Carole Cadwalladr

Carole Cadwalladr
Ilustracja
Carole Cadwalladr (2019)
Pełne imię i nazwisko

Carole Jane Cadwalladr

Data i miejsce urodzenia

10 października 1969
Taunton

Zawód, zajęcie

dziennikarka

Alma Mater

Hertford College w Uniwersytecie Oksfordzkim

Carole Jane Cadwalladr (wym. kædˈwɒlədər[1]) (ur. 10 października 1969[2]) – brytyjska pisarka, dziennikarka śledcza i felietonistka. Jest autorką felietonów dla The Observer. Wcześniej pracowała w The Daily Telegraph[2].

Cadwalladr zyskała międzynarodowy rozgłos w 2018, w związku z publikacjami ujawniającymi skandal związany z danymi Facebook–Cambridge Analytica, za co, wspólnie z reporterami „New York Timesa”, została finalistką Nagrody Pulitzera w 2019, w kategorii reportaż krajowy[3].

Dzieciństwo i edukacja

Cadwalladr urodziła się w Taunton, Somerset[2]. Wychowała się w południowej Walii. Ukończyła szkołę Radyr Comprehensive School w Cardiff i Hertford College w Oksfordzie[4].

Aktywność zawodowa

Debiutancka powieść Cadwalladr, The Family Tree (pol. Drzewo genealogiczne)[5], znalazła się na krótkiej liście nominacji do Commonwealth Writers' Prize 2006, Authors' Club Best First Novel Award, Waverton Good Read Award i Wales Book of the Year. Na podstawie powieści powstał udramatyzowany pięcioodcinkowy serial dla BBC Radio 4[6]. Książka The Family Tree została przetłumaczona na wiele języków, m.in. na hiszpański, włoski, niemiecki, czeski i portugalski.

W drugiej dekadzie XXI wieku jej prace dziennikarskie koncentrowały się na zagadnieniach związanych z technologią. M. in. przeprowadziła wywiad z Jimmym Walesem, założycielem Wikipedii[7].

Pod koniec 2016 The Observer zaczął publikować obszerną serię artykułów Cadwalladr na temat tego, co nazwała „prawicowym ekosystemem fake newsów[8].

Anthony Barnett napisał na blogu The New York Review of Books o artykułach Cadwalladr w The Observer, w których opisano nieuczciwe praktyki ze strony działaczy na rzecz Brexitu oraz nielegalne finansowanie kampanii Vote Leave podczas referendum w sprawie członkostwa w UE w 2016. Informowała również o domniemanych powiązaniach między Nigelem Farage'em, kampanią prezydencką Donalda Trumpa z 2016 i rosyjskim wpływem na wybory prezydenckie w 2016, które były przedmiotem śledztwa w Stanach Zjednoczonych[8]. W tym zakresie powstał Raport Muellera, który „ujawnił liczne powiązania między rządem rosyjskim a kampanią Trumpa”[9][10]. Zanim Cambridge Analytica zakończyła działalność w 2018, firma podjęła kroki prawne przeciwko The Observer w związku z twierdzeniami zawartymi w artykułach Cadwalladr[11].

W kwietniu 2019 Cadwalladr wygłosiła 15-minutowe wystąpienie na konferencji TED na temat powiązań Facebooka z Brexitem, zatytułowane „Rola Facebooka w Brexicie — i zagrożenie dla demokracji”[12][13]. Było to jedno z wystąpień otwierających konferencję TED 2019, podczas którego Cadwalladr wymieniła z imienia i nazwiska „Bogów Doliny Krzemowej – Marka Zuckerberga, Sheryl Sandberg, Sergeya Brina, Larry'ego Page'a i Jacka Dorseya”. Oskarżyła Facebook o „łamanie” demokracji, co zostało określone mianem „bomby prawdy”[14]. Kurator TED, Chris Anderson, zaprosił Marka Zuckerberga, aby wygłosił swoją opinię, ale ten odrzucił propozycję. Anderson później uznał wystąpienie Cadwalladr za jedno z najlepszych w 2019[15]. Cadwalladr zwróciła się do założycieli Facebooka i Google - którzy sponsorowali konferencję - oraz do współzałożyciela Twittera, który miał wystąpienie na konferencji, że ułatwili popełnienie wielu przestępstw podczas referendum w UE[12]. Tezy z przemówienia podsumowała w artykule w The Observer: „W obecnej sytuacji nie sądziłam, że kiedykolwiek możliwe będzie przeprowadzenie wolnych i uczciwych wyborów. Ta liberalna demokracja została złamana. I oni ją złamali”. Jej przemówienie zostało nagrodzone brawami[16][17]. Niektórzy „giganci technologiczni” skrytykowali wystąpienie za „nieścisłości faktyczne”, ale gdy zostali poproszeni o ich własną interpretację, nie odpowiedzieli[12][17].

W 2019 Cadwalladr wystąpiła w filmie dokumentalnym The Great Hack (pol. Hakowanie świata), w jednej z głównych ról[18].

Inne aktywności

Cadwalladr jest założycielką „All the Citizens”, organizacji non-profit zarejestrowanej jako prywatna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Wielkiej Brytanii[19]. Organizacja składa się z dziennikarzy, filmowców, twórców reklam, naukowców zajmujących się danymi, artystów, studentów i prawników. Celem organizacji jest finansowanie poszczególnych projektów i kampanii z wykorzystaniem crowdfundingu[20].

W 2023 Cadwalladr opublikowała list otwarty, w którym chwaliła Carol Vorderman za mówienie o „korupcji i oszustach, malwersantach, spryciarzach i naciągaczach, którzy zostali oskarżeni o zarabianie milionów na kontraktach rządowych, oraz ministrach, którzy im to umożliwili... nikt inny tego nie robi”[21].

W 2025, po zmianach w administracji amerykańskiej w związku z objęciem urzędu prezydenta Stanów Zjednoczonych przez Donalda Trumpa, Cadwalladr określiła, że dokonał się cyfrowy zamach stanu[22].

To jest cyfrowy zamach stanu. Zamach na dane. To, czego cyberoddziały [Elona] Muska - najemnicy - dokonały, to przejęcie kontroli nad systemami operacyjnymi rządu federalnego. Ściągnęli lub zebrali wielką ilość danych. To bezprecedensowa skala hakerstwa. ... Wszystko, przed czym kiedykolwiek ostrzegałam, teraz się dzieje.

Carole Cadwalladr, wpis na platformie X[23][24]

Nagrody dziennikarskie

  • Nagroda Dziennikarstwa Technologicznego przyznawana przez British Journalism Awards w grudniu 2017[25][26].
  • Dziennikarz specjalistyczny roku 2017 w konkursie National Society of Editors Press Awards[27][28].
  • Nagroda Orwella za dziennikarstwo polityczne w czerwcu 2018 (za pracę „na temat wpływu dużych zbiorów danych na referendum w sprawie UE i wybory prezydenckie w USA w 2016”)[29].
  • Nagroda Reporterów bez Granic „L'esprit de RSF” w listopadzie 2018 (za pracę nad podważaniem procesów demokratycznych)[30].
  • Nagroda George'a Polka za reportaż krajowy 2018 wręczona reporterom New York Times[31].
  • Nagroda Stiega Larssona 2018 – coroczna nagroda w wysokości 200 000 koron dla osób pracujących w duchu Stiega Larssona[32].
  • Dziennikarka Roku przyznawana przez Political Studies Association w listopadzie 2018 (wspólna nagroda z Amelią Gentleman) za wytrwałość i odporność w uprawianiu „dziennikarstwa śledczego na tematy takie jak dane osobowe”[33].
  • Dwie Brytyjskie Nagrody Dziennikarskie 2018 za reportaże i badania technologiczne[34].
  • Dziennikarz technologiczny roku w konkursie Society of Editors 2018[35].
  • Nagroda Geralda Loeba za dziennikarstwo śledcze za rok 2019[36][37].
  • Doroczny Medal Dziennikarstwa Festiwalu Hay w maju 2019 r. „za bohaterskie i rzetelne dziennikarstwo śledcze”[38].
  • Finalistka Nagrody Pulitzera 2019 w kategorii reportaż krajowy, przyznawanej wspólnie z reporterami „New York Timesa”, za relację ze skandalu związanego z firmą Cambridge Analytica[3].

Za reportaż o tym, jak Facebook i inne firmy technologiczne pozwoliły na rozprzestrzenianie się dezinformacji i nie chroniły prywatności konsumentów, co doprowadziło do kradzieży przez Cambridge Analytica prywatnych informacji 50 milionów osób, danych, które zostały wykorzystane do wzmocnienia kampanii Donalda Trumpa.

uzasadnienie nominacji do grona finalistów Nagrody Pulitzera, 2019[3]

.

  • Zwyciężczyni nagrody Quaker Truth & Integrity Award 2023[39].

Publikacje

  • Carole Cadwalladr: Lebanon (Travellers Survival Kit). Vacation Work, 1996, s. 254. ISBN 1-85458-147-3. (ang.).
  • Carole Cadwalladr: The Family Tree: A Novel. Penguin, 2005, s. 400. ISBN 978-1-4406-4951-6. (ang.).

Zobacz też

Przypisy

  1. How To Pronounce Carole Cadwalladr. YouTube. [dostęp 2025-02-16]. (ang.).
  2. 1 2 3 Carole Cadwalladr. Famous Birthdays. [dostęp 2025-02-16]. (ang.).
  3. 1 2 3 Finalist: Staff of The New York Times, with contributions from Carole Cadwalladr of The Guardian/The Observer of London. The 2019 Pulitzer Prize Finalist in National Reporting. [dostęp 2025-02-16]. (ang.).
  4. Hertford, Hugh, and Press Freedom. Hertford College, 2012-11-28. [dostęp 2025-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-13)]. (ang.).
  5. Cadwalladr discusses many aspects of her first novel, The Family Tree, in this very interesting interview. BookBrowsa, 2015-08-10. [dostęp 2025-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-23)]. (ang.).
  6. Carole Cadwalladr Biography. BookBrowse, 2010-08-11. [dostęp 2025-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-02)]. (ang.).
  7. Carole Cadwalladr: Wikipedia's Jimmy Wales: 'It's true, I'm not a billionaire. So?' – interview. The Guardian, 2014-02-07. [dostęp 2025-02-17]. (ang.).
  8. 1 2 Anthony Barnett: Democracy and the Machinations of Mind Control. The New York Review, 2017-12-14. [dostęp 2025-02-17]. (ang.).
  9. Key Findings of the Mueller Report. The American Constitution Society, 2019-03. [dostęp 2025-02-17]. (ang.).
  10. U.S. Department of Justice Attorney Work Product // May Contain Material Protected Under Fed. R. Crim. P. 6(e)Report On The Investigation Into Russian Interference In The 2016 Presidential Election. US Department Justice, 2019-03. s. 182. [dostęp 2025-02-17]. (ang.).
  11. Charlotte Tobitt: The Observer fought off legal threats from Facebook and Cambridge Analytica before publishing data harvesting scoop. PressGazette, 2018-03-20. [dostęp 2025-02-17]. (ang.).
  12. 1 2 3 Carole Cadwalladr: My TED talk: how I took on the tech titans in their lair. The Guardian, 2019-04-21. [dostęp 2025-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-09)]. (ang.).
  13. Carole Cadwalladr: Facebook's role in Brexit — and the threat to democracy. TED talk Cadwalladr onTED, 2019-04-16. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-24)]. (ang.).
  14. Anne Quito: TED offers Mark Zuckerberg a stage to explain himself once and for all. Quartz Media, Inc., 2019-04-16. [dostęp 2025-02-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-01-22)]. (ang.).
  15. Curator's Picks: Top 10 TED Talks of 2019. TED talk, 2019-12-21. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-19)]. (ang.).
  16. John C. Tanner: Facebook gets called out at TED for breaking democracy. Disruptive.Asia, 2019-04-26. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-10)]. (ang.).
  17. 1 2 Steven Rosenbaum: The Web's Dark Chapter Unveiled At TED 2019. MediaInsider, 2019-04-22. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-17)]. (ang.).
  18. Hakowanie świata. IMDb, 2019. [dostęp 2025-02-17]. (ang.).
  19. Laurie Clarke: Covid-19’s rebel scientists: has iSAGE been a success?. The BMJ, 2021-10-20. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  20. We are the Citizens. The Citizens, 2020-07-22. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-07-22)]. (ang.).
  21. Carole Cadwalladr: Dear Carol Vorderman: I salute your courage, but the wolves are gathering. The Guardian, 2023-02-05. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  22. Niepokój wokół wpływów Elona Muska w USA. "Cyfrowy zamach stanu". Onet Wiadomości, 2025-02-10. [dostęp 2025-02-18]. (pol.).
  23. "To cyfrowy zamach stanu". Musk "nie potrzebował czołgów, karabinów, żołnierzy". TVN24, 2025-02-11. [dostęp 2025-02-17]. (pol.).
  24. Najemnicy Muska dokonali cyfrowego zamachu stanu w USA. "Nie potrzebował czołgów". Bankier.pl, 2025-02-10. [dostęp 2025-02-18]. (pol.).
  25. Nicola Slawson: Guardian and Observer scoop three prizes in British Journalism Awards. The Guardian, 2017-12-12. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  26. Freddy Mayhew: British Journalism Awards 2017: Nick Ferrari is journalist of the year, Inside Housing named top news provider. PressGazette, 2017-12-11. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  27. Patrick Greenfield: Guardian and Observer journalists win nine awards at Press Awards. The Guardian, 2018-03-14. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  28. National Press Awards – winners announced. InPublishing, 2018-03-14. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  29. Winners of the Orwell Prize 2018 Revealed. The Orwell Foundation, 2018-06-25. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  30. The Observer’s Carole Cadwalladr wins Reporters Without Borders’ ‘L’esprit de RSF’ award. Reporters Without Borders (RSF), 2018-11-08. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-22)]. (ang.).
  31. Eileen Sullivan: New York Times Wins Two George Polk Awards. The New York Times, 2019-02-19. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  32. The annual Stieg Larsson prize. Stieg Larsson Foundation. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-22)].
  33. Kevin Rawlinson: Amelia Gentleman and Carole Cadwalladr win joint journalist of the year award. The Guardian, 2018-11-28. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  34. Charlotte Tobitt: Observer’s Carole Cadwalladr: Award wins are ‘important piece of armour’ against critics who attack me and my reporting. PressGazette, 2018-12-11. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-14)]. (ang.).
  35. National Press Awards: Guardian and Observer win for Windrush and Cambridge Analytica. The Guardian, 2019-04-03. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  36. Ellen Pollock, Adrienne Carter: Times Wins Three Loeb Awards. The New York Times Company, 2019-07-01. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-14)]. (ang.).
  37. UCLA Anderson School of Management Announces 2019 Gerald Loeb Award Winners. PRNewswire, 2019-06-28. [dostęp 2025-02-18]. (ang.).
  38. Hay Festival Medals. [dostęp 2025-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-05-26)]. (ang.).
  39. Investigative journalist Carole Cadwalladr receives first Quaker truth award. Quakers in Britain, 2023-06-22. [dostęp 2025-02-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne