Cmentarz żydowski w Mysłowicach
 nr rej. A/1488/24 z 21 listopada 2024[1] | |
.jpg) Fragment nekropolii (2024) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Stawowa |
| Typ cmentarza |
wyznaniowy |
| Wyznanie | |
| Stan cmentarza |
nieczynny |
| Powierzchnia cmentarza |
0,4 ha |
| Data otwarcia |
jesień 1864 |
| Data ostatniego pochówku |
przed 1964 |
Położenie na mapie Mysłowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°15′01,3″N 19°08′02,7″E/50,250361 19,134083 | |
Cmentarz żydowski w Mysłowicach – nieczynny cmentarz żydowski, założony w 1864 roku, zamknięty w 1963 roku; znajduje się w północnej części Mysłowic w dzielnicy Piasek. Cmentarz ma powierzchnię 0,4 ha. Zachowało się na nim około 100 nagrobków.
Historia
Na początku XVIII wieku mysłowiccy Żydzi postanowili zakupić teren pod budowę cmentarza w dzielnicy Kwiatczysko (dziś Piasek). Znajdował się po wschodniej stronie ulicy Stawowej – w tamtym czasie wąskiej ścieżki.
W roku 1864 powstała nowa część cmentarza, po zachodniej stronie ulicy Stawowej, gdzie znajduje się do dziś w niemal niezmienionej formie. Ówczesna ścieżka – dzisiejsza ul. Stawowa – stała się jednocześnie pasem oddzielającym stary cmentarz od nowego. Obok bramy, na której umieszczona jest gwiazda Dawida można zobaczyć fundamenty domu pogrzebowego, w którym odbywały się ostatnie ceremonie nad zmarłym. Wiosną i latem cmentarz jest całkowicie porośnięty bluszczem. Na teren cmentarza nie można wejść, ponieważ brama zamknięta jest na kłódkę.
Pod koniec lat 70. przy budowie bloków (ul. Stawowa 27, Boliny 16) i doprowadzaniu do nich kanalizacji wykopano mnóstwo grobowców, najczęściej z czarnego marmuru.
W październiku 2024 roku grupa nastolatków w wieku od 11 do 14 lat zdewastowała cmentarz, przewracając 60 macew, z których 20 uległo rozbiciu[2][3]. W listopadzie tego samego roku cmentarz został wpisany do rejestru zabytków[4].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Spis obiektów wpisanych do rejestru (tabela) (pol.) bip.katowice.wkz.gov.pl [dostęp 2024-12-07]
- ↑ Zdewastowali żydowski cmentarz. "To chłopcy w wieku od 11 do 14 lat" [online], TVN24, 30 października 2024 [dostęp 2025-01-31].
- ↑ Szymon Kwiatkowski, Dewastacja żydowskiego cmentarza w Mysłowicach – stanowcze działania władz miasta i plany monitoringu [online], Mysłowice Nasze Miasto, 2 listopada 2024 [dostęp 2025-01-31] (pol.).
- ↑ Szymon Kwiatkowski, Żydowski cmentarz w Mysłowicach pod ochroną – koniec dewastacji? Dariusz Wójtowicz: "Wreszcie odetchnąłem z ulgą" [online], Dziennik Zachodni, 30 listopada 2024 [dostęp 2025-01-31] (pol.).
Bibliografia
- Przemysław Burchard: Pamiątki i zabytki kultury żydowskiej w Polsce. Warszawa: 1990, s. 191.
- Cmentarz żydowski w Mysłowicach na portalu Wirtualny Sztetl
