Craterellus
 Młode okazy pieprznika trąbkowego | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
lejkowiec |
| Nazwa systematyczna | |
| Craterellus Pers. Mycol. eur. 2: 4 (Erlanga, 1825)[1] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Craterellus cornucopioides (L.) Pers. | |
Craterellus Pers. (lejkowiec) – rodzaj grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[2].
Charakterystyka
Grzyby kantarelloidalne charakteryzujące się głównie brakiem ścisłego podziału między kapeluszem i trzonem oraz obecnością „fałszywych blaszek”[3]. Grzyby kapeluszowe o kapeluszu lejkowatym lub trąbkowym. Hymenofor blaszkowy mający postać niskich, zbiegających po trzonie listewek. Trzon zawsze pusty. Wysyp zarodników biały, ochrowy lub żółtawy. Zarodniki bezbarwne i gładkie. Naziemne grzyby mykoryzowe[4].
Monofiletyzm rodzaju został potwierdzony przez molekularne badanie filogenetyczne D. Hibbetta i in. w 2014 r. Gatunki Craterellus to grzyby ektomykoryzowe. Są dość popularnymi grzybami jadalnymi ze względu na swój smak, niektóre gatunki są też grzybami leczniczymi[3].
[
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji: Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].
[Józef Jundziłł]] w 1830 r. opisywał ten rodzaj pod polską nazwą stroczek, Feliks Berdau w 1889 r. nadał mu nazwę lejkowiec[5]. Wcześniejsze klasyfikacje wyróżniały w tym rodzaju wiele innych taksonów, obecnie przeniesionych do innych rodzajów. Do rodzaju Craterellus natomiast włączone zostały taksony z innych rodzajów (np. Cantharellus). Skutkowało to tym, że w rodzaju tym znalazły się gatunki o polskiej nazwie lejkowiec oraz pieprznik. W 2025 r. Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego zaktualizowała te nazwy[6].
- Actinodermium Nees 1816
- Fungoidaster P. Micheli 1729
- Pezicula Paulet 1791
- Sterbeeckia Dumort. 1822
- Trombetta Adans
Niektóre gatunki:
- Craterellus aureus Berk. & M.A. Curtis,
- Craterellus cornucopioides (L.) Pers. – lejkowiec dęty
- Craterellus flavobrunneus (R.H. Petersen) Eyssart. & Buyck
- Craterellus lutescens (Fr.) Fr. – lejkowiec brzoskwiniowonny
- Craterellus pallidus (Pers.) Ricken
- Craterellus peckii R.H. Petersen,
- Craterellus tubaeformis (Fr.) Quél. – lejkowiec trąbkowy
- Craterellus verrucosus Massee
Przypisy
- 1 2 Index Fungorum [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
- ↑ CABI databases [online] [dostęp 2020-11-21] (ang.).
- 1 2 Ishika Bera, Craterellus [online], FungalPedia [dostęp 2024-11-28] (ang.).
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 220, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 198, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ Rekomendacja nr 4 (2025) Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online], Komisja ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów, 23 stycznia 2025 (pol.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).