Zmróżka klejnotka
| Cryptocephalus chrysopus | |
| Gmelin, 1790 | |
 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
Cryptocephalinae |
| Plemię |
Cryptocephalini |
| Podplemię |
Cryptocephalina |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zmróżka klejnotka |
Zmróżka klejnotka[1] (Cryptocephalus chrysopus) – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Cryptocephalinae.
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy został naukowo opisany w 1790 roku przez Johanna Friedricha Gmelina[2].
Morfologia
Chrząszcz o krępym, walcowatym ciele długości od 2 do 2,5 mm. Głowa jest żółta z czarnymi: ciemieniem, krótką pręgą przez połowę czoła i parą kropek nad panewkami czułkowymi. Czułki mają nasadową połowę ubarwioną żółtawobrunatnie, zaś połowę wierzchołkową czarną. Przedplecze u samicy jest całkiem czarne, zaś u samca ma wąską, poprzeczną przepaskę żółtej barwy, biegnącą wzdłuż jego przedniej krawędzi. Powierzchnię przedplecza pokrywa niewyraźne punktowanie. Ubarwienie pokryw jest czarne z żółtymi wierzchołkami, natomiast bez jasnej plamy między tarczką i guzami barkowymi. Na powierzchni pokryw występują dość głębokie punkty, układające się w regularne rządki. Genitalia samca mają wierzchołek płytki grzbietowej prącia przedłużony w długi i bocznie spłaszczony wyrostek. Kolor odnóży jest ciemnożółty[3].
Ekologia i występowanie
Owad ten zasiedla zarośla, skraje lasów, stanowiska kserotermiczne, polany i ogrody. Owady dorosłe aktywne są od maja do lipca[4][1]. Roślinami żywicielskimi larw są wierzby[3][1], dęby i róże[1], natomiast osobniki dorosłe żerują na kwiatach głogów i tarnin[4].
Gatunek zachoniopalearktyczny. W Europie znany jest z Hiszpanii, Francji, Luksemburga, Belgii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, San Marino, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Mołdawii, Słowenii, Bułgarii, Serbii, Czarnogóry, Grecji i Rosji. Poza tym występuje na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej[2]. W Polsce stwierdzony został na nielicznych, rozproszonych stanowiskach[4].
Przypisy
- 1 2 3 4 Cryptocephalus chrysopus – Zmróżka klejnotka. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2025-05-16].
- 1 2 Cryptocephalus (Burlinius) chrysopus Gmelin, 1790. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-12-07].
- 1 2 Andrzej Warchałowski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 94 Stonkowate - Chrysomelidae. Część ogólna i podrodziny Donaciinae, Orsodacninae, Criocerinae, Clytrinae, Cryptocephalinae, Lamprosomatidae, Eumolpinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1971.
- 1 2 3 B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1990.