Centrum Handlowe Belg

Centrum Handlowe Belg

Budynek od strony wschodniej (2020)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Adres	ul. Przemysłowa 3 40-020 Katowice
Typ budynku	centrum handlowe
Kondygnacje	2
Rozpoczęcie budowy	1989
Ukończenie budowy	1990
Ważniejsze przebudowy	2004
Rozebrano	2023
Położenie na mapie Katowic CH Belg
Położenie na mapie Polski CH Belg
Położenie na mapie województwa śląskiego CH Belg
50°15′13,97″N 19°01′57,07″E/50,253881 19,032519
Strona internetowa

Centrum Handlowe Belg – centrum handlowe w Katowicach, istniejące w latach 1990–2023. Znajdowało się przy ulicy Przemysłowej 3, na terenie dzielnicy Śródmieście, nieopodal osiedla I.J. Paderewskiego. Powstało jako jeden z pierwszych tego typu obiektów w mieście, a przed zamknięciem znajdowało się w nim 51 lokali handlowo-usługowych różnego typu.

Początki Centrum Handlowego Belg sięgają pierwszej połowy lat 90. XX wieku. Wówczas to oddano do użytku supermarket „U Belga”, który był jednym z pierwszych dużych samoobsługowych sklepów na terenie Katowic^[1] – otwarty został zaraz po sklepie „Future 2” w katowickim Supersamie. Sklep „U Belga” założył pochodzący z Belgii Abdul Wahid Al Koubaisy^[2][3], prezes Wako International. Został oddany do użytku w 1990 roku w miejsce hal, które przebudowano w latach 1989–1990^[4].

Otwarto wówczas dwupoziomowy obiekt o powierzchni około 6 tys. m², z rozległym parkingiem. Supermarket oferował tanie jak na ówczesne czasy produkty na kilku działach. Jako pierwszy sklep w Katowicach umożliwiał pakowanie zakupów w darmowe reklamówki. Aby przyciągnąć klientów, organizowano konkursy i loterie, w których można było wygrać m.in. samochód Fiat 126p. Prócz supermarketu funkcjonował tu jeden z pierwszych katowickich klubów nocnych – „Mandaryn”^[5]. W tamtejszej restauracji w 2000 roku odbył się bal charytatywny Unii Wolności^[6].

Z powodu problemów finansowych w 2000 roku właściciel sprzedał nieruchomość osobie legitymującej się kradzionym białoruskim paszportem^[6] – kobieta działała na zlecenie biznesmenów, którzy przejmowali podobne obiekty handlowe w całej Polsce. Nowi właściciele nie płacili podatków, a kiedy sprawą zainteresowała się policja, to sklep został zamknięty. W 2002 roku katowicka prokuratura wydała za nimi list gończy^[2].

Po tym czasie sklep stał pusty^[2]. Górnośląska Agencja Przekształceń Przedsiębiorstw, która przejęła pawilon w 2003 roku^[7], planowała tutaj uruchomić Centrum Kreatywności, lecz z planów nic nie wyszło i agencja sprzedała nieruchomość za około 9 mln złotych. Po adaptacji nowi właściciele otwarli tutaj w 2004 roku centrum handlowe, w którym działały m.in. supermarket i sklep z zabawkami^[1]. Ze sklepu korzystali zwłaszcza mieszkańcy pobliskiego osiedla I.J. Paderewskiego^[8].

Na przełomie 2022 i 2023 roku właściciel nieruchomości, krakowska firma Equal III należąca do spółki Cavatina Holding, złożył wniosek o wydanie decyzji środowiskowej w związku z planami rozebrania budynku i postawieniu w jego miejscu dwóch budynków – mieszkalnego i biurowo-usługowo-handlowego^[1] (26 września 2024 roku Rada Miasta Katowice zgodziła się na zmianę funkcjonowania drugiego z planowanych budynków – na mieszkaniowy z usługami na parterze^[9]). Ponadto inwestor zaprojektował parking nadziemny oraz tereny zielone^[8].

14 marca 2023 roku inwestor złożył wniosek o wydanie pozwolenia na rozbiórkę Centrum Handlowego Belg. Do tego czasu część punktów handlowo-usługowych już się wyprowadziła z Belga, sklep Carrefour czynny był do 31 sierpnia, placówka Poczty Polskiej do końca sierpnia, piekarnia do przełomu sierpnia i września, apteka do połowy września, a Rossmann i Pepco do października tego samego roku^[10]. Belg został ostatecznie zamknięty 6 października 2023 roku^[11].

Już w połowie października 2023 roku teren Belga wraz z otaczającym go parkingiem został ogrodzony^[12] i jeszcze w tym samym miesiącu rozpoczęła się jego rozbiórka^[13]. Pod koniec listopada tego samego roku rozpoczęła się sprzedaż mieszkań w planowanej wówczas na terenie po centrum handlowym inwestycji mieszkaniowej pod nazwą Belg Apartamenty^[14], którego budowa w miejsce Belga rozpoczęła się w grudniu 2023 roku^[15].

Centrum Handlowe Belg położone było przy ulicy Przemysłowej 3 w Katowicach^[16], na terenie dzielnicy Śródmieście, tuż przy granicy z Osiedlem Paderewskiego-Muchowcem^[17].

Był to obiekt dwupiętrowy^[5], o powierzchni zabudowy 6,2 tys. m²^[18] i powierzchni najmu brutto (GLA) 8,3 tys. m²^[19]. Po wschodniej i południowej stronie sklepu znajdował się parking nadziemny^[20] z miejscami dla osób niepełnosprawnych. Na piętro prowadziła winda oraz schody ruchome^[21].

Znajdowało się w nim 51 lokali handlowo-usługowych^[19], w których w 2012 roku czynnych było 22 z nich^[18]. Na początku 2023 roku były to m.in.: sklep meblowy, apteka, supermarket sieci Carrefour, cukiernia, agencja ubezpieczeniowa, kantor, salon prasowy sieci Kolporter, sklep z artykułami dla dzieci, sklep sieci Pepco, placówka Poczty Polskiej, drogeria Rossmann czy sklepy z odzieżą^[22][8]. Funkcjonowały tu także tutaj biura, w tym biura rachunkowe czy gabinet lekarski^[23].

Ostatnim zarządcą Belga była warszawska firma Cream Property Advisors, a właścicielem krakowska spółka Equal III^[16].

• MichałM. Bulsa MichałM., Sekrety Katowic. Część 2, wyd. 1, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2024, ISBN 978-83-7729-767-4  (pol.).
• Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice – II edycja. Część 1. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego, Załącznik nr 1 do uchwały nr XXI/483/12 Rady Miasta Katowice z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie uchwalenia „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Katowice” – II edycja, Miasto Katowice, 2012  (pol.).