Kolcokopacz

Kolcokopacz
	Clyomys
	O. Thomas, 1916
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
Nadrodzina	Octodontoidea
Rodzina	kolczakowate
Podrodzina	Euryzygomatomyinae
Rodzaj	kolcokopacz
	Typ nomenklatoryczny
	Echimys laticeps O. Thomas, 1909
Gatunki
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	2 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Kolcokopacz^[2] (Clyomys) – rodzaj ssaków z podrodziny Euryzygomatomyinae w obrębie rodziny kolczakowatych (Echimyidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w centralnej Brazylii i Paragwaju^[3]^[4]^[5].

Morfologia

Kolcokopacze są gryzoniami o średniej wielkości^[6], wyglądem zewnętrznym zbliżonych do myszowatych. Długość ciała (bez ogona) 150–295 mm, długość ogona 48–89 mm; masa ciała 100–350 g^[4]^[7]. Korpus kształtu szczurzego, średniej wielkości oczy. Ogon ma długość mniej więcej połowy wymiaru ciała. Przednie łapy mają 4 funkcjonalne palce, a tylne 5. Wzór zębowy: I ${\tfrac {1}{1}}$ C ${\tfrac {0}{0}}$ P ${\tfrac {1}{1}}$ M ${\tfrac {3}{3}}$ = 20^[4].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1916 roku angielski zoolog Oldfield Thomas na łamach The Annals and Magazine of Natural History^[1]. Na gatunek typowy Thomas wyznaczył (oryginalne oznaczenie) kolcokopacza szerokogłowego (C. laticeps).

Etymologia

Clyomys: gr. κλυω kluo ‘słyszeć, usłyszeć’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[8]^[1].

Podział systematyczny

Do rodzaju należy jeden współcześnie występujący gatunek^[9]^[7]^[3]^[2]:

Clyomys laticeps O. Thomas, 1909 – kolcokopacz szerokogłowy

Opisano również gatunek wymarły z holocenu Brazylii^[10]:

Clyomys riograndensis Hadler, Verzi, Vucetich, Ferigolo & Ribeiro, 2008

Przypisy

1 2 3 O. Thomas. Some Notes on the Echimyinæ. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 18 (105), s. 300, 1916. (ang.).
1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 294. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 572. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
1 2 3 P.-H. Fabre, J. Patton & Y. Leite: Family Echimyidae (Hutias, Coypu South and American Spiny-rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 599. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Clyomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-02-19].
↑ Subfamily Eumysopinae. Animal Diversity Web. [dostęp 2009-11-25]. (ang.).
1 2 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 367. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Z. Abramowiczówna (red.): Słownik grecko-polski. T. 2. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 678. (pol. • gr.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-18]. (ang.).
↑ P. Hadler, D.H. Verzi, M.G. Vucetich, J. Ferigolo & A. Ribeiro. Caviomorphs (Mammalia, Rodentia) from the Holocene of Rio Grande do Sul State, Brazil: Systematics and paleoenvironmental context. „Revista Brasileira de Paleontologia”. 11 (2), 2008. DOI: 10.4072/rbp.2008.2.03. (ang.).

[Thomas-1] 1 2 3 O. Thomas. Some Notes on the Echimyinæ. „The Annals and Magazine of Natural History”. Eight series. 18 (105), s. 300, 1916. (ang.).

[Cichocki&inni-2] 1 2 Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 294. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] 1 2 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 572. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Fabre&inni-4] 1 2 3 P.-H. Fabre, J. Patton & Y. Leite: Family Echimyidae (Hutias, Coypu South and American Spiny-rats). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 599. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Clyomys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-02-19].

[univmichmuszoo-6] Subfamily Eumysopinae. Animal Diversity Web. [dostęp 2009-11-25]. (ang.).

[amw-7] 1 2 Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 367. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Abramowiczówna-8] Z. Abramowiczówna (red.): Słownik grecko-polski. T. 2. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 678. (pol. • gr.).

[mdd-9] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-18]. (ang.).

[Hadler&inni-10] P. Hadler, D.H. Verzi, M.G. Vucetich, J. Ferigolo & A. Ribeiro. Caviomorphs (Mammalia, Rodentia) from the Holocene of Rio Grande do Sul State, Brazil: Systematics and paleoenvironmental context. „Revista Brasileira de Paleontologia”. 11 (2), 2008. DOI: 10.4072/rbp.2008.2.03. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]