Erysiphe betae
 Bazydiospory | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Erysiphe betae |
| Nazwa systematyczna | |
| Erysiphe betae (Vaňha) Weltzien Phytopathology Z. 47: 127 (1963) | |
Erysiphe betae (Vaňha) Weltzien – gatunek grzybów należący do rodziny mączniakowatych (Erysiphaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny, pasożyt bezwzględny, u buraków wywołujący chorobę o nazwie mączniak prawdziwy buraka zaliczaną do grupy mączniaków prawdziwych[2].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Erysiphe, Erysiphaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1903 r. Johann J. Vaňha, nadając mu nazwę Microsphaera betae. W 2000 r. Heinrich Carl Weltzien przeniósł go do rodzaju Erysiphe[1]. Synonimy[3]:
- Erysiphe betae var. spinaciarum Y.S. Paul & V.K. Thakur 2006
- Erysiphe communis f. betae Jacz., Karm. Opred. Grib. 1927
- Microsphaera betae Vaňha 1903
Charakterystyka
- Występowanie
Występuje w Ameryce Północnej i Południowej, Europie, Azji, na Nowej Zelandii[4] i w Afryce[5], także w Polsce[6]. Poraża różne gatunki buraków (Beta) i komos (Chenopodium)[5], a także niektóre inne gatunki z rodziny szarłatowatych (Amaranthaceae)[7].
- Objawy
Na obydwu stronach porażonych liści powstaje cienki nalot grzybni, rozlany na dużej powierzchni, lub w postaci oddzielnych plam[5].
- Cechy mikroskopowe
Konidiofory wyprostowane, proste, komórki stopy cylindryczne, 18–35 (–40) × 7–11 µm, po których zazwyczaj następują dłuższe i 1(–2) krótsze komórki, rzadziej nad komórkami stopy następują komórki mniej więcej tej samej długości. Appressoria płatowate, konidia powstają pojedynczo, są w przybliżeniu cylindryczne, elipsoidalne lub jajowate, ok. 30–50 × (11–)14–22,5 µm. Strzępki kiełkowe na końcu, zwykle krótkie i grube, z nieco nabrzmiałym lub płatowatym wierzchołkiem. Klejstotecja gromadne lub rozproszone, o średnicy (75–)100–120(–135) µm, komórki wielokątne lub nieregularne, ok. 10-20 µm średnicy, przyczepki liczne, w dolnej połowie klejstotecjum, 0,5–1,5 (–2,5) razy dłuższe od jego średnicy, przeważnie mniej więcej tak długie jak średnica, często bardzo krótkie, strzępkowate, septowane, cienkościenne, kolorowe, brązowe od spodu, jaśniejsze w górnej połowie, o szerokości ok. 4–9 µm, pojedyncze lub często rozgałęzione w sposób koralkowaty. Worki w liczbie 3–8 w jednym klejstotecjum, krótkoogonkowe, rzadko siedzące, 45–75 × 30–45 (–50) µm (2–) 3–5-zarodnikowe. Bazydiospory elipsoidalne-jajowate, ok. 18–26 × 11–16 µm[5].
- Rozwój
Biały nalot na liściach składa się z konidioforów, grzybni i konidiów. Duża wilgotność hamuje rozwój konidiów. Optymalna temperatura do ich kiełkowania wynosi 20–30 °C, a wilgotność względna powietrza 30–40%. Powstawaniu klejstotecjów sprzyja krótki dzień[8].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, s. 110, ISBN 978-83-948769-0-6.
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Występowanie Erysiphe betae na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-04-07].
- 1 2 3 4 Uwe Braun, A monograph of the Erysiphales (powdery mildews), „Beihefte zur Nova Hedwigia”, 89, Mycobank, 1987, s. 217 [dostęp 2025-04-10].
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 127, ISBN 978-83-89648-75-4.
- ↑ Erysiphe betae (Vaňha) Weltzien, 1963 on Amaranthaceae [online], Plant Parasites of Europe [dostęp 2025-04-07].
- ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, s. 354, ISBN 978-83-09-01077-7.