyczna Partia Niemiec | |
| 2 | Julian Nida-Rümelin | 2001 | 2002 | Socjaldemokratyczna Partia Niemiec | |
| 3 | Christina Weiss | 2002 | 2005 | bezpartyjna | |
| 4 | Bernd Neumann | 2005 | 2013 | Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna | |
| 5 | Monika Grütters | 2013 | 2021 | Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna | |
| 6 | Claudia Roth | 2021 | 2025 | Sojusz 90/Zieloni | |
| 7 | Wolfram Weimer | 2025 | teraz | bezpartyjny | |
Przypisy
- 1 2 Deutsche Behörden und Einrichtungen: Bezeichnungen, Abkürzungen, Akronyme zusammengestellt vom Sprachendienst des Auswärtigen Amts [online], Auswärtiges Amt [dostęp 2025-05-09] (niem.).
- 1 2 3 ORGANISATION [online] [dostęp 2025-05-08].
- ↑ KUNST UND KULTURFÖRDERUNG [online] [dostęp 2025-05-08].
- ↑ DENKMAL- UND KULTURGUTSCHUTZ [online] [dostęp 2025-05-08].
- ↑ FILM UND MEDIEN [online] [dostęp 2025-05-08].
- ↑ AUFARBEITEN UND ERINNERN [online] [dostęp 2025-05-08].
- ↑ EUROPA UND DIE WELT [online] [dostęp 2025-05-08].
