Craniiformea

	Craniiformea
	Popov, Bassett, Holmer & Laurie, 1993
	Okres istnienia: kambr–dziś
	; Isocrania costata Sowerby, 1823
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Podkrólestwo	tkankowce właściwe
Typ	ramienionogi

Craniiformea – podtyp ramienionogów, którego przedstawiciele występują od kambru do dziś.

Charakterystyka

Craniiformea to ramienionogi o muszli zbudowanej z węglanu wapnia, w rozwoju osobniczym nie wykazujące na żadnym etapie obecności nóżki^[1], posiadające larwy lecytotroficzne^[2]. Układ pokarmowy z odbytem^[1].

Systematyka

Według obecnie przyjmowanej systematyki podtyp Craniiformea obejmuje jedną gromadę Craniata z trzema rzędami:

Craniopsida – muszla kalcytowa; wolnożyjące (kambr–sylur);
Craniida – muszla kalcytowa; organizmy przytwierdzające się do podłoża, skorupka brzuszna może być słabo zmineralizowana (ordowik–dziś);
Trimerellida – muszla aragonitowa; wolnożyjące (ordowik–sylur)^[1]^[3]^[4].

Według dawnej systematyki ramienionogów przedstawicieli Craniiformea zaliczano do bezzawiasowców (Inarticulata)^[5]^[6].

Galeria

Isocrania egnabergensis (Retzius, 1781), muszla kredowego ramienionoga z okolic Maastricht, widok zewnętrzny
Isocrania egnabergensis, wnętrze skorupki grzbietowej (widoczne odciski mięśniowe)
Isocrania egnabergensis, widok z boku
Ordowicka Petrocrania sp., dwa osobniki porastające muszlę innego ramienionoga
Nieoznaczone kraniidy (i mszywioły) porastające muszlę innego ramienionoga

Przypisy

1 2 3 AlwynA. Williams AlwynA. i inni, A supra-ordinal classification of the Brachiopoda, „Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B. Biological Sciences”, 351 (1344), 1997, s. 1171–1193, DOI: 10.1098/rstb.1996.0101 [dostęp 2025-01-07] .
↑ GaryG. Freeman GaryG., Earliest ontogeny of Early Palaeozoic Craniiformea: compelling evidence for lecithotrophy, „Lethaia”, 46 (4), 2013, s. 421–423, DOI: 10.1111/let.12038, ISSN 0024-1164 [dostęp 2025-01-07] (ang.).
↑ AlwynA. Williams AlwynA., Sandra J.S.J. Carslon Sandra J.S.J., C. Howard C.C.H.C. Brunton C. Howard C.C.H.C., Subphylum Craniiformea, [w:] RogerR. Kaesler (red.), Treatise on Invertebrate Paleontology, Part H: Brachiopoda (revised), 2000 .
↑ AlwynA. Williams AlwynA., Sandra J.S.J. Carslon Sandra J.S.J., C. Howard C.C.H.C. Brunton C. Howard C.C.H.C., Outline of suprafamilial classification and authorship, [w:] Treatise on Invertebrate Paleontology, Part H: Brachiopoda (revised), 2006, xl–xlvi .
↑ D.V.D.V. Ager D.V.D.V. i inni, Chapter 12 Brachiopoda, „Geological Society, London, Special Publications”, 2 (1), 1967, s. 397–421, DOI: 10.1144/GSL.SP.1967.002.01.30 [dostęp 2025-01-07] .
↑ Lars E.L.E. Holmer Lars E.L.E., Phylogeny and Classification: Linguliformea and Craniiformea, „The Paleontological Society Papers”, 7, 2001, s. 11–26, DOI: 10.1017/S1089332600000875, ISSN 1089-3326 [dostęp 2025-01-07] (ang.).

[:0-1] 1 2 3 AlwynA. Williams AlwynA. i inni, A supra-ordinal classification of the Brachiopoda, „Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series B. Biological Sciences”, 351 (1344), 1997, s. 1171–1193, DOI: 10.1098/rstb.1996.0101 [dostęp 2025-01-07] .

[2] GaryG. Freeman GaryG., Earliest ontogeny of Early Palaeozoic Craniiformea: compelling evidence for lecithotrophy, „Lethaia”, 46 (4), 2013, s. 421–423, DOI: 10.1111/let.12038, ISSN 0024-1164 [dostęp 2025-01-07] (ang.).

[3] AlwynA. Williams AlwynA., Sandra J.S.J. Carslon Sandra J.S.J., C. Howard C.C.H.C. Brunton C. Howard C.C.H.C., Subphylum Craniiformea, [w:] RogerR. Kaesler (red.), Treatise on Invertebrate Paleontology, Part H: Brachiopoda (revised), 2000 .

[4] AlwynA. Williams AlwynA., Sandra J.S.J. Carslon Sandra J.S.J., C. Howard C.C.H.C. Brunton C. Howard C.C.H.C., Outline of suprafamilial classification and authorship, [w:] Treatise on Invertebrate Paleontology, Part H: Brachiopoda (revised), 2006, xl–xlvi .

[5] D.V.D.V. Ager D.V.D.V. i inni, Chapter 12 Brachiopoda, „Geological Society, London, Special Publications”, 2 (1), 1967, s. 397–421, DOI: 10.1144/GSL.SP.1967.002.01.30 [dostęp 2025-01-07] .

[6] Lars E.L.E. Holmer Lars E.L.E., Phylogeny and Classification: Linguliformea and Craniiformea, „The Paleontological Society Papers”, 7, 2001, s. 11–26, DOI: 10.1017/S1089332600000875, ISSN 1089-3326 [dostęp 2025-01-07] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]