Eukratydes I
![]() Wizerunek Eukratydesa I na jego złotej monecie | |
| król greko-baktryjski | |
| Okres |
od ok. 170 p.n.e. |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Data śmierci |
ok. 145 p.n.e. |
| Przyczyna śmierci |
zabójstwo |
| Moneta | |
![]() Złote 20 staterów Eukratydesa, największa złota moneta starożytności – masa 169,2 g, średnica 58 mm (5,8 cm). | |
Eukratydes I (zm. ok. 145 p.n.e.) – król Baktrii panujący w latach ok. 170–145 p.n.e.
Władzę zdobył w drodze uzurpacji, ok. 171/170 roku p.n.e. obalając prawowitego władcę Demetriusza II[1]. Być może skorzystał z zaangażowania króla w kampanii na terenie Indii, na co wskazuje fragment dzieła rzymskiego historyka Justynusa, według którego Eukratydes walczył z „Demetriuszem królem Indów”. Ponieważ jednak lata panowania obydwu władców pokrywają się tylko częściowo a Demetriusz II najprawdopodobniej nigdy nie zapuścił się poza linię Indusu, przyjmuje się pomyłkę Justynusa. Chodzi tu prawdopodobniej jednak o Menandra, którego okres rządów w większym stopniu pokrywa się z panowaniem uzurpatora. Możliwe, że Eukratydes pochodził z dynastii Seleucydów. Potwierdzeniem tego jest prowadzenie przez niego wojen z Partami, wrogami następców Antiocha II Theosa, które przyniosły jednak tylko straty terytorialne. Innym potwierdzeniem są znane z monet władcy imiona jego rodziców: Heliokles i Laodike, charakterystyczne dla dynastii Seleucydów. William Tarn ośmiela się nawet nazwać Eukratydesa krewnym Antiocha IV. Po powrocie z jednej z wypraw do Indii Eukratydesa spotkał tragiczny los – został zamordowany przez własnego syna, choć William Tarn uważa, iż dokonał tego w zemście syn Demetriusza, co potwierdza opis zbeszczeszczenia zwłok (zabójca przejeżdżał po nich rydwanem i porzucił bez pochówku).
Z Eukratydesem związana jest rozbudowa polis w Ajchanom (domniemana Aleksandria nad Oksusem), które na cześć króla przemianowano na Eukratideę[2]. Panowanie Eukratydesa jest okresem schyłkowym państwa Greków w Baktrii. Wkrótce po śmierci tego władcy jego następcy ulegli pod naporem koczowniczych plemion Yuezhi.
Przypisy
- ↑ Anna Świderkówna, Hellenika. Wizerunek epoki od Aleksandra do Augusta, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 331, ISBN 978-83-01-15842-2, OCLC 750868194.
- ↑ Frantz Grenet, Claude Rapin. Alexander, Aï Khanum, Termez: Remarks on the Spring Campaign of 328. „Bulletin of the Asia Institute”. 12. s. 80-82. ISSN 0890-4464. (ang.).
Bibliografia
- Kalita S., Grecy w Baktrii i w Indiach. Wybrane problemy ich historii, Kraków 2005.
- William Tarn, The Greeks in Bactria and India, 1984 (ang.).

