George Eugene Uhlenbeck

George Eugene Uhlenbeck

Państwo działania	Holandia  Stany Zjednoczone
Data i miejsce urodzenia	6 grudnia 1900 Batavia
Data i miejsce śmierci	31 października 1988 Boulder
Specjalność: fizyka teoretyczna
Alma Mater	Uniwersytet w Lejdzie
Doktorat	1927 Uniwersytet w Lejdzie
Praca naukowo-dydaktyczna
Uczelnia	Uniwersytet w Utrechcie, Uniwersytet Michigan, Uniwersytet Rockefellera
Instytut	Massachusetts Institute of Technology
Nagrody
Medal Oersteda (1956) Medal Maxa Plancka (1964) Medal Lorentza (1970) National Medal of Science (1976) Nagroda Wolfa (1979)

George Eugene Uhlenbeck (ur. 6 grudnia 1900 w ówczesnej Batavii, późniejszej Dżakarcie w Indonezji; zm. 31 października 1988 w Boulder, stan Kolorado w USA^[1][2]) – holenderski fizyk-teoretyk, specjalizujący się w mechanice statystycznej i fizyce jądrowej. Odkrywca spinu elektronu (razem z Samuelem Goudsmitem).

Jego ojciec służył w armii holenderskiej w Indiach Wschodnich. Razem z rodzicami i rodzeństwem powrócił do Holandii w 1907. Jesienią 1918 rozpoczął studia na Uniwersytecie Technicznym w Delfcie, w styczniu 1919 przeniósł się na Uniwersytet w Lejdzie, gdzie został jednym z uczniów Paula Ehrenfesta. Od 1922 mieszkał przez trzy lata w Rzymie, gdzie pracował jako prywatny nauczyciel ambasadora Holandii. Kontynuował jednak studia fizyczne przyjeżdżając w każde wakacje do Holandii. W 1925 wspólnie z innym uczniem Ehrenfesta, Samuelem Goudsmitem odkrył, że elektronowi można przypisać dodatkową cechę (poza masą i energią), tj. tzw. spin.

W 1927 obronił pracę doktorską poświęconą krytyce wyjaśnienia Alberta Einsteina dotyczącego tzw. kondensatu Bosego-Einsteina. W tym samym roku przyjął razem z Goudsmitem propozycję pracy na Uniwersytecie w Michigan. Zajmował się tam przede wszystkim mechaniką statystyczną. W 1930 opublikował razem z Leonardem Ornsteinem pracę, w której przedstawił model ruchu Browna nazwany później procesem Ornsteina-Uhlenbecka, w 1932 razem z Davidem Dennisonem zaproponował rozwiązanie tzw. double minimum problem w mechanice kwantowej, przy użyciu metody WKB.

W 1935 rozpoczął pracę jako profesor Uniwersytetu w Utrechcie, gdzie zastąpił Hendrika Kramersa, prowadził tam m.in. badania nad procesami kondensacji. W 1939 powrócił na Uniwersytet w Michigan, w latach 1943–1945 pracował w Radiation Laboratory (tzw. Rad Lab), wchodzącym w skład Massachusetts Institute of Technology (m.in. razem z Markiem Kacem i Julianem Schwingerem). Po zakończeniu wojny powrócił na Uniwersytet w Michigan, gdzie pracował do 1960, w latach 1960–1974 był profesorem Rockefeller Institute for Medical Research, następnie przeszedł na emeryturę.

Od 1951 był członkiem korespondentem Królewskiej Holenderskiej Akademii Nauki i Sztuki, od 1955 należał do National Academy of Sciences, w 1959 był prezesem American Physical Society.

Jego młodszym bratem był językoznawca Eugenius Uhlenbeck (1913-2003).

• Medal Oersteda (1956)
• Medal Maxa Plancka (1964)
• Medal Lorentza (1970)
• National Medal of Science (1976)
• Nagroda Wolfa z fizyki (1979)

• spin
• (9687) Uhlenbeck

• George W. Ford George Eugene Uhlenbeck (1900-1988). A biographical memory, wyd. National Academy of Sciences, Washington D.C. 2009
• Biogram w bazie Acap. history.aip.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-15)].
• George Eugene Uhlenbeck, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2025-05-17]  (ang.).