Górzak syberyjski

Górzak syberyjski
Alticola lemminus
(G.S. Miller, 1898)[1]
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

karczowniki

Plemię

Clethrionomyini

Rodzaj

górzak

Gatunek

górzak syberyjski

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Górzak syberyjski[3] (Alticola lemminus) – gatunek ssaka z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Zasięg występowania

Górzak syberyjski występuje we wschodniej Syberii i Rosyjskim Dalekim Wschodzie (na wschód od rzeki Lena i Gór Jabłonowych na wschód od Półwyspu Czukockiego)[4].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1868 roku amerykański botanik i zoolog Gerrit Smith Miller nadając mu nazwę Aschizomys lemminus[1]. Holotyp pochodził ze stacji Kelsey, nad Zatoką Opatrzności, w Cieśninie Beringa, w Rosji[5].

Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World umieszczają A. lemminus w monotypowym rodzaju Aschizomys, zaś wcześniejsze ujęcia systematyczne traktują ten takson jako podgatunek Myodes macrotis (jako Alticola macrotis lemminus lub Aschizomys macrotis lemminus)[4]; jednak nowsze analizy oparte na danych molekularnych umieszczają go w obrębie Alticola[6][7]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World uznają ten takson za gatunek monotypowy[4].

Etymologia

  • Alticola: łac. altus „wysoki” (tj. średniogórze, góra), od alere „żywić”; -cola „mieszkaniec”, od colere „zamieszkiwać”[8].
  • lemminus: nowołac. lemmus „leming”, od norw. lemming „leming”, od lemja „okaleczyć, uderzyć”[9]; przyrostek -inus „należący do, odnoszące się do”[10].

Morfologia

Długość ciała (bez ogona) 88–120 mm, długość ogona 10–28 mm; masa ciała 21–39 g[11]. Ogon stanowi 16–24% długości ciała[11].

Biologia

Górzak syberyjski występuje w skalistych, górskich obszarach od poziomu morza po 2000 m n.p.m. Na Czukotce zamieszkuje nagie szczyty górskie i doliny rzek, gdzie skały porastają trawy. Żywi się głównie mchami i porostami, w mniejszym stopniu zjada trawy i ogryza krzewy[2].

Okres rozrodczy tego gryzonia przypada na lato. Typowo w ciągu roku samica wydaje na świat jeden miot, tylko w południowej Jakucji stwierdzono dwa mioty[2].

Populacja

Górzak syberyjski jest szeroko rozprzestrzeniony i choć populacja ma niską gęstość (na Czukotce 7-12 osobników na hektar), to łączna liczebność jest duża. Jest uznawany za gatunek najmniejszej troski[2].

Przypisy

  1. 1 2 G.S. Miller. Description of a new genus and species of microtine rodent from Siberia. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 50, s. 369, 1898. (ang.).
  2. 1 2 3 4 F. Cassola, Alticola lemminus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-11-25] (ang.).
  3. ↑ W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 235. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  4. 1 2 3 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 348. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  5. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Alticola (Aschizomys) lemminus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-11-25].
  6. ↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Alticola lemminus (G. S. Miller, 1899). [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.10) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-02-12]. (ang.).
  7. ↑ S.Yu. Bodrov, V.K. Vasiljeva, I.M. Okhlopkov, N.V. Mamayev, E.S. Zakharov, A.Yu. Oleinikov, E.A. Genelt-Yanovskiy & N.I. Abramson. Evolutionary history of mountain voles of the subgenus Aschizomys (Cricetidae, Rodentia), inferred from mitochondrial and nuclear markers. „Integrative Zoology”. 15 (3), s. 187–201, 2020. DOI: 10.1111/1749-4877.12415. (ang.).
  8. ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 90, 1904. (ang.).
  9. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 121.
  10. ↑ Jaeger 1944 ↓, s. 111.
  11. 1 2 U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: Handbook of the Mammals of the World. D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy). Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 307–308. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.