Dębogórze (wieś)

Dębogórze
wieś
Ilustracja
Leśniczówka Zaklęty Zamek
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

pucki

Gmina

Kosakowo

Liczba ludności (2022)

2456[1]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

81-198, 84-230 (Dębogórze-Wybudowanie)[2]

Tablice rejestracyjne

GPU

SIMC

0164115

Położenie na mapie gminy Kosakowo
Mapa konturowa gminy Kosakowo, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dębogórze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Dębogórze”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dębogórze”
Położenie na mapie powiatu puckiego
Mapa konturowa powiatu puckiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Dębogórze”
Ziemia54°35′28″N 18°27′30″E/54,591111 18,458333[3]
Strona internetowa

Dębogórze (kaszb. Dãbògòrzé) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie puckim, w gminie Kosakowo.

Wieś pierwszy raz wzmiankowana w 1210 roku, gdy Zwinisława, żona księcia gdańskiego Mestwina I, podarowała ją norbertankom z Żukowa. To nadanie zostało zmienione na rzecz oliwskich cystersów przez jej syna Świętopełka II w roku 1224 i zostało ostatecznie potwierdzone w roku 1316, kończąc prawie stuletni spór między klasztorami.[4]

Zakonnicy dokonali podziału miejscowości na 2 części. Z jednej, mniejszej utworzyli folwark (dzisiejszy Suchy Dwór), drugą, ponaddwukrotnie większą wydzierżawili samodzielnym rolnikom, tworząc podwaliny pod późniejszą wieś gburską[5].

U schyłku XIX w folwark miał 41 włók (blisko 700 ha) ziemi ornej, z kolei wieś właściwa miała tej ziemi ok 1,5 tys ha i składała się w głównej części z 18 zagród gburskich.[6] Mianem gbura określano m.in na Kaszubach zasobnego rolnika. Słowo to pochodzi z języka niemieckiego i jako ciekawostkę można dodać, że ma wspólny źródłosłów z południowoafrykańskim określeniem Burowie, dotyczącym niderlandzkich osadników na tym terenie.

W roku 1843 urodził się w Dębogórzu (wg metryki), a dokładnie w majątku Suchy Dwór, współtwórca Hakaty, niemiecki ziemianin i polityk Heinrich von Tiedemann[7]

Z Dębogórza pochodzi również urodzony tu w roku 1872 Jan Radtke, pierwszy wójt Gdyni po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

Na koniec 1892 r. wieś zamieszkiwało 516 Kaszubów katolików i 18 Niemców ewangelików[8]

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dębogórze, po jej zniesieniu w gromadzie Kosakowo. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Około 2 km na południowy zachód od głównej części wsi leży jej część Dębogórze-Wybudowanie.

Nazwa miejscowości

Do 1867 roku jako Dembogorsz i Dębowa Góra[9]. W 1868 pruska administracja dokonała zniemczenia nazwy wprowadzając bezpośrednie tłumaczenie rodzimej nazwy na język niem. Eichenberg. Nazwa Dembogorsch utrzymała się jedynie jako oficjalna nazwa pobliskiego folwarku, z dawien dawna zwanego przez Kaszubów Sëchi Dwór (Suchy Dwór). Wynikało to z faktu, że jego właściciel sprzeciwił się tej zmianie.[10] W czasie niemieckiej okupacji zastąpiono ją nazwą Gotenhof, czyli Dwór Gotów.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 224, 225 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 23501
  4. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl, s. 23 [dostęp 2025-04-08].
  5. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl [dostęp 2025-04-10].
  6. ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Tom II - wynik wyszukiwania - DIR [online], dir.icm.edu.pl, s. 23 [dostęp 2025-04-10].
  7. ↑ Rudolf Vierhaus, Thies - Zymalkowski, Walter de Gruyter, 3 maja 2011, s. 37, ISBN 978-3-11-096381-6 [dostęp 2025-04-11] (niem.).
  8. ↑ Stefan Ramułt, Statystyka ludności kaszubskiej, Akademia Umiejȩtności, 1899 [dostęp 2025-04-07], strona 45.
  9. ↑ Westpreußisches Ortsverzeichnis. [dostęp 2020-02-01]. (niem.).
  10. ↑ Stefan Ramułt, Statystyka ludności kaszubskiej, Akademia Umiejȩtności, 1899 [dostęp 2025-04-07], strona 50/51.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.