Chudzik kornikowiec

Chudzik kornikowiec
	Gabrius splendidulus
	(Gravenhorst, 1802)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	chrząszcze
Podrząd	chrząszcze wielożerne
Rodzina	kusakowate
Podrodzina	kusaki
Plemię	Staphylinini
Podplemię	Philonthina
Rodzaj	chudzik
Gatunek	chudzik kornikowiec
Synonimy
	Gabrius albipes Stephens, 1833; Philonthus analis Heer, 1839; Staphylinus splendidulus Gravenhorst, 1802; Cafius splendidulus (Gravenhorst, 1802); Gyrohypnus splendidulus (Gravenhorst, 1802); Philonthus splendidulus (Gravenhorst, 1802); Staphylinus splendidulus Gravenhorst, 1802; Staphylinus nanus Gravenhorst, 1806; Staphylinus parvulus Gravenhorst, 1802;
	Gabrius albipes Stephens, 1833; Philonthus analis Heer, 1839; Staphylinus splendidulus Gravenhorst, 1802; Cafius splendidulus (Gravenhorst, 1802); Gyrohypnus splendidulus (Gravenhorst, 1802); Philonthus splendidulus (Gravenhorst, 1802); Staphylinus splendidulus Gravenhorst, 1802; Staphylinus nanus Gravenhorst, 1806; Staphylinus parvulus Gravenhorst, 1802;

Chudzik kornikowiec^[1] (Gabrius splendidulus) – gatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny kusaków.

Taksonomia

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1802 roku przez Johanna L.C.C. Gravenhorsta pod nazwą Staphylinus splendidulus. Autor ów nie wskazał lokalizacji typowej^[2]^[3], jednak z późniejszych ustaleń wynika, że holotyp odłowiono prawdopodobnie w Brunszwiku. Na przestrzeni XIX i XX wieku klasyfikowany bywał również w rodzajach Cafius, Gyrohypnus i Philonthus. W rodzaju Gabrius jako pierwszy umieścił go Carl Gustaf Thomson w 1860 roku^[3].

Morfologia

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 4,5 do 5,5 mm. Głowa jest brunatna do smolistobrunatnej, trochę dłuższa niż szeroka. Czułki bywają żółte, brunatne lub brunatnoczarne i mają człony od siódmego do dziesiątego niemal dwukrotnie dłuższe niż szerokie. Czoło zaopatrzone jest w poprzeczny szereg czterech punktów, z których dwa środkowe wysunięte są ku przodowi w sposób niewyraźny. Między oczami powierzchnia głowy ma wyraźne, podłużne wklęśnięcie. Przedplecze jest brunatne do smolistobrunatnego. Na jego powierzchni występują rzędy grzbietowe zawierające pięć punktów. Na głowie i przedpleczu występuje bardzo delikatna, poprzeczna mikrorzeźba. Pokrywy są jasnobrunatne do brunatnych, trochę dłuższe od przedplecza. Odnóża są koloru żółtego. Odwłok jest brunatny do smolistobrunatnego z rozjaśnionymi tylnymi krawędziami tergitów^[4].

Ekologia i występowanie

Owad rozsiedlony od nizin po piętro subalpejskie. Gatunek saproksyliczny, drapieżny. Bytuje pod korą pniaków i kłód drzew iglastych i liściastych, obecnych w ich drewnie chodnikach saproksylofagów, w dziuplach, próchnowiskach, ściółce leśnej, pod opadłymi liśćmi i kamieniami. Poluje m.in. na larwy muchówek i korników^[5]^[4]. Przepoczwarcza się w sierpniu^[4].

Gatunek holarktyczny, w Europie znany m.in. z Półwyspu Iberyjskiego, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Finlandii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier i europejskiej części Rosji. Dalej na wschód występuje na Kaukazie, Syberii i w Turcji. W nearktycznej Ameryce Północnej stwierdzono jego występowanie w kanadyjskiej Kolumbii Brytyjskiej oraz w Maryland w Stanach Zjednoczonych^[3].

Przypisy

↑ Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.
↑ J.L.C. Gravenhorst: Coleoptera Microptera Brunsvicensia nec non exoticorum quotquot exstant in collectionibus entomologorum Brunsvicensium in genera, familiae et species distribuit. Brunsuigae: C. Reichard, 1802.
1 2 3 Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Iscecta:Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 2). Staphylininae: Diochini, Maorothiini, Othiini, Platyprosopini, Staphylinini (Amblyopinina, Anisolinina, Hyptiomina, Philonthina). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 2441–3020, 2001.
1 2 3 Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 e Kusakowate - Staphylinidae: Kusaki - Staphylininae. Warszawa, Wrocław: PWN, PTE, 1980.
↑ B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.

[Szujecki2-1] Andrzej Szujecki: Kusakowate (Staphylinidae) lasów Polski. Aspekt różnorodności i monitoringu zooindykacyjnego. Warszawa: Lasy Państwowe, 2017. ISBN 978-83-65659-00-2.

[Gravenhorst-2] J.L.C. Gravenhorst: Coleoptera Microptera Brunsvicensia nec non exoticorum quotquot exstant in collectionibus entomologorum Brunsvicensium in genera, familiae et species distribuit. Brunsuigae: C. Reichard, 1802.

[Herman-3] 1 2 3 Lee H. Herman. Catalog of the Stapylinidae (Iscecta:Coleoptera). 1758 to the End of Second Millenium. VI Staphylinine Group (Part 2). Staphylininae: Diochini, Maorothiini, Othiini, Platyprosopini, Staphylinini (Amblyopinina, Anisolinina, Hyptiomina, Philonthina). „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 265, s. 2441–3020, 2001.

[Szujecki-4] 1 2 3 Andrzej Szujecki: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera z. 24 e Kusakowate - Staphylinidae: Kusaki - Staphylininae. Warszawa, Wrocław: PWN, PTE, 1980.

[Burakowskietal-5] B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae część 2. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (7), 1980.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]