Chironius multiventris

	Chironius multiventris
	Schmidt & Walker, 1943
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Podgromada	diapsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	węże
Infrarząd	Alethinophidia
Nadrodzina	Colubroidea
Rodzina	połozowate
Podrodzina	Colubrinae
Rodzaj	Chironius
Gatunek	Chironius multiventris
Synonimy
	Chironius multiventris multiventris Schmidt & Walker, 1943; Chironius multiventris cochrane Hoge & Romano, 1969; Chironius cochranae — Hollis, 2006; Chironius cf. multiventris — Catenazzi et al. 2010;
	Chironius multiventris multiventris Schmidt & Walker, 1943; Chironius multiventris cochrane Hoge & Romano, 1969; Chironius cochranae — Hollis, 2006; Chironius cf. multiventris — Catenazzi et al. 2010;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski

Chironius multiventris – gatunek węża z rodziny połozowatych (Colubridae). Występuje w północnej części Ameryki Południowej, prowadzi dzienny, częściowo nadrzewny tryb życia^[3].

Systematyka

Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali amerykańscy przyrodnicy Karl Patterson Schmidt i Warren Franklin Walker w 1943 roku na łamach „Zoological Series of Field Museum of Zoology”, nadając mu nazwę Chironius multiventris. Holotyp (samica, FMNH 38250)^[a] został odłowiony w regionie Madre de Dios w Peru przez pana Valdivię^[3]^[4]^[5].

Etymologia

Chironius: w mitologii greckiej Chiron (gr. Χείρων Cheírōn, łac. Chiron), był najmądrzejszym i najbardziej cywilizowanym z centaurów^[6].
multiventris: łac. multus – „wiele, dużo”, łac. ventris – „brzuch”^[3].

Morfologia

Jest to średniej wielkości wąż o małej głowie, której szerokość jest podobna do szerokości szyi, dużych oczach o brązowych tęczówkach i dość jednolitym ubarwieniu. Dorosłe osobniki mają barwę od oliwkowej do oliwkowobrązowej. Dolna część głowy jasnobrązowa, brzuch bladożółty. Język różowy z szarą końcówką. Młode osobniki mają ciemnobrązowy, oliwkowobrązowy lub niebieskawobrązowy grzbiet, część z nich ma od 23 do 25 wąskich ciemnych skrzyżowanych pasków w przedniej części ciała i od 14 do 25 słabo widocznych pasków na ogonie. Węże tego gatunku są podobne do Chironius fuscus, Chironius leucometapus i Chironius exoletus^[3]^[7].

Wymiary^[5]^[7]:


	Samiec	Samica
Długość całkowita (mm)	2611	2097
Długość SVL^[b] (mm)	1681	1329
Łuski grzbietowe (rzędy)	12	12
Tarczki brzuszne	161–196	161–196

Występowanie

Występuje w amazońskiej części Brazylii, wschodnim Peru i Ekwadorze, południowo-wschodniej Kolumbii, południowej Wenezueli, Boliwii i Gujanie Francuskiej. W Ekwadorze stwierdzono jego występowanie w prowincjach Pastaza, Orellana, Sucumbíos, Morona Santiago, Zamora Chinchipe i Napo. Jest spotykany w przedziale wysokości 0–1070 m n.p.m.^[5]^[7]

Ekologia i zachowanie

Gatunek ten zamieszkuje tropikalne wilgotne lasy nizinne w strefie międzyzwrotnikowej. Prowadzą dzienny, mieszany tryb życia naziemny i nadrzewny. W nocy śpią zwinięte na roślinności podszytu. Jego dieta składa się głównie z dorosłych bezogonowych i kijanek (m.in. z rodziny Hylidae, z rodzajów Leptodactylus, Trachycephalus i Eleutherodactylus), obejmuje także jaszczurki (m.in. Anolis, Polychrus, Tropidurus)^[5]^[7].

Status

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Chironius multiventris jest uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern). Wielkość populacji nie jest oszacowana, a gatunek jest stosunkowo pospolity. Trend liczebności populacji jako prawdopodobnie stabilny^[2].

Uwagi

↑ FMNH – Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum of Natural History), wcześniej Chicago Natural History Museum (CNHM)^[8].
↑ SVL – ang. Snout–vent length – odległość od przodu głowy do odbytu.

Przypisy

↑ Chironius multiventris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
1 2 Chironius multiventris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-11-30] (ang.).
1 2 3 4 P. Uetz & J. Hallermann, Chironius multiventris SCHMIDT & WALKER, 1943, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-11-30] (ang.).
↑ Karl P.K.P. Schmidt Karl P.K.P., Warren F.W.F. Walker Warren F.W.F., Peruvian snakes from the University of Arequipa, „Zoological Series of Field Museum of Zoology”, 24 (26), 1943, s. 279–296 (ang.).
1 2 3 4 Rodríguez-Guerra, A. yA. Carvajal-Campos A. yA., A., Chironius multiventris Sipos de vientre largo, [w:] Reptiles del Ecuador. Version 2022.0. (red. Torres-Carvajal, O., Pazmiño-Otamendi, G., Ayala-Varela, F. y Salazar-Valenzuela, D), Quito: Museo de Zoología, Pontificia Universidad Católica del Ecuador, 2020 (hiszp.).
↑ Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 48, OCLC 637083062 (ang.).
1 2 3 4 Garzón-Franco E, Gómez-Mesa L, Arteaga A: Long-tailed (Chironius multiventris). [w:] Reptiles of Ecuador: Life in the middle of the world. (red. Arteaga A, Bustamante L, Vieira J) [on-line]. 2024. (ang.).
Mark HenryM.H. Sabaj Mark HenryM.H., Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).

[uwaga_2-4] FMNH – Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum of Natural History), wcześniej Chicago Natural History Museum (CNHM)^[8].

[uwaga_1-9] SVL – ang. Snout–vent length – odległość od przodu głowy do odbytu.

[itis-1] Chironius multiventris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] 1 2 Chironius multiventris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2024-11-30] (ang.).

[rd-3] 1 2 3 4 P. Uetz & J. Hallermann, Chironius multiventris SCHMIDT & WALKER, 1943, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2024-11-30] (ang.).

[Pierwszy-5] Karl P.K.P. Schmidt Karl P.K.P., Warren F.W.F. Walker Warren F.W.F., Peruvian snakes from the University of Arequipa, „Zoological Series of Field Museum of Zoology”, 24 (26), 1943, s. 279–296 (ang.).

[Reptiles_Ecuador-6] 1 2 3 4 Rodríguez-Guerra, A. yA. Carvajal-Campos A. yA., A., Chironius multiventris Sipos de vientre largo, [w:] Reptiles del Ecuador. Version 2022.0. (red. Torres-Carvajal, O., Pazmiño-Otamendi, G., Ayala-Varela, F. y Salazar-Valenzuela, D), Quito: Museo de Zoología, Pontificia Universidad Católica del Ecuador, 2020 (hiszp.).

[7] Edmund C.E.C. Jaeger Edmund C.E.C., Source-book of biological names and terms, wyd. 1, Springfield: Charles C. Thomas, 1944, s. 48, OCLC 637083062 (ang.).

[R_Ecuador-8] 1 2 3 4 Garzón-Franco E, Gómez-Mesa L, Arteaga A: Long-tailed (Chironius multiventris). [w:] Reptiles of Ecuador: Life in the middle of the world. (red. Arteaga A, Bustamante L, Vieira J) [on-line]. 2024. (ang.).

[KodyMuzeum-10] Mark HenryM.H. Sabaj Mark HenryM.H., Codes for Natural History Collections in Ichthyology and Herpetology, „Copeia”, 108 (3), 2020, s. 593–669, DOI: 10.1643/ASIHCODONS2020 (ang.).

[1]

[2]

[3]

[a]

[4]

[5]

[6]

[7]

[b]

[8]