Fort VI Twierdzy Warszawa
 nr rej. A-13 z 8 czerwca 1999 | |
 Fort VI: Koszary szyjowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku |
obiekt militarny |
| Inwestor | |
| Rozpoczęcie budowy |
1883 |
| Ukończenie budowy |
lata 80. XIX wieku |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°11′04,08″N 20°56′46,75″E/52,184467 20,946319 | |
Fort VI („Okęcie”) – jeden z fortów pierścienia zewnętrznego Twierdzy Warszawa, wybudowany w latach osiemdziesiątych XIX wieku. Poprzednim w kolejności jest fort V „Włochy”, zaś następnym - fort VII „Zbarż”.
Opis
W planie obrony twierdzy zadanie umocnienia polegało na obronie szosy prowadzącej na Kraków - obecnej alei Krakowskiej. Fort został zaplanowany na planie pięcioboku z dwoma czołami. Fort otaczała sucha fosa, broniona przez kaponiery (fot.). W późniejszym okresie wskutek uszkodzenia systemu odwadniającego rowy wypełniły się wodą. Głównym obiektem zaplecza były ceglane koszary. W czasie modernizacji twierdzy wzniesiono nowe, betonowe kaponiery, w tym bardzo rzadką w fortyfikacjach Warszawy kaponierę przeciwskarpową przed czołem fortu. Ponadto u styku barków i czół wzniesiono charakterystyczne betonowe umocnienia, identyfikowane zazwyczaj jako lekkie, jednoosobowe schrony bojowe. Po roku 1909 w ramach likwidacji twierdzy kaponiery zostały wysadzone w powietrze.
Jesienią 1939 po wschodniej stronie fortu założono cmentarz wojenny.
Podczas okupacji niemieckiej w 1944 w pobliżu fortu powstał obóz dla jeńców radzieckich[1].
W okresie powojennym fort zajmowało Wojsko Polskie. 14 marca 1980 roku, na terenie fortu rozbił się samolot pasażerski IŁ-62 Mikołaj Kopernik, należący do PLL LOT, dowodzony przez kpt. Pawła Lipowczana. W katastrofie zginęły wszystkie osoby znajdujące się na pokładzie, w sumie 87 osób, 77 pasażerów oraz 10 członków załogi. Wśród ofiar znajdowali się m.in.: piosenkarka Anna Jantar oraz amatorska reprezentacja bokserska z USA. Od 1990 ulica prowadząca do fortu nosi imię kpt. Lipowczana. Na terenie fortu znajduje się pomnik upamiętniający ofiary katastrofy.
Fort znajduje się w rękach prywatnych i jest wykorzystywany w celach gospodarczych[2].
Pojawienie się wody w fosie fortu doprowadziło do zniszczenia koszar szyjowych.
Wpisany do rejestru zabytków jako: fort VI "Okęcie", ul. Lipowczana 6, 1883, 1900, nr rej.: A-13 z 8.06.1999
Filmy
Przypisy
- ↑ Czesław Pilichowski: Obozy hitlerowskie na ziemiach polskich 1939–1945. Informator encyklopedyczny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979, s. 555. ISBN 83-01-00065-1.
- ↑ Ewa Michalska-Markert, Wojciech Markert: Spacerem po... Warszawie. Warszawa: Agencja Wydawnicza Egros, 2018, s. 158. ISBN 978-83-63957-77-3.
Bibliografia
- Lech Królikowski, Twierdza Warszawa, Warszawa 2002.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcie satelitarne na Google Maps. Fort jest dobrze widoczny w środkowej części.