Depressaria pimpinellae
| Depressaria pimpinellae | |||
| Zeller, 1839 | |||
 Imago, rycina | |||
 Gąsienica, rycina | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Infrarząd | |||
| Nadrodzina |
Gelechioidea | ||
| Rodzina | |||
| Podrodzina |
Depressariinae | ||
| Plemię |
Depressariini | ||
| Rodzaj |
Depressaria | ||
| Gatunek |
Depressaria pimpinellae | ||
| Synonimy | |||
| |||
Depressaria pimpinellae – gatunek motyli z rodziny Elachistidae i podrodziny Depressariinae. Zamieszkuje Europę oraz Azję Zachodnią i Północną. Gąsienice żerują na biedrzeńcach.
Taksonomia
Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1839 roku przez Philippa Christopha Zellera[1].
Morfologia
_(28045227180).jpg)
Motyl osiągający od 16 do 22 mm rozpiętości skrzydeł[2]. Głowa ma czerwonobrunatne, silnie dogrzbietowo odgięte głaszczki wargowe. Ubarwienie tułowia jest żółtawe, jaśniejsze od przedniego skrzydła. Wierzch przedniego skrzydła ma tło czerwonobrunatne, ciemniejsze niż u płożka obłączkowiaczka, o czerwonawym polu przy krawędzi z roztartym brzegiem wewnętrznym. Na tle tym występuje białe przyprószenie, w części pośrodkowej czarne kreskowanie i nakrapianie, a wzdłuż zewnętrznej krawędzi ciemne, zwykle wyraźne plamki. Skrzydło tylne ma rozjaśnioną nasadę[3].
Genitalia samca mają szeroki żłobek na grzbietowym brzegu walwy, lekko wydłużony i ostro zakończony kukulus, wąski sakulus, zaokrąglony u szczytu i słabo rozwinięty klasper, dobrze wykształcony i długi klawus, przewężone u zewnętrznego końca łożysko edeagusa, a sam edeagus zagięty i opatrzony słabo rozszerzonym cekum. Genitalia samicy odznaczają się kielichowatą pochwą, bardzo mocno rozdętym przewodem torebki kopulacyjnej oraz dość małym i nieregularnym jej znamieniem[3].
Gąsienica ma czarną głowę, a resztę ciała szarozieloną z czarnymi, biało obrzeżonymi brodawkami[3].
Ekologia i występowanie
Żerujące gąsienice obserwuje się współcześnie od maja do sierpnia[2][4] lub początku września i możliwe, że w części zasięgu motyl ten wydaje dwa pokolenia w ciągu roku[4]. Są one monofagicznymi fitofagami biedrzeńców z rodziny selerowatych; wśród ich roślin pokarmowych wymieniane są tylko biedrzeniec mniejszy i biedrzeniec wielki[4][2][5][6]. Wiosną larwy są foliofagiczne i żerują na liściach odziomkowych, oplatając je uprzednio i w ten sposób kryjąc się przed zagrożeniami. Latem żerują wyłącznie na kwiatostanie, oplatając baldach, który z czasem wypełnia się odchodami i często ulega ostatecznie deformacji[4][5]. Zimujące pokolenie motyli dorosłych obserwuje się od września do kwietnia[2].
Gatunek palearktyczny, znany z Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Słowenii, europejskiej i syberyjskiej części Rosji oraz anatolijskiej części Turcji[7].
Przypisy
- ↑ P.C. Zeller, Versuch einer naturgemäßen Eintheilung der Schaben, „Isis von Oken”, 3, 1839, Leipzig: Brockhaus, 1839, s. 167-220.
- 1 2 3 4 Krzysztof Jonko: Depressaria (Depressaria) pimpinellae Zeller, 1839. [w:] Lepidoptera Mundi [on-line]. [dostęp 2024-07-17].
- 1 2 3 Sergiusz Toll: Klucze do oznaczania owadów Polski, Część XXVII Motyle – Lepidoptera z. 35, Oecophoridae. Wrocław: PWN, Polski Związek Entomologiczny, 1964.
- 1 2 3 4 Tomasz Blaik i inni, Badania nad Depressariidae (Lepidoptera) Polski. I. Nowe dane o rozmieszczeniu i bionomii. Uwagi o hodowli Semioscopis strigulana (Denis & Schiffermüller, 1775), „Rocznik Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu”, 25, 2019, s. 1-28 [dostęp 2024-07-20].
- 1 2 W.N. Ellis: Depressaria pimpinellae Zeller, 1839. [w:] Plant Parasites of Europe [on-line]. [dostęp 2024-07-20].
- ↑ Depressaria Haworth, 1811. [w:] Funet.fi [on-line]. [dostęp 2024-07-20].
- ↑ Depressaria pimpinellae Zeller, 1839. [w:] Lepiforum [on-line]. [dostęp 2024-07-20].