Crystal Palace F.C.

piłka nożna
Crystal Palace F.C.
Ilustracja
Pełna nazwa

Crystal Palace Football Club

Przydomek

The Eagles (Orły)

Data założenia

10 września 1905

Liga

Premier League

Państwo

 Wielka Brytania

Stadion

Selhurst Park
Londyn

Właściciel

Steve Parish, David S. Blitzer, Joshua Harris

Prezes

Steve Parish

Trener

Oliver Glasner

Asystent trenera

Patrick McCarthy
Michael Angerschmid
Ronald Brunmayr
Emanuel Pogatetz

Stroje
domowe
Stroje
wyjazdowe
Trzeci
strój
Strona internetowa

Crystal Palace Football Clubangielski klub piłkarski założony w Londynie w 1905 roku, występujący obecnie w Premier League. Zdobywca Pucharu Anglii w sezonie 2024/2025[1].

Historia

Crystal Palace został założony w 1905 roku w południowym Londynie. Swoje pierwsze spotkanie drużyna rozegrała 2 września 1905 roku z rezerwami Southampton w ramach Southern League Division Two. W 1924 roku Palace przenieśli się na stadion Selhurst Park, gdzie rozgrywają swoje mecze do dziś. Pierwszy mecz na tym stadionie rozegrany został 30 sierpnia, a rywalem był zespół Sheffield Wednesday.

W 1969 roku drużyna zajęła 2. miejsce w Division Two, uzyskując pierwszy raz w historii awans do najwyższej klasy rozgrywkowej w Anglii, gdzie spędziła następne 4 sezony. Inauguracyjny sezon w pierwszej lidze Palace zakończyli na ostatnim bezpiecznym 20. miejscu. W 1973 roku drużyna zajęła 21. miejsce spadając z ligi. W tym roku po raz pierwszy w herbie klubu pojawił się orzeł, który stał się w późniejszych latach jednym z najważniejszych symboli Palace. W kolejnym sezonie drużyna zaliczyła kolejny spadek do Division Three. W 1977 roku managerem został mianowany Terry Venables, który przez dwa lata wywalczył dwa kolejne awanse, wprowadzając Palace z powrotem do pierwszej ligi. W pierwszym sezonie po powrocie drużyna zajęła 13. miejsce. Natomiast w sezonie 1980/81 zespół znów spadł do Division Two.

Po 8 sezonach w Division Two Steve Coppell wprowadził Palace na najwyższy poziom rozgrywek, wygrywając w 1989 roku 3-0 baraż z drużyną Blackburn Rovers. W 1990 roku drużyna awansowała po raz pierwszy w historii do finału pucharu Anglii. Pierwsze spotkanie z Manchesterem United na Wembley zakończyło się wynikiem 3:3. W powtórzonym spotkaniu Palace przegrali 0:1. W sezonie 1990/91 drużyna zajęła 3. miejsce w pierwszej lidze, co było najlepszym osiągnięciem w historii Crystal Palace. W tym sezonie piłkarze Orłów wrócili także na Wembley, gdzie pokonali Everton, zdobywając Zenith Data Systems Cup. Po sezonie 1992/93 zespół spadł z nowo powstałej Premier League, aby po roku do niej powrócić, wygrywając tytuł First Division. Sezon 1994/95 Palace ukończyli na 19. miejscu, które oznaczało spadek z Premier League. Rok 1997 przyniósł kolejny awans do najwyższej klasy rozgrywkowej po wygraniu na Wembley finału baraży z Sheffield United 1:0. Pomimo wzmocnienia drużyny takimi piłkarzami jak Attilio Lombardo i Tomas Brolin drużyna zajęła ostatnie miejsce w Premier League. Na końcu tego sezonu drużyna zaliczyła jedyny w historii start w europejskich pucharach, przegrywając dwa razy 0:2 z tureckim zespołem Samsunspor w trzeciej rundzie Pucharu Intertoto. Sezon Crystal Palace zakończyli z poważnymi problemami finansowymi i weszli na dwa lata pod zarząd administracyjny. W lipcu 2000 roku nowym właścicielem klubu został Simon Jordan, wyprowadzając Palace z zarządu administracyjnego.

W 2004 roku drużyna awansowała do finału baraży o Premier League, gdzie na stadionie Millenium w Cardiff pokonała 1:0 West Ham United. Pobyt w Premier League zakończył się znowu po roku. Od sezonu 2005/06 drużyna nieprzerwanie występuje na drugim stopniu rozgrywek. W 2006 i 2008 roku Palace zakwalifikowali się do baraży o Premier League, jednak w półfinałach przegrali odpowiednio z Watford w 2006 roku i z Bristol City w 2008. W sezonie 2009/2010 do klubu ponownie wszedł pod zarząd administracyjny. W połowie rozgrywek drużynie odjęto 10 punktów, co zmusiło Palace do heroicznej walki o utrzymanie do ostatniej kolejki, gdzie w decydującym starciu na stadionie Hillsborough z ekipą Sheffield Wednesday zremisowali 2:2 zapewniając sobie utrzymanie po bramkach Alana Lee i Darrena Ambrose’a. W lecie 2010 klubowi groziła likwidacja. Został on jednak przejęty przez konsorcjum CPFC2010, co pozwoliło Palace przetrwać. W sezonie 2011/2012 Orły po zwycięstwie 2:1 nad Manchesterem United na Old Trafford awansowały do półfinału Carling Cup, gdzie jednak musiały uznać wyższość Cardiff City po rzutach karnych. Sezon ten drużyna zakończyła na bezpiecznym 17. miejscu w tabeli.

27 maja 2013 roku drużyna awansowała do Premier League, po wygraniu 1:0 w finale play-off z Watford. Bramkę na wagę awansu zdobył w 115. minucie spotkania Kevin Phillips z rzutu karnego[2]. 3 stycznia 2015 r. trenerem Crystal Palace został Alan Pardew[3].

Sukcesy

Rekordy klubowe

  • Najwięcej meczów: Jim Cannon, 571 (1972-1988)
  • Najwięcej goli w lidze: Peter Simpson, 153 (1930-36)
  • Najwyższa frekwencja w historii: 51,482 z Burnley, 11 maja 1979 (Division 2)
  • Najwyższe miejsce w historii na koniec sezonu: 3 w Division 1 (obecna Premier League), sezon 1990/91
  • Najwyższe zwycięstwo w lidze: 9-0 z Barrow, 10 października 1959 (Division 4)
  • Najwyższa porażka w lidze: 0-9 z Liverpoolem, 12 września 1989 (Division 1)
  • Najwyższy transfer do klubu: Yohan Cabaye za £12m z Paris Saint-Germain
  • Najwyższy transfer z klubu: Wilfried Zaha za £10m do Manchester United

Stadion

  • Nazwa: Selhurst Park
  • Pojemność: 26,309
  • Inauguracja: 1924
  • Wymiary boiska: 99 × 67 m

Trenerzy

  • Jack Robson (1905–1907)
  • Edmund Goodman (1907–1925)
  • Alec Maley (1925–1927)
  • Fred Mavin (1927–1930)
  • Jack Tresadern (1930–1935)
  • Tom Bromilow (1935–1936)
  • R. S Moyes (1936)
  • Tom Bromilow (1937–1939)
  • George Irwin (1939–1947)
  • Jack Butler (1947–1949)
  • Ronnie Rooke (1949–1950)
  • Fred Dawes i Charlie Slade (1950–1951)
  • Laurie Scott (1951–1954)
  • Cyril Spiers (1954–1958)
  • George Smith (1958–1960)
  • Arthur Rowe (1960–1962)
  • Dick Graham (1962–1966)
  • Arthur Rowe (1966)
  • Bert Head (1966–1973)
  • Malcolm Allison (1973–1976)
  • Terry Venables (1976–1980)
  • Ernie Walley (1980)
  • Malcolm Allison (1980–1981)
  • Dario Gradi (1981)
  • Steve Kember (1981–1982)
  • Alan Mullery (1982–1984)
  • Steve Coppell (1984–1993)
 

Obecny sztab szkoleniowy

  • Menedżer – Oliver Glasner
  • Asystent menedżera – Osian Roberts
  • Trener bramkarzy – Dean Kiely
  • Lekarz – Bill Jasper
  • Fizjoterapeuta – Alex Manos
  • Asystent fizjoterapeuty – John Stannard
  • Trener przygotowania kondycyjnego – Scott Guyett

Obecny skład

Stan na 27 września 2023[4].
Nr Poz. Piłkarz
1 BR Anglia Dean Henderson
2 OB Anglia Joel Ward (kapitan)
3 OB Anglia Tyrick Mitchell
4 OB Anglia Rob Holding
5 OB Francja Maxence Lacroix
6 OB Anglia Marc Guéhi
7 PO Senegal Ismaïla Sarr
8 PO Kolumbia Jefferson Lerma
9 NA Anglia Eddie Nketiah
10 PO Anglia Eberechi Eze
11 NA Brazylia Matheus França
12 OB Kolumbia Daniel Muñoz
14 NA Francja Jean-Philippe Mateta
15 PO Ghana Jeff Schlupp
Nr Poz. Piłkarz
17 OB Anglia Nathaniel Clyne
18 PO Japonia Daichi Kamada
19 PO Anglia Will Hughes
20 PO Anglia Adam Wharton
26 OB Stany Zjednoczone Chris Richards
28 PO Mali Cheick Doucouré
31 BR Anglia Remi Matthews
34 OB Maroko Chadi Riad
42 PO Anglia Kaden Rodney
46 NA Irlandia Franco Umeh-Chibueze
55 PO Irlandia Północna Justin Devenny
64 PO Anglia Asher Agbinone
OB Anglia Trevoh Chalobah (wypożyczony z Chelsea)
BR Stany Zjednoczone Matt Turner (wypożyczony z Nottingham Forest)

Piłkarze na wypożyczeniu

Nr Poz. Piłkarz
22 NA Francja Odsonne Édouard (w Leicester City do 30 czerwca 2025)
23 PO Anglia Malcolm Ebiowei (w Oxford United do 30 czerwca 2025)
29 PO Francja Naouirou Ahamada (w Rennes do 30 czerwca 2025)
41 BR Anglia Joe Whitworth (w Exeter City do 30 czerwca 2025)
Nr Poz. Piłkarz
48 NA Anglia Luke Plange (w HJK do 31 grudnia 2024)
49 PO Anglia Jesurun Rak-Sakyi (w Sheffield United do 30 czerwca 2025)
52 PO Anglia David Ozoh (w Derby County do 30 czerwca 2025)

Piłkarz roku

Od 1972 roku klub prowadzi plebiscyt na najlepszego piłkarza sezonu. Pierwszym triumfatorem był John McCormick[5].

Sezon Zwycięzca
1971/72Szkocja John McCormick
1971/73Szkocja Tony Taylor
1973/74Anglia Peter Taylor
1974/75Anglia Derek Jeffries
1975/76Anglia Peter Taylor
1976/77Anglia Kenny Sansom
1977/78Szkocja Jim Cannon
1978/79Anglia Kenny Sansom
1979/80Anglia Paul Hinshelwood
1980/81Anglia Paul Hinshelwood
1981/82Anglia Paul Barron
1982/83Irlandia Jerry Murphy
1983/84Anglia Billy Gilbert
1984/85Szkocja Jim Cannon
1985/86Szkocja George Wood
Sezon Zwycięzca
1986/87Szkocja Jim Cannon
1987/88Anglia Geoff Thomas
1988/89Anglia Ian Wright
1989/90Anglia Mark Bright
1990/91Anglia Geoff Thomas
1991/92Irlandia Eddie McGoldrick
1992/93Anglia Andy Thorn
1993/94Walia Chris Coleman
1994/95Anglia Richard Shaw
1995/96Anglia Andy Roberts
1996/97Szkocja David Hopkin
1997/98Anglia Marc Edworthy
1998/99Anglia Hayden Mullins
1999/00Anglia Andy Linighan
2000/01 Fan Zhiyi
Sezon Zwycięzca
2001/02Szkocja Dougie Freedman
2002/03Anglia Hayden Mullins
2003/04Anglia Andrew Johnson
2004/05Anglia Andrew Johnson
2005/06Barbados Emmerson Boyce
2006/07Gujana Leon Cort
2007/08Argentyna Julián Speroni
2008/09Argentyna Julián Speroni
2009/10Argentyna Julián Speroni
2010/11Anglia Nathaniel Clyne
2011/12Norwegia Jonathan Parr
2012/13Australia Mile Jedinak
2013/14Argentyna Julián Speroni
2014/15Anglia Scott Dann
2015/16Anglia Wilfried Zaha
Sezon Zwycięzca
2016/17Anglia Wilfried Zaha
2017/18Anglia Wilfried Zaha
2018/19Anglia Aaron Wan-Bissaka
2019/20Ghana Jordan Ayew
2020/21Hiszpania Vicente Guaita

Kibice

Najzagorzalsi fani Crystal Palace zajmują dolne sektory trybuny Holmesdale Stand. Za największych rywali kibice Palace uważają Brighton & Hove Albion. Mecze między tymi drużynami znane są jako M23/A23 derby. Nazwa pochodzi od autostrady łączącej południowy Londyn z Brighton. W dalszej kolejności do największych rywali zaliczają się Millwall i Charlton Athletic[6].

Europejskie puchary

Legenda do wszystkich tabel:

  • Q – runda eliminacyjna, 1/16, 1/8, 1/4, 1/2 – odpowiednia faza rozgrywek, Grupa – runda grupowa, 1r gr – pierwsza runda grupowa, 2r gr – druga runda grupowa, F – finał, R – runda, PO – play-off
  • k. – rzuty karne, los. – losowanie, Dogr. – dogrywka, w. – zasada bramek strzelonych na wyjeździe
Sezon Rozgrywki Runda Klub Dom Wyjazd Ogólnie
1998 Puchar Intertoto 3R Turcja Samsunspor 0–2 0–2 0–4
2025/26 Liga Europy Faza ligowa – (D)
– (W)
– (D)
– (W)
– (D)
– (W)
– (D)
– (W)

Przypisy

  1. Crystal Palace z pierwszym trofeum w swojej historii! "Orły" zadebiutują w europejskich pucharach [online], 17 maja 2025 [dostęp 2025-05-17].
  2. Championship: Crystal Palace promoted after Wembley win over Watford. Sky Sports. [dostęp 2013-06-01]. (ang.).
  3. Palace Confirm Pardew Appointment. cpfc.co.uk. [dostęp 2015-01-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 stycznia 2015)]. (ang.).
  4. Skład drużyny na oficjalnej stronie klubu (ang.). [dostęp 28 listopada 2020]
  5. Players of the Year. Holmesdale. [dostęp 2013-06-13]. (ang.).
  6. The Results of the Largest ever Survey into Club Rivalries. The Football Fans Census. [dostęp 2013-06-14]. (ang.).

Bibliografia