Dalewice

Dalewice
wieś
Ilustracja
Kaplica Nawiedzenia i Zwiastowania NMP
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

proszowicki

Gmina

Koniusza

Liczba ludności (2022)

307[1]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-104[2]

Tablice rejestracyjne

KPR

SIMC

0322910

Położenie na mapie gminy Koniusza
Mapa konturowa gminy Koniusza, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Dalewice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Dalewice”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dalewice”
Położenie na mapie powiatu proszowickiego
Mapa konturowa powiatu proszowickiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dalewice”
Ziemia50°13′43″N 20°14′05″E/50,228611 20,234722[3]

Dalewice – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie proszowickim, w gminie Koniusza[4][5].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Dalewice[4][5]
SIMCNazwaRodzaj
0322927Bykowiecczęść wsi
0322933Studzienkiczęść wsi
0322940Zabagnieczęść wsi

Historia i opis wsi

Przez wieś przepływa rzeka Ścieklec, będąca lewym dopływem Szreniawy.

W XIV wieku wieś należała do Gniewosza z Dalewic[6].
W XIV/XV wieku włość Strzegomitów. W roku 1414 zakupiona za 1200 grzywien przez Jagiełłę od Gniewosza z Dalewic i nadana katedrze krakowskiej. W II połowie XV wieku część Dalewic posiadał Rafał Ryterski z Błogocic.

Wzniesiona we wsi kaplica drewniana, spłonęła w 1565. W 1652 roku cieśla Krzysztof Posnewski wybudował nową, również drewnianą, która istnieje do dziś[7]. Wnętrze ozdobione jest polichromią późnorenesansową, ołtarze barokowe, chór murowany późnobarokowy.

W 1784 majątek ziemski Dalowice posiadał Wojciech Mieroszowski[8].

Dalewice leżą na trasie kościuszkowskiej – w roku 1794 przechodziły przez wieś wojska polskie dowodzone przez Tadeusza Kościuszkę, kierując się w stronę Racławic, gdzie 4 kwietnia 1794 doszło do słynnej bitwy pod Racławicami[9].

W czasie okupacji niemieckiej, w miejscowym dworze, w 1944 roku znajdował się niemiecki Stützpunkt. Współwłaścicielami dworu byli Marian i Aniela Starosta. Do Dalewic Niemcy przybyli 6 sierpnia 1944 roku. Mieszkańcy Dalewic i okolic byli zmuszeni do kopania niemieckich okopów oraz rowów przeciwczołgowych o szerokości i głębokości 6 metrów, o długości kilku kilometrów[10]. Za odmowę ich kopania, jesienią 1944 roku zastrzelono Katarzynę i Jana Herodów, małżeństwo Świadków Jehowy z Racławic[11][12].

Zabytki

Obiekty wpisane do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[13].

Przypisy

  1. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 203 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21276
  4. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. 1 2 GUS. Rejestr TERYT
  6. ↑ Anna Klubówna, Królowa Jadwiga. Opowieści o czasach i ludziach, wyd. 3, Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1986, ISBN 83-205-3691-X.
  7. ↑ Krasnowolski 2013 ↓, s. 38.
  8. ↑ Czaykowski 2006 ↓, s. 1.
  9. ↑ Nadzieja 1988 ↓, s. 58.
  10. ↑ Internetowy Kurier Proszowicki, Stützpunkt w Dalewicach - budowa niemieckich umocnień [online], 24ikp.pl, 19 września 2011 [dostęp 2022-02-25].
  11. ↑
  12. ↑ Koniec hitlerowskiego oprawcy, „Dziennik Polski”, dziennikpolski24.pl, 4 grudnia 2010 [dostęp 2022-02-03].
  13. ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].

Bibliografia

  • Franciszek Czaykowski: Regestr diecezjów Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784. Warszawa: 2006. ISBN 83-7181-333-3.
  • Bogusław Krasnowolski: Leksykon zabytków architektury Małopolski. Kraków: Arkady, 2013. ISBN 978-83-2134744-8.
  • Jadwiga Nadzieja: Od jakobina do księcia namiestnika. Katowice: 1988. ISBN 83-216-0682-2.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.