Calycobolus

Calycobolus
Ilustracja
Owoc Calycobolus africanus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

powojowate

Rodzaj

Calycobolus

Nazwa systematyczna
Calycobolus Willd. ex Schult.
J.J.Roemer & J.A.Schultes, Syst. Veg., ed. 15[bis]. 5: 4 (1819)[3]
Typ nomenklatoryczny

C. emarginatus J. A. Schultes[4]

Synonimy
  • Baillaudea Roberty
  • Codonanthus G.Don
  • Dethardingia Nees & Mart.
  • Dufourea Kunth
  • Prevostea Choisy
  • Reinwardtia Spreng.
  • Wilberforcia Hook.f.[3]

Calycobolusrodzaj roślin z rodziny powojowatych (Convolvulaceae). Obejmuje 18 gatunków[3]. Większość występuje w tropikalnej Afryce, a trzy (C. glaber, C. lanulosus, C. sericeus) w tropikalnej Ameryce Południowej[3]. Współautorem rewizji rodzaju i szeregu nazw gatunków jest polski botanik – Stanisław Lisowski (1924–2002)[5].

Morfologia

Pokrój
Liany, nagie lub owłosione. Włoski zwykle T-kształtne[5].
Liście
Pojedyncze, ogonkowe, o ogonkach często zgiętych, pełniących funkcję organu czepnego. Blaszki całobrzegie, często skórzaste, nagie lub owłosione, z domacjami lub bez, odgrywającymi istotną rolę przy identyfikacji gatunków[5].
Kwiaty
Wyrastają z kątów liści, rzadziej szczytowo, pojedynczo lub rzadziej zebrane w wielokwiatowe grona osiągające 20 cm długości. Szypułki kwiatowe zwykle wydłużają się podczas owocowania i często wsparte są przysadkami, u niektórych gatunków okazałych rozmiarów. Działki kielicha są wolne i silnie asymetryczne – dwie zewnętrzne są duże, zwykle sercowatego kształtu, trzy wewnętrzne są mniejsze i lancetowate. Korona zmiennej wielkości, od 2,5 do 6 cm; lejkowata, rurkowata, dzwonkowata lub urnowata. Szyjki słupka dwie, zwykle złączone u nasady, o różnej długości i w różnym stopniu zrośnięte u nasady[5].
Owoce
Torebki zamknięte w silnie powiększonym kielichu[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Dichondreae z podrodziny Dichondroideae w obrębie rodziny powojowatych (Convolvulaceae)[2][6].

Wykaz gatunków [3]
  • Calycobolus acuminatus (Pilg.) Heine
  • Calycobolus africanus (G.Don) Heine
  • Calycobolus cabrae (De Wild. & T.Durand) Heine
  • Calycobolus campanulatus (K.Schum. ex Hallier f.) Heine
  • Calycobolus gilgianus (Pilg.) Heine
  • Calycobolus glaber (Kunth) House
  • Calycobolus goodii Heine
  • Calycobolus hallianus Breteler
  • Calycobolus heineanus Lejoly & Lisowski
  • Calycobolus heudelotii (Baker ex Oliv.) Heine
  • Calycobolus insignis (Rendle) Heine
  • Calycobolus kasaiensis Lejoly & Lisowski
  • Calycobolus lanulosus D.F.Austin
  • Calycobolus micranthus (Dammer) Heine
  • Calycobolus parviflorus (Mangenot) Heine
  • Calycobolus petitianus Lejoly & Lisowski
  • Calycobolus robynsianus Lejoly & Lisowski
  • Calycobolus sericeus (Kunth) House

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2025-01-01] (ang.).
  2. 1 2 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2025-01-01] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 Calycobolus Willd. ex Schult.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2025-01-01].
  4. Calycobolus Willd. ex Schult.. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2025-01-01].
  5. 1 2 3 4 5 Frans J. Breteler, Revision of Calycobolus (Convolvulaceae) in continental Africa, „Plant Ecology and Evolution”, 146 (3), 2013, s. 328–350, DOI: 10.5091/plecevo.2013.856 [dostęp 2025-01-01].
  6. Genus Calycobolus Roem. & Schult., [w:] U.S. National Plant Germplasm System (GRIN Taxonomy) [online], USDA, Agricultural Research Service. National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2025-01-01].