Cerkiew Narodzenia Bogarodzicy w Szymbarku

Cerkiew Narodzenia Bogarodzicy
Zabytek: nr rej. A-724 z dnia 26.01.1994[1]
kościół filialny
Ilustracja
Elewaca frontowa
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Miejscowość

Szymbark

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Matki Bożej Szkaplerznej w Szymbarku

Wezwanie

Narodzenia Bogarodzicy

Położenie na mapie gminy wiejskiej Gorlice
Mapa konturowa gminy wiejskiej Gorlice, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Szymbark, cerkiew”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Szymbark, cerkiew”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Szymbark, cerkiew”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Szymbark, cerkiew”
Ziemia49°36′50,5″N 21°05′21,2″E/49,614028 21,089222

Cerkiew Narodzenia Bogarodzicy w Szymbarku – dawna cerkiew greckokatolicka znajdująca się w Szymbarku w przysiółku Wólka. Cerkiew zbudowano w łemkowskiej osadzie Doliny w 1790 roku. Po 1947 użytkowana sporadycznie przez rzymskokatolicką parafię Matki Bożej Szkaplerznej w Szymbarku.

Historia

Cerkiew zbudowano w łemkowskiej osadzie Doliny[2]. Z zachowanych dokumentów wynika, że wzniesiono ją w 1790 roku, natomiast szematyzmy z 1898 i 1936 podają datę 1821, zapewne odnowienia budowli[3]. Po 1947 roku, po wysiedleniu Łemków, została przejęta pod zarząd miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Użytkowana sporadycznie powoli niszczała. Była kilkakrotnie remontowana: w 1856 kiedy między innymi dobudowano kruchtę przy wieży, w 1927 i w latach 1992-93 gdy przeprowadzono gruntowne prace konserwatorskie. Cerkiew wpisano na listę zabytków w 1994.

Została włączona do małopolskiego Szlaku Architektury Drewnianej.

Architektura i wyposażenie

Cerkiew zbudowana w konstrukcji zrębowej, orientowana, dwudzielna. Składa się z niewielkiego trójbocznie zamkniętego prezbiterium i wydłużonej nawy. Nad obu częściami dachy kalenicowe. Słupowa wieża wpuszczona w przedłużoną połać dachu nawy, z pozorną izbicą zwieńczona jest baniastym hełmem. Słupy nośne wieży podtrzymują chór muzyczny. W przyziemu wieży dwa boczne pomieszczenia, a od zachodu kruchta. Ściany pokryte są gontem, a dachy blachą.

Wnętrze nakryte stropami płaskimi, ściany i stropy pomalowane na jednolity niebieski kolor. Wewnątrz trzy barokowe ołtarze: główny w prezbiterium z baldachimem z ikoną Ukrzyżowanie i w nawie dwa boczne oraz kompletny ikonostas z I połowy XIX wieku.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 stycznia 2025 [dostęp 2016-12-08].
  2. ↑ Szymbark Doliny (Wólka), Cerkiew [online], cerkiewne.tematy.net [dostęp 2023-11-02].
  3. ↑ Karta zabytku [online], zabytek.pl.

Bibliografia

  • Magdalena i Artur Michniewscy, Marta Duda, Cerkwie drewniane Karpat. Polska i Słowacja, Wydawnictwo Rewasz, Pruszków, 2003, ss. 124–125 ISBN 83-89188-08-2
  • Zbigniew Muzyk, Cerkwie, Wydawnictwo Fundacja, Nowy Sącz 1998, wyd. I, s. 26 ISBN 83-907385-6-2
  • Szlak Architektury Drewnianej Małopolska, Bartłomiej Cisowski i inni, Kraków: Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego. Departament Promocji i Turystyki. Zespół ds. Turystyki, 2010, s. 195, ISBN 978-83-60538-61-6, OCLC 995427727.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.