Brzeźnik (Wzgórza Skrzypińskie)

Brzeźnik
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Położenie

gmina Wołów

Pasmo

Wzgórza Trzebnickie

Wysokość

177 m n.p.m.

Położenie na mapie gminy Wołów
Mapa konturowa gminy Wołów, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się czarny trójkącik z opisem „Brzeźnik”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Brzeźnik”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, u góry nieco na prawo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Brzeźnik”
Położenie na mapie powiatu wołowskiego
Mapa konturowa powiatu wołowskiego, po prawej znajduje się czarny trójkącik z opisem „Brzeźnik”
51°23′33″N 16°46′59″E/51,392500 16,783056

Brzeźnik – wzgórze, wzniesienie, położone w obrębie Wzgórz Trzebnickich, w mikroregionie Wzgórz Skrzypińskich. Wierzchołek znajduje się w gminie Wołów, w obrębie ewidencyjnym wsi Straża. Położony jest na wysokości bezwzględnej wynoszącej 177 m n.p.m.

Położenie i otoczenie

Brzeźnik jest jednym ze wzniesień Wzgórz Trzebnickich[1][2], będących mezoregionem o identyfikatorze 318.44 (według regionalizacji fizycznogeograficznej opracowanej przez Jerzego Kondrackiego)[1][2][3], należących do Wału Trzebnickiego (makroregion o indeksie 318.4)[1][4]. W ramach tych Wzgórz Trzebnickich wyróżnia się także mikroregion, obejmujący Brzeźnik – Wzgórza Skrzypińskie (mikroregion o indeksie 318.443). Wzniesienie to leży w południowej części wymienionego mikroregionu[1][2][5][6]. Pod względem regionalizacji przyrodniczo-leśnej wzgórze położone jest w mezoregionie Wzgórz Trzebnicko-Ostrzeszowskich[7]. Ponadto warto zaznaczyć, iż obszar ten leży w granicach Parku Krajobrazowego Dolina Jezierzycy[8].

Wzniesienie otoczone jest Wzgórzami Skprzypińskimi, a w ich ramach najbliższymi wzniesieniami są (począwszy od strony południowo-wschodniej w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara): Wzgórze Strupińskie, Kraniec, Swojno, Kocierz, Smolno, Siodłkowicka Góra, Piaskowiec, Lisina, Łazarzowicka Góra[5].

Natomiast pod względem podziału administracyjnego wzniesienie jest położone na terenie gminy Wołów[5][9] (w obrębie ewidencyjnym wsi Straża[10]). Gmina ta przynależy do powiatu wołowskiego w województwie dolnośląskim[5][9][11].

Charakterystyka

Przyjmuje się, że najwyższy punkt wzgórza Brzeźnik osiąga wysokość bezwzględną wynoszącą 177 m n.p.m.[12][13]. I taka wysokość wzniesienia ujęta jest w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z 1954 r. określające jego nazwę[13]. Niemiecka, przedwojenna mapa z ówczesną nazwą wzniesienia, nie podaje wartości wysokości bezwzględnej położenia koty wierzchołka[12]. Także w niektórych współczesnych opracowaniach, serwisach internetowych czy mapach podawana jest wysokość bezwzględna wierzchołka, przy czym zdarza się, że jest to inna wartość, np. 178 m n.p.m., a nawet w nieco innym, bardziej na wschód, położeniu wzniesienia[7], w miejscu, w którym na wspominanej mapie niemieckiej jest bezimienna kota z wysokością bezwzględną 178,5 m n.p.m.[12], czy 179 m n.p.m. w prawidłowym położeniu, zgodny z Państwowym Rejestrem Nazw Geograficznych[8][14].

Teren części zachodniej, południowej i północno-zachodniej masywu wzniesienia pokryty jest lasem, a części północno-wschodniej i wschodniej użytkami rolnymi. Wzmiankowana wyżej wieś Straża leży a północny-zachód od wierzchołka[7][11]. Przed miejscowością przepływa struga o nazwie Jastrząbka[5][11][15]. Okoliczne lasy podlegają nadleśnictwu Wołów[16], leśnictwu Garwół[17]. Jest to las gospodarczy, pod względem typu siedliskowego lasu określany jako las świeży. Wiek drzewostanu na 2024 r. wynosi 54 lata i 139 lat. Dominują takie gatunki jak dęby, brzoza brodawkowata oraz występują także inne drzewa, w tym klon jawor, lipa drobnolistna, buk pospolity, świerk pospolity, jesion wyniosły i leszczyna pospolita[18].

Nazwa

Nazwa własna – Brzeźnik[5][9][11][13] – jest nazwą urzędową. Została ustalona i ujęta w państwowym rejestrze nazw geograficznych na podstawie Zarządzenia nr 70 z dnia 30 marca 1954 r. wydanego przez Prezesa Rady Ministrów (Monitor Polski z 1954 nr 38, poz. 516)[9][13]. Odnosi się ona do ukształtowania terenu należącego do rodzaju wzgórza, wzniesienia. W rejestrze tym przypisano jej identyfikator: PRNG – 205711, identyfikator IIP – PL.PZGiK.320.NGRP.205711. Podaje on następujące współrzędne geograficzne punktu głównego masywu: szerokość geograficzna – 51°23'33" N, długość geograficzna – 16°46'59" E. W rejestrze tym jest ważna od 10.02.2015 r.[9].

W czasie przynależności tego obszaru do Niemiec wzniesienie nosiło nazwę w języku niemieckim – Birken Berg[12][13].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 Kondracki ↓, s. 278–280.
  2. 1 2 3 Bugaj-Nawrocka 2017 ↓, s. 20–22.
  3. ↑ PRNG 2025 ↓, PRNG: 141026 (Trzebnickie Wzgórza).
  4. ↑ PRNG 2025 ↓, PRNG: 141025 (Wał Trzebnicki).
  5. 1 2 3 4 5 6 GUGiK 2025 ↓, Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych.
  6. ↑ PRNG 2025 ↓, PRNG: 141023 (Grzbiet Trzebnicki).
  7. 1 2 3 Lasy Państwowe 2025 ↓, Reg. przyrodniczo-leśna.
  8. 1 2 turystykawgminie.pl 2025 ↓, /mapa/wolow_szlaki/@51.368887,16.719646,13,0.
  9. 1 2 3 4 5 PRNG 2025 ↓, PRNG: 205711 (Brzeźnik).
  10. ↑ GUGiK 2025 ↓, Państwowy Rejestr Granic.
  11. 1 2 3 4 UMWD 2025 ↓, BDOT10k.
  12. 1 2 3 4 UMWD historia 2025 ↓, Grossblatt (1883-1945), Messtischblatt (1905-1944).
  13. 1 2 3 4 5 Prezes Rady Ministrów 1954 ↓, s. 443 (§ 1).
  14. ↑ mapa-turystyczna.pl 2025 ↓, /#51.37290/16.72531/14.
  15. ↑ PRNG 2025 ↓, PRNG: 166750 (Jastrząbka).
  16. ↑ Lasy Państwowe 2025 ↓, Nadleśnictwa.
  17. ↑ Lasy Państwowe 2025 ↓, Leśnictwa.
  18. ↑ Lasy Państwowe 2025 ↓, Adres leśny: 13-06-2-09-240 -j -00, Opis taksacyjny drzewostanu.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

  • Brzeźnik [online], Latest in summits in the World [dostęp 2025-01-20] (ang.).
  • Brzeźnik [online], 3D Maps & Peaks Identification [dostęp 2025-01-20] (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.