Dominik Horodyński

Dominik Zbigniew Horodyński

Data i miejsce urodzenia	24 lipca 1919 Zbydniów
Data i miejsce śmierci	27 sierpnia 2008 Warszawa
poseł na Sejm PRL I kadencji (1952–1956)
Okres	od 20 listopada 1952 do 20 listopada 1956
Przynależność polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Odznaczenia

Dominik Zbigniew Horodyński herbu Korczak, ps. „Wileński” (ur. 24 lipca 1919 w Zbydniowie, zm. 27 sierpnia 2008 w Warszawie) – oficer Armii Krajowej, dziennikarz, publicysta, działacz społeczny i polityczny.

Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Był wnukiem Zbigniewa Leona Horodyńskiego (1851–1930), synem Zbigniewa Bogusława (1887–1943) i Zofii z domu Giecewicz (1892–1943), bratem Zbigniewa (1921–1944) , Andrzeja (1923–1944) i Anny (1929–1943). Uczył się w Państwowym Gimnazjum im. Zygmunta Augusta w Wilnie. W 1937 zdał egzamin dojrzałości. Po zdaniu matury zapisał się na wydział prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Naukę przerwał wybuch II wojny^[1].

Pierwsze miesiące okupacji spędził w Zbydniowie. W styczniu 1940 wstąpił do Związku Walki Zbrojnej, a po zmianie organizacyjnej, Armii Krajowej. Jesienią 1940 wyjechał do Warszawy. W listopadzie 1941 roku z ramienia Wydzielonej Organizacji Dywersyjnej Komendy Głównej AK został skierowany na wyjazd rozpoznawczy do Wilna i Mińska. Wiosną 1942 roku trafił na kurs Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty ZWZ AK. Po skończeniu podchorążówki, wiosną 1943 roku został skierowany do Uderzeniowych Batalionów Kadrowych AK. W tym czasie posługiwał się pseudonimem „Wileński” oraz „Karol”. W sierpniu 1943 roku dowiedział się o zbrodni dokonanej przez Niemców na swojej rodzinie podczas masakry uczestników wesela 24 czerwca 1943 w rodzinnym majątku w Zbydniowie. Zginęli m.in. jego rodzice i siostra, (później brat Zbigniew dokonał egzekucji zleceniodawcy egzekucji, Martina Fuldnera)^[1].

W styczniu 1944 podjął próbę przedostania się do oddziałów polskich na Bliskim Wschodzie. Wraz z dwoma innymi ludźmi przekroczył granicę w Bieszczadach. Zostali jednak zatrzymani przez węgierskich żołnierzy. Uznano ich za szpiegów i osadzono w więzieniu w Użhorodzie, później w Koszycach i Budapeszcie w więzieniu dla więźniów politycznych. Po śledztwie w którym brali udział gestapowcy, w połowie marca odczytano im wyrok: przekazanie Niemcom. Jednak zamiast przekazania gestapowcom, więźniowie zostali zwolnieni i zawiezieni do urzędnika węgierskiego, który przeprosił za wszelkie przykrości, jakie ich spotkały. Po kilku dniach wyruszył w powrotną drogę do okupowanej Polski. Zaraz po powrocie nawiązał kontakt z ppłk. Janem Mazurkiewiczem „Radosławem”, który objął kierownictwo Kedywu po gen. Emilu Fieldorfie ps. „Nil”. Posługiwał się nowymi nazwiskami: Józef Binkiewicz i Karol Zieliński^[1][2][3].

Należał do Konfederacji Narodu. Był podporucznikiem Armii Krajowej, żołnierzem Kedywu, uczestnikiem powstania warszawskiego. Był adiutantem dowódcy Zgrupowania „Radosław”, ppłk. Jana Mazurkiewicza^[1].

Po upadku Powstania Warszawskiego jego odział podjął decyzję o przebiciu się z Puszczy Kampinoskiej. Doprowadziło to do zagłady oddziału, jemu udało się jednak, jako jednemu z nielicznych, uratować. Zdobył dokumenty na nowe nazwisko i udał się do Krakowa^[1].

W okresie PRL pracował jako dziennikarz, publicysta, działacz polityczny. Jako bezpartyjny pełnił mandat posła na Sejm PRL I kadencji (1952–1956) z okręgu nr 57 Częstochowa. Jako reprezentant posłów "bezpartyjnych" wszedł 6 marca 1953 w skład Ogólnonarodowego Komitetu Uczczenia Pamięci Józefa Stalina^[4]. Działał w Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Społecznym. Zasiadał w zarządzie Stowarzyszenia „Pax”. Jako członek Komitetu Intelektualistów i Działaczy Katolickich, podpisał list 6 listopada 1950 przesłany do francuskich intelektualistów i wyrażający solidarność i propozycję współpracy^[5]. W 1952 był jednym z delegatów na Kongres Narodów w Obronie Pokoju. Publikował w piśmie „Dziś i Jutro”. Od 1967 do 1973 był wieloletnim korespondentem radia i telewizji w Rzymie. Od 1973 do 1981 był redaktorem naczelnym tygodnika „Kultura”^[6].

Zmarł 27 sierpnia 2008. Został pochowany w kaplicy rodzinnej na cmentarzu w Zaleszanach^[6].

Jego żoną była Teresa z domu Ledóchowska (ur. 1920), z którą miał córki Olgę i Annę (ur. 1955)^[7].

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (uchwałą Rady Państwa z 20 lipca 1954, za zasługi w pracy społecznej)^[8]
• Złoty Krzyż Zasługi (postanowieniem prezydenta Bolesława Bieruta z 22 lipca 1952, na wniosek Polskiego Komitetu Obrońców Pokoju za zasługi w pracy społecznej)^[9]

• Dominik Horodyński. bs.sejm.gov.pl. [dostęp 2018-02-27].
• Dominik Horodyński. stalowka.net. [dostęp 2018-02-27].
• Dominik Horodyński. 1944.pl. [dostęp 2018-02-27].
• Dominik Horodyński. sejm-wielki.pl. [dostęp 2018-02-27].
• Zmarł Dominik Horodyński, b. naczelny "Kultury". wp.pl. [dostęp 2018-02-27].