Funkcja metajęzykowa języka

Funkcja metajęzykowa – funkcja wypowiedzi polegająca na wykorzystywaniu języka do mówienia o samym języku (język staje się zarówno narzędziem, jak i celem komunikacji)[1]. Może również służyć do opisywania lub parafrazowania przy użyciu danego języka wyrażeń innego języka[2].

Funkcja metajęzykowa przejawia się w sformułowaniach takich jak „«Bratysława» to słowo rodzaju żeńskiego, ma cztery sylaby”[2], „Wyraz «serce» może mieć kilka znaczeń”[3]. Obecna jest w definicjach słownikowych, wyjaśnieniach terminologicznych i przy parafrazowaniu znaczeń słowotwórczych[2]. Charakterystyczną cechą komunikatów metajęzykowych jest zastosowanie eksplikacyjnych środków językowych i obecność terminów z zakresu komunikacji językowej i lingwistyki[4].

Mianem metajęzyka określa się użycie języka mające na celu badanie określonego języka przedmiotowego[2]. W nieco innym znaczeniu metajęzyk to terminologia używana przez osoby specjalizujące się w pewnej dziedzinie, np. terminologia lingwistyczna, literaturoznawcza, fizyczna itp.[1]

Funkcję metajęzykową języka zauważył już grecki filolog Apollonios Dyskolos, który wyróżniał zaimki wskazujące, czyli takie odnoszące się do realiów pozajęzykowych, oraz zaimki anaforyczne, opisujące relacje wewnątrzjęzykowe[1].

Przypisy

  1. 1 2 3 Šimon Ondruš, Ján Sabol, Úvod do štúdia jazykov, Bratislava: Slovenské pedagogické nakladateľstvo, 1987, s. 32, OCLC 28427817 (słow.).
  2. 1 2 3 4 Jozef Mistrík i inni, Encyklopédia jazykovedy, Bratislava: Obzor, 1993, s. 274, ISBN 80-215-0250-9, OCLC 29200758 (słow.).
  3. ↑ funkcje języka, funkcja informatywna, funkcja ekspresywna, funkcja impresywna, funkcja fatyczna, funkcja komunikatywna, funkcja poetycka, [w:] Słownik terminów literackich [online], stl.kochamjp.pl [dostęp 2019-11-09] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-27].
  4. ↑ Joanna Dobkowska, W pigułce. Nauka o języku. Repetytorium. Liceum i technikum, Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2019, s. 16, ISBN 978-83-02-18249-5, OCLC 1107607313.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.